i
Van Vollenhoven: onderzoek naar Dupont
Opslag van feiten over rijgedrag en onderhoud opent enorme mogelijkheden
O
NIEUWS 3
Auto's sturen continu gegevens naar de
fabrikant. De automobilist moet over die
data gaan, vinden Bovag en ANWB.
NIEUWEGEIN. Van wie is de data
die uw nieuwe auto verzamelt?
Snelheid, route, brandstofver
bruik, rijstijl, toerental, remge-
drag, gordelgebruik, telefoongege-
vens, alles wordt opgeslagen dan
wel verzonden. De gegevens zeg
gen niet alleen veel over het wel
bevinden van de auto, maar óók
over de automobilist.
De fabrikanten zeggen dat ze
met de data de auto willen verbe
teren en onderhoud op maat wil
len leveren. Maar de beschikbaar
heid van de data leidt tot nieuwe
toepassingen. Verzekeraars kijken
al naar de mogelijkheid om hun
polissen aan te passen aan het rij
gedrag dat uit de data naar voren
komt. Ook de politie raadpleegt
de data als er bijvoorbeeld ondui
delijkheid is over een ongeval. En
bij de opsporing van verdachten
kunnen de gegevens zelfs, met toe
stemming van de officier van justi
tie, in beslag worden genomen.
Brancheorganisatie Bovag
houdt vandaag een symposium
over de strijd om de autodata on
der de titel 'Wie zit er aan de
knoppen?'. Het Duitse ADAC, de
zusterorganisatie van de ANWB,
deed onlangs onderzoek naar de
data die een moderne auto verza
melt. Met name de elektrische
exemplaren blijken te grossieren
in informatie. Iedere keer als de
auto stopt, stuurt de auto tal van
gegevens door: of de deuren en ra
men dicht zijn, de laatste tien in
gevoerde bestemmingen, status
van de accu en locatie, de laatste
honderd parkeerplaatsen, accelera
tie, rijstijl. De lijst is eindeloos. Zo
blijken auto's de gegevens van de
mobiele telefoon op te slaan. Dat
is handig als er vlot via bluetooth
verbinding moet worden ge
maakt, maar die gegevens gaan de
auto nooit meer uit.
Beveiliging
Driekwart van de automobilisten
is zich er niet bewust van dat de
auto allerlei privacygevoelige data
opslaat, onderzocht de FIA, de Eu
ropese auto-organisatie waarbij
ook de ANWB is aangesloten.
„Het is niet bekend welke gege
vens opgeslagen worden", zegt
Daphne van der Kroft van Bits of
Freedom. „Autofabrikanten zijn er
niet open over. We maken ons zor
gen over de beveiliging."
„De ACEA, de koepel van auto
fabrikanten, belooft goed om te
gaan met de privacygevoelige in
formatie. We weten niet wat er
met de data gebeurt. We weten ge
woonweg niet of de privacy is ge
waarborgd", zegt Tom Huyskens
van de Bovag. „Het is nieuw en de
wetgeving voldoet nog niet. Daar
om moet we er nu goed over na
denken." Ook de ANWB zegt niet
te weten welke informatie de fa
brikanten precies verzamelen en
of de data wordt doorverkocht of
doorgegeven aan derden.
Auto's met ingebouwd internet
worden meer en meer standaard
en zo kan iedere rit geanalyseerd
worden. Onder de motorkap hou
den sensoren alles bij. Zo kan wor
den teruggelezen wat er gebeurde
voordat de airbag in werking trad:
snelheid, stand van gas- en rempe
daal, positie. Het zit allemaal in de
'zwarte doos' van de auto. In de
Verenigde Staten is zo'n datarecor-
der inmiddels verplicht. In Europa
kan het technisch al, maar het is
onbekend in welke mate er al ge
bruik van wordt gemaakt. Alleen
de fabrikant van de auto heeft nu
de beschikking over de gegevens.
Het Verbond van Verzekeraars
zegt niet te weten of verzekeraars
al pogingen doen gegevens uit de
zwarte doos te verkrijgen bij het
bepalen van de aansprakelijkheid
bij een ongeval.
„Een auto is een rijdende iPad
geworden," zegt Rudi Buis van
O
het Verbond voor Verzekeraars.
En de gegevens over rijgedrag zijn
geld waard. De firma 'Fairzeke-
ring' levert al kastjes waarmee het
rijgedrag wordt opgeslagen. Wie
volgens het apparaatje veilig rijdt,
krijgt een derde van de betaalde
premie terug. Het Verbond van
Verzekeraars voorziet dat er meer
toepassingen komen. Buis: „We ge
ven nu korting op basis van scha
devrije jaren. Er zullen meer polis
sen op maat komen."
De verzekeraars werken aan
een visie over hoe zij om willen
gaan met autodata en de privacy.
„Maar ook wij vinden dat de auto
mobilist eigenaar moet zijn van
de data die de auto verzamelt."
De big data van alle internetau-
to's gaat ongekende mogelijkhe
den geven. Als de ruitenwissers
van auto's op de snelweg aangaan,
kan dat betekenen dat er een file
ontstaat door die regenbui. Door
de maximumsnelheid aan te pas
sen kan een file voorkomen wor
den. Grote abrupte uitslagen van
de schokdempers verraden gaten
in wegen, handig voor de wegbe-
heerder. De auto kan bij pech on
derweg zelfstandig doorgeven, bij
voorbeeld aan de Wegenwacht,
wat er aan schort.
„Dat wordt de toekomst, dus
we moeten er iets mee", zegt Mar
kus van Tol van de ANWB. De sto
ringsdienst kan op afstand zien
wat het euvel is. En ook de auto
monteur weet aan de hand van de
data hoeveel een auto te verduren
heeft en kan het onderhoud daar
op aanpassen.
Updates
De Bovag en de ANWB pleiten er
voor dat de gegevens die nodig
zijn voor onderhoud beschikbaar
zijn voor derden. Zo kan de klant
kiezen welk bedrijf onderhoud
doet. „Nu is dat niet zo. Tesla bij
voorbeeld stelt dat alleen Tesla het
onderhoud mag doen", aldus Tom
Huyskens van de Bovag.
Tesla, de vooruitstrevende fabri
kant van elektrische auto's, heeft
alle auto's continu via internet
met elkaar verbonden. De auto's
krijgen zelfs geregeld via internet
updates om de functionaliteit te
vergroten.
Tesla zegt dat iedere koper zelf
mag beslissen of er data naar de
servers van het merk gaan. Er
wordt volgens de woordvoerder
niets gedeeld met derden. Alleen
de politie mag in het kader van
een onderzoek in zwaarwegende
gevallen over de informatie be
schikken.
Welke data
verzamelen de
verschillende computers
van een moderne auto onder meer?
Het bedrijf werkte decennialang
met de chemische stof C8 bij de
productie van teflon, bekend van
de antiaanbaklaag in pannen. In
tern was al bekend dat de stof
schadelijk was voor het milieu en
dat deze in het bloed van werkne
mers zat, maar dat werd nooit ge
communiceerd met de Arbeidsin
spectie. Vorige week bleek uit on
derzoek van deze krant dat ook
twee omwonenden van de fabriek
zorgelijke waarden C8 in hun
bloed hebben, velen malen hoger
dan onderzoekers van het RIVM
eerder voorspelden. „Spijtig",
noemt Van Vollenhoven die con
clusie van het RIVM. „Het lijkt als
of ze hun werk niet goed gedaan
hebben."
Ook rond de Lycrafabriek van
Dupont in Dordrecht is inmiddels
onrust uitgebroken, vanwege het
werken met de stof dimethylaceta-
mide (DMAc). Deze stof staat
sinds 2014 als zeer zorgwekkend
te boek in Europa. Medewerkers
kregen onverklaarbare gezond
heidsklachten. Van Vollenhoven
vindt het verontrustend dat een fa
briek tientallen jaren ongestoord
heeft kunnen werken met een
stof, waarvan de gevaarlijke eigen
schappen reeds vele jaren eerder
vaststonden.
„Je ziet in veel (onafhankelijke)
onderzoeken dat er gesjoemeld
wordt met de regels en dat noch
door het externe toezicht, noch
door het interne toezicht van de
organisatie zelf wordt ingegre
pen." Volgens hem is het toezicht
op de Dordtse chemische fabriek
aan alle kanten tekortgeschoten.
„De vraag is nu: is dit een gebrek
aan kwaliteit, of een gebrek aan
onafhankelijkheid, of is er op het
externe toezicht te voorbarig be
zuinigd? Dit laatste onder het mot
to: laat de veiligheid aan de de sec
tor zelf over en geen betutteling
door de overheid." Volgens hem
moet de Tweede Kamer ingrijpen
en moeten er, net als bij de omvor
ming tot de Nationale Politie, drin
gend hervormingen komen.
Bij Dupont is afgelopen decen
nia toezicht gehouden door de mi
lieudienst, later de Omgevings-
dienst Zuid-Holland Zuid, de pro
vincie Zuid-Holland en de inspec
tie van VROM. Rijkswaterstaat
'Je ziet in veel onderzoeken
gesjoemel met de regels en dat
er niet wordt ingegrepen'
ging over het lozen van chemisch
afval op de rivier. De provincie
ging over de emissie naar de
lucht. Terwijl drinkwaterbedrijf
Evides alarm sloeg bij de inspectie
van VROM toen in 2003 C8 in het
Dordtse en Rotterdamse kraanwa
ter werd aangetroffen.
Volgens Van Vollenhoven zou
de Onderzoeksraad voor Veilig
heid moeten onderzoeken waar
om de inspecties hebben gefaald.
„Dit is namelijk niet de eerste
keer dat wij een dergelijke gang
van zaken zien. Zo komt de kern
taak van de overheid ter discussie
te staan. Bij het toezicht moet
sprake zijn van kwaliteit, eenheid
van functioneren en onafhanke
lijkheid. Het dienen van het pu
blieke belang moet voorop staan."
DINSDAG 12 APRIL 2016
Big Brother zit achter het stuur
door Ton Voermans
75
75 procent van de automobilisten
is zich niet van bewust van
het feit dat moderne auto's allerlei
privacygevoelige informatie
opslaan, blijkt uit onderzoek van de
Internationale Autofederatie FIA.
Aantal ritten en
de afstand ervan
Hoge toerentallen
of excessieve
motortemperaturen
Tijd dat
stoeLverwarming
aanstaat
=irQP.hi iw/innpn
Waarschuwingen
(bijv. controleer
oliepeil)
Draaiuren
van de motor
Aantal media dat in
CD/DVD speler gaat
Aantal keren
dat gordel wordt
aangespannen
BOVAG
'anujb
Data van via bluetooth
gekoppelde telefoon
Tijd dat
verlichting is
ingeschakeld
Storingen en
ongewone situaties
door Ingrid de Groot
DORDRECHT. Pieter van Vollenho
ven, voorzitter van de Stichting
Maatschappij en Veiligheid, noemt
het verontrustend dat het over
heidstoezicht niet heeft ingegre
pen bij de chemische fabriek Du-
pont in Dordrecht, waar tientallen
jaren onveilig is gewerkt. Hij pleit
voor een onderzoek naar de reden
waarom verschillende inspecties
hebben gefaald.
Pieter van Vollenhoven SMV
