En we
noemen
hem: Feye
Noord
Grote vraag is of rechters verdachte toerekeningsvatbaar achten
NIEUWS 13
Werd Bart van U.,
moordenaar van
de D66-politica en
zijn eigen zus, wel
of niet gedreven
door waanzin?
||P
Mill
Held Wallenberg
bijna echt dood
Hartmann
is weer vrij
Docent weg na
Cito-gesjoemel
Vulkaanuitbarsting
In;' K
ROTTERDAM. Op de eerste dag
van zijn rechtszaak toonde Bart
van U. (40) zich gisteren in Rot
terdam redelijk helder en open.
Tot in elk gruwelijk detail, en zon
der een spoortje van emotie ver
telde hij over de moorden op Els
Borst (februari 2014) en zijn zus
Loïs (januari 2015).
Beide vrouwen doodde hij met
zo'n veertig messteken. Op Els
Borst stak hij net zo vaak in tot
hij haar voor z'n ogen haar aller
laatste adem zag uitblazen. Ook
van de moord op zijn zus herin
nerde hij zich de ergste details.
Na tientallen keren op haar te
hebben ingestoken, zag hij dat ze
stervende was. „Toen heb ik haar
nog een keer gestoken, in de ande
re kant van haar hals, zodat het
sneller zou gaan." Tijdens de
steekpartij riep Loïs nog 'Here,
Here, help help, ooh, ooh', wist
Bart 00k nog.
Zowel na de moord op Borst
als na die op zijn zus handelde
Bart tamelijk rustig. Nadat hij de
oud-minister in haar garage had
doodgestoken, haalde hij zijn
fietssleutels onder haar lichaam
vandaan en fietste zonder omkij
ken weg.
Na de moord op Loïs waste hij
rustig z'n handen en kleren,
knoopte haar aan de trapleuning
en vertrok. Niet lang daarna werd
hij gearresteerd.
Hoewel Bart van U. zeker aan
chronische paranoïde psychose
lijdt, waren het toch die schijn
baar rustige momenten rondom
de moorden die de deskundigen
van het Pieter Baan Centrum er-
De Zweedse belastingdienst is be
reid volksheld Raoul Wallenberg
dood te verklaren, ruim zeventig
jaar na diens verdwijning. Wallen
berg hielp in de Tweede Wereld
oorlog duizenden Hongaarse Jo
den te ontsnappen aan de Duit
sers, maar werd zelf uiteindelijk in
Boedapest in de kraag gevat door
het Sovjetleger. Het verzoek om
Wallenberg dood te laten verkla
ren, kwam van de SEB-bank, die
de nalatenschap van Wallenberg
beheert. De diplomaat Wallenberg
voorzag Joden van Zweedse pas
poorten zodat ze naar zijn land
konden vluchten. Zijn verdwij
ning in 1945 was lange tijd in neve
len gehuld.
van weerhielden hem volledig on
toerekeningsvatbaar te verklaren.
Als hij wel geheel ontoereke
ningsvatbaar was, kan hij geen
celstraf krijgen, alleen tbs met
dwangverpleging. „Maar Bart van
U. heeft altijd een stukje keuze
vrijheid gehad", zei psychiater
Rijnders. „Niet al zijn handelin
gen werden gedreven door waani
deeën."
Rijnders lichtte dat toe: de
zeer gelovige Bart was naar Els
Borst gegaan om haar te bekeren.
„Weliswaar overwoog hij haar
ook te doden, maar het was blijk
baar niet zo dat hij puur en alleen
door waan gedreven werd." Blijft
natuurlijk overeind dat Barts be
weegredenen voor de moorden
waanzinnig klinken. Op 7-jarige
leeftijd kreeg hij van God de op
dracht ooit de 'verantwoordelijke
voor de euthanasiewet te doden'.
Z'n leven lang zat Bart daarna in
een tweestrijd: 'Gij zult niet do
den' is een van de tien geboden.
De Franse journaliste en ex-woord-
voerster van het Joegoslavië-Tribu-
naal in Den Haag, Florence Hart
mann, is gisteren vervroegd vrijge
laten na een omstreden detentie
van vijf dagen. De 53-jarige Hart
mann werd donderdag rond de uit
spraak tegen de voormalige
Bosnisch-Servische leider Rado
van Karadzic door personeel van
het VN-tribunaal hardhandig op
gepakt en opgesloten. Hartmann
moest nog een week cel uitzitten,
omdat ze in 2009 door het tribu
naal was veroordeeld wegens het
openbaar maken van vertrouwelij
ke informatie van het hof. Ze deed
dat in een boek dat ze over de oor
log in ex-Joegoslavië schreef.
En toch moest hij toeslaan van
God. Bart vertelde dat hij lang
hoopte dat God het anders zou
oplossen, maar dat gebeurde niet.
Bart ging naar Borst toe om haar
te bekeren, maar staand achter
haar auto in haar garage kon hij
'Van U. heeft een stukje
keuzevrijheid gehad.
Niet al zijn handelingen
werden gedreven
door waanideeën'
de drang Borst te doden niet
meer weerstaan. „Het liefst was
ik hard weggelopen maar dat
mocht niet van God. Ik ben een
gedienstige geest. Daarna voelde
ik opluchting: dit was dus wat ik
moest doen, maar ik vond het
toch niet goed. Later twijfelde ik
of het niet anders had gemoe
ten." Psychiater Rijnders en psy
choloog Vermeulen achten het
onmogelijk dat hij op zijn 7e een
visioen over God en euthanasie
heeft gehad. „Euthanasie speelde
helemaal niet. Hij heeft dat van
uit zijn psychose later zo inge
vuld."
Bij de moord op zijn zus speel
de God geen rol. Bart was bang
van haar, dacht dat zij hem 'rich
ting zelfdoding' pushte, vond dat
zij hem treiterde, stofzuigerslan
gen doorsneed en eierkoeken
kocht die hij niet lust. „Het was
haar leven of het mijne." Over
die moord toonde hij amper spijt.
Pas toen zijn jongste zus Sara ver
telde wat de impact van de
moord op de familie is geweest,
toonde hij emotie.
Vandaag hoort de tweevoudig
moordenaar waarschijnlijk de
straf die het Openbaar Ministerie
gaat eisen.
CAPELLE AAN DEN IJSSEL. Neder
land is een inwoner met een bij
zondere voornaam rijker: Feye
Noord. Het mannetje werd op 25
januari rond acht uur 's ochtends
geboren in Capelle aan den IJssel
en is vernoemd naar het favorie
te elftal van de kersverse ouders
Carlo en Esther.
Zij dromen al over een sportieve
toekomst van hun zoon; als fan of
speler. 'Zie je het voor je, dat hij la
ter bij Feyenoord gaat spelen? En
dat dan achter op zijn shirt staat:
Feye Noord', grapt de vader tegen
Feyenoord Magazine.
Voor de kledingkast van Feye
kocht vader Carlo al de hele fan-
shop van Feyenoord leeg, grapt
hij. Het kleine knulletje heeft
hierdoor een garderobe vol kle
dingstukken met zijn eigen naam
erop. Van rompertjes tot shirtjes
en mutsjes. Het schattigste is mis
schien nog wel een klein vestje
van de voetbalclub met een rits
die precies door 'feye' en 'noord'
loopt.
Carlo had al langer de naam Feye
Noord in zijn hoofd. Hij stelde
zich voor hoe grappig het zou zijn
als zijn zoon bij de douane zijn
paspoort zou laten zien. Als grap
je stelde hij het voor aan zijn
vrouw. Zij zag het niet direct zit
ten dat haar zoon werd vernoemd
naar een voetbalclub, maar de va
der kreeg het voor elkaar.
Het besluit werd genomen op de
dag dat Feyenoord 4-2 verloor van
AZ. Op het moment dat de heer
des huizes zat te balen over het
eindresultaat, kreeg Esther haar
eerste weeën. De volgende och
tend kwam Feye Noord ter we
reld. De kersverse vader kreeg
een toepasselijk berichtje van zijn
vader: „Gisteren het kampioen
schap verloren, vandaag een kam
pioen geboren."
Het kan volgens de ouders niet an
ders dan dat Feye later ook juicht
voor de Rotterdamse club. Net als
zijn hele familie. „Met zo'n naam
kan hij niet meer terug." Het staat
wel vast dat de naam van een
eventueel volgend kindje niet op
nieuw iets te maken zal hebben
met vaders favoriete club. „De vol
gende keer mag zij de naam be
denken."
De Vrije School Michaël in Zwolle
heeft een leerkracht van de vijfde
klas van de onderbouw op staande
voet ontslagen omdat hij gesjoe
meld zou hebben bij het afnemen
van Cito-toetsen. De leerkracht is
een ervaren kracht die al enkele ja
ren werkzaam was op de Vrije
School Michaël. „Het gaat om de
manier waarop hij een aantal Cito-
toetsen in februari heeft afgeno
men die volstrekt ontoelaatbaar
is", zegt bestuurssecretaris Karina
Koopman. „De leerkracht liet leer
lingen de Citotoetsen thuis ma
ken. Of ze kregen de kans ze over
te maken." Hoeveel leerlingen dit
hebben kunnen doen is nog niet
duidelijk.
WOENSDAG 30 MAART 2016
Gelovige Bart van U.
wilde Els Borst 'bekeren'
illustratie Petra Urban
door Victor Schildkamp
STOCKHOLM
DEN HAAG
door Michelle Sakkers
ZWOLLE
ALEOETEN. De vulkaan Pavlov spuwt rook en as tijdens de meest recente
uitbarsting. Het vliegverkeer ondervindt steeds meer hinder van de as van
de 2.519 meter hoge stratovulkaan, die deel uitmaakt van de reeks vulka
nen nabij Alaska, foto US Coast Guard/Reuters
