30 per uur in Sint
Laurens lijkt lastig
Biologische landbouw
Zorgverzekeraar CZ
dempt premiestijging
Theater van de democratie
Krant
Melkveehouder Van de Sande
2 ZEELAND
Bij boer Van de Sande is in augustus
alles biologisch, zelfs de mest. Maar
de kost ging wel voor de baat uit.
COMMENTAAR
De kiezer heeft gesproken. Een duidelijke meerderheid
van de mensen die de moeite hebben genomen om te
stemmen is tegen het verdrag met Oekraïne. Wat is
dat waard? Bij het sluiten van de krant wees alles op
een opkomst boven de dertig procent. Alleen dan is het referen
dum geldig. Maar zelfs als die hindernis is genomen, blijft de
twijfel. De meeste Nederlanders kunnen helemaal niets met de
ze raadpleging en zijn dus thuis gebleven. Wat zegt dat? En wel
ke draai zal de regering aan de uitkomst geven?
Het moest wel fout gaan. De verschillende initiatiefnemers had
den geen eenduidige motieven.
De voorstanders ontkenden tot in
het ongeloofwaardige dat het ver
drag niet politiek is. De tegenstan
ders hadden last van EU-fobie.
Om het nog ingewikkelder te ma
ken: in sommige scenario's was
het slim om niet te stemmen, in
andere juist wél. En dan zijn er
nog de mensen die het referen
dum bewust negeren. Zo werd de
ze stemming een blamage. Als er nog eens burgers op de onzali
ge gedachte komen een referendum aan te vragen, dan moeten
zij zich eens achter de oren krabben. Hopelijk leren zij de lessen
van 6 april 2016. Voor de zekerheid moet het parlement de wet zo
bijstellen dat we niet meer in dit theater kunnen belanden.
Burgers moeten
zich eens achter de
oren krabben voor
ze om referendum
vragen
Vorig jaar werd de weg aangepast
en sindsdien mag er nog maar der
tig kilometer per uur worden gere
den door het Walcherse dorp.
Maar het matrixbord dat de snel
heid van passerende voertuigen
aangeeft, laat zien dat het overgro
te deel (veel) te hard rijdt.
Niet alleen de snelheid zorgt
voor ergernis. Automobilisten die
vanuit de Noordweg de Leliën-
daalseweg op willen rijden heb
ben officieel voorrang. Twee gele
borden waarschuwen bestuurders
die via de Leliëndaalseweg uit de
richting Middelburg komen dat
de verkeerssituatie is gewijzigd.
„Maar hier zelf voorrang nemen,
dat is niet verstandig", zegt Heer
tjes. Dat wordt beaamd door Ger-
rit van Weel. Hij is in zijn groene
Mitsubishi op bezoek geweest bij
zijn moeder, die aan de Noordweg
woont en rijdt nu terug via de
Leliëndaalseweg. „Maar ik wacht
altijd netjes tot er geen enkele an
dere auto aankomt. Als ik voor
rang zou opeisen dan ben ik di
rect een klant voor bergingsbe
drijf Kuzee."
Even later staat Annemarie de
Leeuw in haar blauwe Renault
ook te wachten voor de passeren
de auto's op de Leliëndaalseweg.
„Zelf voorrang nemen? Ik ben niet
gek." Ze neemt vaker die route en
vraagt zich hardop af hoe vaak
daar al ongelukken zijn gebeurd.
„Want het lijkt wel of niemand
meer de verkeersregels kent."
'Als ik hier voorrang zou
opeisen, ben ik direct een klant
voor bergingsbedrijf Kuzee'
Cerrit van Weel automobilist
Zover Heertjes weet zijn er nog
geen ernstige ongevallen gebeurd.
„Maar dat is een kwestie van tijd."
Het is volgens Karei van de Beek,
wijkmanager van de gemeente,
ook een kwestie van tijd voor auto
mobilisten gewend zijn aan een
nieuwe verkeerssituatie. „Het is
heel moeilijk om oude gewoontes
eruit te halen. Dat kost jaren."
Almanak
Het is beroepenweek op die Kloeting-
se kleuterschool. Papa's en mama's
mogen een praatje komen houden
over hun werk. Ook een Kloetingse
vader, in dienst van deze krant, werd
gestrikt voor een spreekbeurt. Hij be
reidde zich goed voor, zodat hij op al
le onverwachte vragen een antwoord
had. „Zo", begon de kleuterjuf, toen
de journalist zich in het midden van
de kring had gezet. „Hoe noem je ie
mand die bij de krant werkt?" Het
bleef angstaanjagend stil. Totdat een
jongetje zijn vinger opstak en met een
onverwacht maar logisch antwoord
kwam. „De krantenbezorger!"
Weer vragen CU
over verkeerslicht
De verkeerslichten bij de
Schroebrug in Middelburg
blijven voor problemen zor
gen. Zaterdag viel de instal
latie voor de zesde keer in
twee maanden uit. En dus
blijft de Christenunie vra
gen stellen over de 'levens
gevaarlijke situaties' die
ontstaan als de lichten niet
werken. De CU wijst erop
dat de gemeente als wegbe-
heerder verantwoordelijk
is als er wel een ongeluk ge
beurt door niet werkende
verkeerslichten. Daarom
vraagt de partij opnieuw
om de installaties versneld
te vervangen. B en W moe
ten in de commissie ruim
te op 11 april met antwoor
den komen.
Laaggeletterden
bijgespijkerd
De drie gemeenten op Wal
cheren richten een Taai
huis op, om laaggeletterd-
heid te bestrijden. In drie
Taalpunten, in de bibliothe
ken van Middelburg en
Vlissingen en een mobiel
punt in Veere, worden
mensen die het lezen en
schrijven niet goed mach
tig zijn, bijgespijkerd. De
gemeenten werken samen
met onder meer Scalda, de
Stichting Lezen en Schrij
ven, bibliotheken en wel-
zijnsstichtingen.
Schepen ROTC
weer uitgevaren
De klassieke zeilschepen
die deze week deelnemen
aan de Race of the Classics
hebben Vlissingen gister
middag weer verlaten. Om
dat de windrichting voor
Engeland nog niet gunstig
was, hielden de zeventien
deelnemers een wedstrijd
naar de haven van Scheven-
ingen. „Het was jammer
dat we niet naar Engeland
konden varen, maar we
hebben enorm veel plezier
in Vlissingen gehad", meld
de een woordvoerster.
Meer rioleringen
gerenoveerd
Een deel van het rioolstel
sel in het dorp is bijna op
geknapt. Tot net na de zo
mer wordt de tweede fase
van het rioleringsplan nu
uitgevoerd. Over anderhal
ve week begint de vernieu
wing van rioleringen in
een deel van de Dieze-
straat, Lingestraat, Grevelin-
genstraat en Roerstraat. Er
komt ook een gescheiden
systeem, zodat hemelwater
niet naar de rioolzuivering
hoeft te worden gesluisd.
Een stier heeft ho
rens, een koe niet.
Althans: dat is wat
de gemiddelde melk-
drinker denkt. Maar
het klopt niet. In de
traditionele melkveehouderij
worden de kalfjes onthoornd. Zo
niet bij Charl van de Sande.
„Twee jaar geleden ben ik daar
mee gestopt. Mijn jongvee heeft
al hoorns, drie melkkoeien heb
ben ze ook", vertelt de bioboer.
De 28-jarige melkveehouder
stapte een jaar of drie geleden in
het bedrijf van zijn vader. Sinds
dien zijn vader en zoon bezig
met de omvorming tot biolo
gisch bedrijf.
Ziekten bestrijdt Charl bij
voorkeur niet meer met antibioti
ca, maar met kruiden. „Ik ben
een idealist. Ik vind dat het zo na
tuurlijk mogelijk moet en wil be
wijzen dat het kan zonder al die
chemische troep. Als een koe
wonden heeft, probeer ik die te
behandelen met een smeersel
van jojobaolie met munt, gera
nium en teatree. En ik geef de
koe zwartebessenblad te eten."
Er is net weer een nieuwe
voorraad gedroogde kruiden afge
leverd, waarmee Van de Sande
verder experimenteert. Het voe
ren van (gedroogde) kruiden aan
vee, bij wijze van supplement of
als medicijn, is relatief nieuw in
de veehouderij. Van de Sande
maakt deel uit van het praktijk
netwerk 'Vooruit met het Kruid',
ONTWIKKELING VAN BIOLOGISCH
Alle bio-bedriiven
PERCENTAGE BIO-LANDBOUW* A
o
0
3,0%
2,0%
2,6%
3,8%
3,9%
3,2%
4,8%
1,5%
10,3%
2,6%
2,4%
1,8%
GOES. Zorgverzekeraar CZ heeft
vorig jaar 576 miljoen euro uit
haar reserves gebruikt om de pre
miestijging in 2016 beperkt te
houden.
De verzekeraar - de grootste
in Zeeland - heeft geen winst
oogmerk. Ze geeft zoveel moge
lijk geld terug aan haar klanten.
Een deel van de reserves heeft
CZ niet nodig en zet die in voor
premieverlaging. CZ maakte
daardoor in 2015 een 'verlies' op
de basisverzekering van 46 mil
joen. Maar doordat ze 11 miljoen
'winst' maakte op de aanvullen
de verzekering en 47 miljoen bin
nenhaalde door goed te beleg
gen, hield CZ 12 miljoen over.
In totaal was de CZ-groep
(CZ, Ohra en Deltaloyd) in 2015
8,52 miljard euro kwijt aan zorg
(in 2014 7,64 miljard). De stij
ging komt vooral doordat wijk
verpleging vanaf 2015 niet meer
wordt betaald uit de AWBZ
maar uit de basisverzekering.
CZ waarschuwt dat ze de ko
mende jaren niet kan doorgaan
met het zo sterk dempen van de
premie. Ze roept dan ook op tot
verantwoord gebruik van de
zorg. Ga pas naar de huisarts als
het echt nodig is en zorgaanbie
ders moeten geen 'snotterpoli's'
opzetten, is het devies.
door Emile Calon
SINT LAURENS. Over de Leliëndaal-
seweg wordt nog veel te hard gere
den, vindt secretaris Nico Heertjes
van de Dorpsvereniging Sint Lau
rens.
Tip? redactie@pzc.nl
MIDDELBURG
VLISSINGEN
VLISSINGEN
OOST-SOUBURG
Biokoeien
door Cornelleke Blok
en Ondine van der Vleuten
Omzet verkoop
biologisch NL
Bio-landbouw-
bedrijven
Biohectares
2010 2011 2012 2013 2014 2015
JAAR
Zeeland heeft de minste
bio-landbouwgrond
van Nederland
*tov totale landbouw oppervlakte Bron:Skal Biocontrole/Bionext
door Jeffrey Kutterink