22
'Neef Yolanthe dood na misser9
Jan Jaap van der Wal
verhuisde naar België
en boekte succes met
De nieuwe Belg
waarmee hij eind vorig
jaar door Vlaanderen
tourde. „Je moet niet
als Hollander vertellen
hoe het zit."
Media Entertainment
Rogier Mooij (21), de in 2014 over
leden neef van Yolanthe Sneijder,
is mogelijk gestorven door een
medische blunder in een Hilver-
sums ziekenhuis. Dat stelde het
NPOi-radioprogramma Argos za
terdag op basis van onderzoek dat
de Inspectie voor de Gezondheids
zorg (IGZ) deed naar zijn onver
wachte overlijden. Volgens Argos
zou er geen goede diagnose zijn
gesteld. Men dacht aan een
klaplong. Later bleek dat sprake
was van een ontstoken hartzakje.
Hij noemt Antwerpen zijn
'nieuwe vriendinnetje.' ]an
Jaap van der Wal (36) bezit
er met zijn vrouw, actrice
Eva Duijvestein, sinds kort
een appartement. „Alles
voelt nog fris. Op zondag zijn de winkels ge
sloten en de kroegen open. Dat voelt heel ont
spannen. Dat de winkels vaak op maandag
óók dicht zijn, is wel weer irritant."
Met zijn show De nieuwe Belg toog de co
median eind vorig jaar naar Vlaanderen. Een
sprong in het diepe, zegt hij. „Sommigen ken
den me van Dit was het nieuws, voor velen
was ik een nieuweling. Bovendien zitten ze
daar echt niet op ons te wachten.
„Ik sprak een aantal Nederlandse collega's
die het ook leuk leek, België. Maar je moet er
aan de bak. Er gaan wonen, hopen dat je je op
tv kunt profileren. Het land heeft genoeg ei
gen comedians."
Hij begon zijn tournee op 13 november vo
rig jaar in Antwerpen, de dag waarop Parijs
werd geteisterd door terrorisme. Daarna werd
België zelf het middelpunt van rampspoed.
„In Vilvoorde, een voorstad van Brussel, ston
den paramilitairen voor het theater. Die
avond grapte ik: 'Spuit maar wat extra rook in
de zaal, dan denken die terroristen in elk ge
val dat ze hier al zijn geweest.
Harde humor, want ook Vlaanderen is in
middels wel wat gewend. Maar: „Je moet niet
als Hollander vertellen hoe het zit. En die nei
ging heb ik soms. Daarom gedroeg ik me voor
al als gast. Omdat mijn voorstelling ook over
vluchtelingen ging, meldde ik maar meteen
dat ik via Hongarije België was binnengeko
men. Dat brak het ijs."
„Uiteraard bereid je je voor. Kijkt naar de
gevoeligheden tussen Belgen en Nederlan
ders. De minachting bijvoorbeeld die de Belg
voor Heineken heeft. Slootwater, kattenpis, af-
waswater, het komt allemaal voorbij. Tegelijk
is onze discussie over Zware Piet daar goud -
Belgen begrijpen er niks van."
„Daarbij wordt een aantal vooroordelen be
vestigd. Ik fietste een keer 's nachts in Ant
werpen, toen ik drie beschonken jongeren on
deruit zag gaan. Een meisje viel snoeihard op
de stenen. En wat zei ze? 'Amaai, alles in or
de.' Dat is echt te bescheiden. Geen gescheld,
geen gevloek. Dan onderdruk je dingen."
De directe humor die het Nederlandse ca
baret en comedy zo typeert, veroorzaakte niet
zelden wat ongemakkelijk geschuifel op stoe
len, zegt Van der Wal. „Zo wilde de staatsse
cretaris van Asielzaken alle vluchtelingen een
contract laten ondertekenen, waarin stond
hoezeer Belgen respectvol met elkaar om
gaan."
„Ja ja, zei ik, behalve met de Walen. Die
kunnen de tering krijgen. En vrouwen? Die
genieten alle respect, behalve als ze voor Stu
dio 100 werken. Dan kun je hen zwaar onder
betalen. Die dubbele moraal, dat wrong wel
in de zaal."
Momenteel is Jan Jaap van der Wal met
René van 't Hof te zien in Not the Tommy Coo
per Story van Toneelgroep Maastricht. Daarin
kruist hij een verlopen entertainer met een
louche nachtclubeigenaar. Is de stand-upco-
median ook acteur geworden?
„Voor deze ene keer", zegt hij. „Toneel is
een lastig proces. René en ik zijn veel meer
makers dan acteurs. Bij toneelspelers heerst
nog wel dédain ten aanzien van cabaret. Maar
wij bedenken het wel allemaal zelf. Dat is on
ze kracht - acteren is een ander vak."
„Toch ben ik als acteur klaarblijkelijk niet
zonder talent. Het geeft wel te denken
dat ik het treurige type dat ik speel, vrij
snel onder de knie had."
Plannen voor een nieuwe show in Ne
derland heeft hij niet. „Maar het kan zo
maar gebeuren dat er iets met mij of in
de wereld gebeurt, waarvan ik denk: hier
maak ik iets over. Wat dat betreft, is de
ze tijd voor mij ideaal. Ja, mijn handen
jeuken soms.
„Tegelijk is het zo gecompliceerd, dat
je wel een goed verhaal moet hebben.
Je bent tegenwoordig net zo ongenuan
ceerd als je zegt voor vluchtelingen te
zijn als tegen." Ook weer zo'n opmer
kelijk verschil met België, vindt hij.
„Daar worden mensen op tv uitgeno
digd die kennis en kunde bezitten
van het onderwerp. In Nederland
lult iedereen door elkaar. Ook Ge
rard Joling zit in zo'n gecompliceer
de discussie over vluchtelingen
mee te praten. Niet in Vlaanderen.
Daar wordt de emotie eruit ge
haald en concentreert men zich op
feiten en kennis."
„Aan tafel bij RTL Late Night be
schouw ik ook als podium. Ik ver
groot bij Humberto Tan mijn mo
gelijkheden iets te vertellen. Ik
merk dat het sentiment dat je
'niks met die commerciële hon
den van RTL' moet doen, afkalft.
En terecht. De publieke omroep is
net zo commercieel."
„RTL heeft mij nog nooit ge
vraagd iets te schrappen. Ik hoef
niets te laten lezen. En ja, dan zit ik
een keer met Dries Roelvink aan tafel.
Maar dat kan je ook zomaar bij Pauw overko
men. Toen mijn show Dystopia op RTL4
werd uitgezonden, ervoer de Vara dat als een
klap in het gezicht. Het zij zo. Ik beslis waar
mijn werk het beste tot zijn recht komt.
„In de zomer gaat RTL Late Night door.
Peter van der Vorst is dan de interviewer, ik
vervang sidekick Luuk Ikink. Daar heb ik zin
in. Maar aan het aan het einde van de dag
moet ik toch ergens op een podium staan en
een grap vertellen. Dat blijft mijn vak."
Cultuur
foto Tom Bertels
Verzot op onze
zuiderburen
door Arno Gelder
