'Kennelijk
ben ik een
gifkikker'
699
Ontdek
Aruba!
Dordts stel woont al jaren bij fabriek van Dupont waar C8 werd geproduceerd
NIEUWS 3
Echtpaar laat bloed testen bij lab en
ziekenhuis. Resultaat: zorgwekkende
concentraties van zeer gevaarlijk C8.
749
Zonvakanties
DORDRECHT. Op verzoek van deze
krant lieten Jan en Ineke van Gen-
deren uit Dordrecht hun bloed
onderzoeken door het Albert Sch
weitzer ziekenhuis in Dordrecht
en een gespecialiseerd lab in Bre-
men. Het paar woont al 32 jaar in
de buurt van de fabriek van Du-
pont. Vooral bij Ineke bleek de
waarde extreem hoog: 83,6 micro
gram per liter. Bij haar man was
de waarde 28,3 microgram per li
ter. Het RIVM schatte de waarde
van omwonenden in het worstca-
sescenario in op 10 microgram
per liter. En die schatting gold al
leen voor een specifiek risicoge
bied rond de fabriek, waar Jan en
Ineke nog buiten wonen.
De uitkomsten zijn meer dan
opmerkelijk, stelt onderzoeker
Warry van Gelder van het Albert
Schweitzer ziekenhuis. Vooral de
waarde van Ineke. „Hoe komt het
bij haar zo hoog? Ik heb hier echt
geen verklaring voor." Volgens
hoogleraar toxicologie Martin van
den Berg van de Universiteit
Utrecht zijn de resultaten alarme
rend. „Dit zijn opmerkelijk hoge
waarden. De vrouw zit vlak on
der de gezondheidskundige grens
waarde. Maar omdat C8 afbreekt
in het lichaam, mogen we aanne
men dat hun waardes in het verle
den nog veel hoger waren, en be
duidend boven de risicogrens.
Dat is beslist zorgwekkend."
Kabinet
Volgens de Utrechtse toxicoloog
is niet te zeggen of de gezond
heidsklachten van de vrouw, zo
als een te hoge bloeddruk en een
vergrote lever, te maken hebben
met het hoge C8-gehalte in haar
bloed.
Wel vindt hij dat deze uitsla
gen reden zijn voor een gedetail
leerd en individueel bloedonder
zoek in het hele gebied rond de fa
briek, uitgebreider dan waar het
kabinet onlangs toe besloot. „We
moeten weten of deze mensen
zeldzame uitzonderingen zijn, of
dat dit rond de fabriek een alge
meen beeld is. Dat laatste zou
zeer verontrustend zijn en daar
moet zo snel mogelijk duidelijk
heid over komen voor de omwo
nenden."
In de Dupont-fabriek in Dord
recht, waar teflon wordt gemaakt,
werd tot 2012 decennialang met
de stof C8 gewerkt. In 2013 is die
stof aangemerkt als 'zeer gevaar
lijk'. Uit onderzoek van deze
krant bleek eerder dat het bedrijf
al sinds de jaren '80 nadacht over
de risico's van C8 en zelfs bloed
tests uitvoerde onder de werkne
mers. Die werden nooit gedeeld
met de toenmalige Arbeidsinspec
tie, de huidige Inspectie SZW.
Die is naar aanleiding van bericht
geving nu begonnen met een ei
gen onderzoek.
Ook het RIVM onderzoekt de
situatie rond de fabriek. Het
onderzoeksinstituut keek naar de
jarenlange uitstoot van C8 door
de fabriek in de lucht. In een eer
ste rapport stelde de dienst drie
weken geleden dat jarenlang
meer is uitgestoten dan volgens
het RIVM toelaatbaar is. Maar
over gezondheidsrisico's vermeld
de het rapport nog geen explicie-
te inschatting: daarvoor is meer
onderzoek nodig. Het kabinet be
sloot een steekproef onder omwo
nenden te laten uitvoeren.
Uitsluiten
Maar met de uitslagen van Jan en
Ineke van Genderen in de hand is
dat niet meer genoeg, stelt toxico
loog Van den Berg. „Bij deze waar
des kun je dus niet meer uitslui
ten dat er gezondheidsrisico's
zijn. Ik vind het zorgwekkend dat
bij haar, een niet-werknemer van
Dupont, zo'n hoog gehalte gevon
den is."
Het RIVM stelt in een reactie
dat het moeilijk is om conclusies
te trekken op basis van één me
ting. „Dit onderstreept wel het be
lang van een steekproef naar con
centraties C8 in het bloed van
mensen in de omgeving van de fa
briek." Chemours, het bedrijf
waar de fabriek sinds 1 jaar onder
valt, laat weten niets over de
bloedtests te kunnen zeggen.
„We blijven in overleg met het
RIVM en zullen alle informatie
overhandigen voor het onder
zoek, zoals we al tijden doen."
Jan werkte er 35 jaar lang, sa
men woonden ze in een huis
op een paar kilometer van de
fabriek. „Ik ben zo ontzettend
teleurgesteld in Dupont",
zegt Jan. Natuurlijk hadden ze wel
eens het vermoeden dat er iets
raars aan de hand was. Als Jan of
één van zijn collega's weer een
golf van rillingen door zijn lijf
voelde, en een koortsaanval kreeg.
Zomaar, tijdens het werk. „De
teflonshake, zo noemden we dat
onderling", zegt Jan. Of toen hij
op z'n 46e een hartinfarct kreeg.
Of als hij en zijn collega's weer
eens bloed moesten afstaan van
de baas, voor onderzoek. „Je hoor
de er nooit meer iets van."
Maar altijd relativeerden ze
hun zorgen. Pas afgelopen maan
den namen die toe. Over die
bloedtests, over de uitstoot en
over de bezorgdheid van toxicolo
gen. Ook Ineke werd ongerust: al
een jaar kampte ze met gezond
heidsklachten. Een hoge bloed
druk, een vergrote lever. Ze na
men contact op met de krant. En
toen die voorstelde om hun bloed
te laten onderzoeken, stemden ze
toe.
Nu weten de twee dat ze extre
me concentraties C8 in hun bloed
hebben. Ineke nog veel meer dan
Jan, opmerkelijk genoeg. „De waar
heid wilden we, en die hebben we
nu. Ik ben kennelijk een gifkik
ker", zegt Ineke.
Ook bij het Albert Schweitzer
ziekenhuis is de verbazing over de
uitslagen groot. Vooral die van Ine
ke is zorgwekkend. „We dachten
eerst: is er niet iets verwisseld?",
zegt medisch directeur Warry van
Gelder van het Result Laborato
rium. „Maar het klopt."
Het ziekenhuis wordt sinds de
publicaties overspoeld met vra
gen, en ook met aanvragen voor
bloedtests.Door naar buiten te tre
den, willen Jan en Ineke de nood
zaak voor een algeheel bloedonder
zoek in het gebied aantonen. „We
doen dit ook voor anderen."
De wereld is Kras
Ga naar Kras.nl/aruba of bel 0900-969770cPg
DONDERDAG 7 APRIL 2016
door Ingrid de Groot
en Peter Groenendijk
Jan en Ineke (rechts) laten bloed
checken in het Albert Schweitzer
Ziekenhuis, foto Jan de Groen
Het leven van Jan en Ineke draaide
om de Dupontfabriek. Ze ontmoet
ten elkaar er, op het fietspad voor
de fabriek. Nu blijkt dat die ge
schiedenis in hun bloed zit.
Uitslag bloedtest
schol
Inclusief huurauto tijdens
het gehele verblijf!
9 dagen v.a.
9 dagen
9 dagen
v.a.
9 dagen
Aruba Blue Village
Twee zwembaden met zonneterras
Nu inclusief gratis ontbijt!
Klantbeoordeling 7,5
Zie: Kras.nl/76314
Hacienda Wayaca
Intiem en sfeervol appartementencomplex
Ligging in een luxe villawijk
Klantbeoordeling 8,5
Zie: Kras.nl/31907
Aruba Tropic Apartments
Persoonlijke service
Appartementen met uitzicht op het zwembad
Klantbeoordeling 8,7
Zie: Kras.nl/31546
Paradera Park
Kom tot rust in de groene, tropische tuin
Centrale ligging en ruime appartementen
Klantbeoordeling 8,8
Zie: Kras.nl/31458
Prijzen per persoon op basis van 2 personen exclusief reserveringskosten en Calamiteitenfonds
