4
Ook bij FC Barcelona liet Johan Cruijff een grote erfenis na
JOHAN CRUIJFF1947 2016
1966
1966
Medio 1965
7 september 1966
6 november 1966
den. En in de daaropvolgende
maanden naar het kampioenschap.
Een moment dat deze dagen in
Catalonië en Spanje ontelbare
malen herinnerd en herhaald wordt.
Het was het begin van alles, het zou
Cruijff maken tot de icoon die hij al
tijd zou blijven, al is de eervolle bij
naam 'Verlosser' een Nederlande
vondst. In Barcelona heeft niemand
hem ooit El Salvador genoemd.
Maar het voelde wel zo. Alsof hij de
onderdrukte Catalanen via het voet
bal van het door Madrid opgelegde
juk verloste.
Het gaf hem eeuwig krediet, wat
niet betekende dat hij 23 jaar later
niet ontslagen zou kunnen worden
als trainer. Na vier glorieuze jaren
van het Dream Team, dat overigens
drie titels miraculeus op de aller
laatste speeldag had veroverd door
onmogelijk geachte uitglijders van
concurrenten, pakte hij in het sei
zoen 1995-96 voor het tweede jaar
op een rij geen prijzen met Barca.
En Cruijff maakte ruzie met ieder
een, vooral met voorzitter Nünez.
De dag van het ontslag, 18 mei
1996, was een historische. Door het
verbale geweld van beide partijen,
een enkele klapstoel die door de
kleedkamers vloog toen de trainer
het ontslag werd meegedeeld, en
doordat FC Barcelona vanaf dat mo
ment voor eeuwig verdeeld zou wor
den in twee kampen: aanhangers en
tegenstanders van Johan Cruijff.
Onder die aanhangers natuurlijk
Pep Guardiola, een van zijn bevoor
rechte discipelen. Die liet later als
succestrainer van Barcelona onop
houdelijk weten hoe belangrijk de
voetbalfilosofïe van Cruijff in Barce
lona is geweest. „Johan bouwde de
Sixtijnse kapel, Rijkaard heeft hem
gerestaureerd," zo gaf Guardiola zijn
voorgangers alle eer. Hijzelf perfec-
'Johan bouwde de
Sixtijnse kapel,
Rijkaard heeft hem
gerestaureerd'
tioneerde dat meesterwerk.
Toen bekend werd dat bij Cruijff
kanker was geconstateerd, was Gu
ardiola een van de eersten die hem
opzocht in het buitenhuis dat Cruijff
al sinds de jaren zeventig heeft aan
de rand van het natuurpark Mont-
seny. Daar bracht Cruijff de warmste
maanden van het jaar door, veelal
op de golfbaan van El Muntanya.
Daar kwam de familie bijeen, aan
een grote tafel in de tuin.
Daar ook genoot Johan Cruijff in
tens van het leven na het voetbal,
een leven waarvan hij niet ver
wachtte dat het zo fijn zou zijn. Ver
weg van de eeuwige stress van de
dug-out. Met pensioen ging hij niet.
Veel van zijn tijd en inzet stak hij in
zijn Foundation, de opleidingen van
zijn Cruyff Institute, de openingen
van de Cruyff Courts in achter
standswijken. Af en toe daalde hij
van een van de twee bergen af - ook
in Barcelona woonde hij halverwege
een heuvel, de Tibidabo - om Ajax
of FC Barcelona van advies te die
nen, en om daarna met andere be
stuurders bij de clubs weer ruzie te
krijgen.
De Cruijff van 1991, kort voordat
hij een hartinfarct kreeg, was een
kettingrokende voetbaltrainer die
ondanks zijn flegmatieke houding
niet aan de stress van het vak kon
ontkomen. De Cruijff van 2016 was
een ontspannen levensgenieter die
zich niet meer zo druk maakte. Hij
leefde, zo zei hij, in 'extra tijd' die
hem door de chrirurgen met bypas
ses was geschonken. En hij genoot
van die tijd, elke dag. Op zijn golfva-
kanties in Mauritius, in zijn pied-a-
terre bij het Vondelpark, maar
vooral op zijn bergen in en bij Bar
celona, zijn Barcelona.
In 1973 vertrok Johan Cruijff naar FC Barcelona. Als
speler en trainer maakte hij zich ook hier onsterfelijk.
Maar in zijn geliefde Catalonië werd hij uiteindelijk
ook een echte levensgenieter.
Twintig jaar heeft hij een leven ge
leefd, waarvan hij zich nooit had
kunnen voorstellen dat het zo leuk
was. Het was het voorjaar van 1996,
en sinds enkele maanden was er de
constante dreiging van zijn ontslag
bij FC Barcelona. Johan Cruijff was
nog geen vijftig jaar en vreesde de
leegte na het voetbal. Want dat wist
hij wel: als het karwei bij Barga er
op zou zitten, dan zou hij nergens
anders meer trainer worden. Ajax,
de andere liefde van zijn voetballe
ven, had hij al gedaan. En voor het
bondscoachschap zouden ze hem
niet meer kunnen verleiden.
Maar wat dan? Zijn eerste klein
zoon, Jesjua, was net drie jaar ge
worden. Vaak speelde Johan, op zijn
46ste al grootvader, met het jongetje
op het strand van het badplaatsje
Sitges. Maar zou dat zijn leven vul
len? Ja, zoon Jordi was er natuurlijk,
de erfgenaam die een deel van de
leegte zou kunnen opvullen. Twee
ëntwintig jaar, nog alles voor de
boeg. Geboren op een historisch
moment, het eerste waarmee Cruijff
zich onsterfelijk maakte in Barce
lona.
Het was 17 februari 1974. Barce
lona moest op bezoek bij Real Ma
drid. De Catalanen, al veertien jaar
geen kampioen van Spanje meer,
waren het seizoen uiterst zwak be-
gonnen. Ze stonden vierde van on
deren toen de beste voetballer van
de wereld, voor drie miljoen gulden
van Ajax gekocht, in oktober 1973 op
de achtste speeldag zijn debuut
mocht maken. Toen ze vier maan
den later naar Madrid afreisden,
voerden ze dankzij de doelpunten
en revolutionaire inbreng van
Cruijff al enkele weken de ranglijst
aan.
Danny was begin februari hoog
zwanger; ze was ongeveer rond die
Clasico uitgerekend. Op instigatie
van trainer Rinus Michels besloten
de Cruijffs hun derde kind een week
voor de wedstrijd met een keizer
snee ter wereld te laten komen. De
gekozen datum was 9 februari - ook
de geboortedag van Michels - en dat
was ruim op tijd voor Johan om bij
de bevalling aanwezig te kunnen
zijn én een week later tegen Real te
kunnen meedoen.
Kampioenschap
Ze noemden hun zoon Johan Jordi.
De Catalanen vonden het prachtig,
Jordi is hun beschermheilige.
Danny en Johan vonden het 'ge
woon een leuke naam', politieke be
doelingen hadden ze niet, ook niet
toen een ambtenaar van de burger
lijke stand de naam aanvankelijk
niet accepteerde, omdat die Cata
laans was. Het was een anekdote die
wegviel bij wat Cruijff enkele dagen
later in Madrid deed: zijn elftal naar
een historische 0-5 overwinning lei-
vrijdag 25 maart 2016
Eerste contract.
Net 18 geworden, krijgt Cruijff
een vierjarig contract van
Ajax. Hij vindt het aanbod te
laag en weigert te tekenen.
Pas als er flink geLd wordt bij
gedaan, stemt Cruijff in.
Debuut Oranje.
Nederland speelt in
De Kuip met 2-2 ge
lijk tegen Hongarije.
Cruijff maakt na 41
minuten de 2-0.
Rode kaart.
Cruijff wordt in zijn tweede in
terland tegen Tsjechoslowa-
kije weggestuurd, omdat hij
scheidsrechter Glöckner zou
hebben geslagen. De KNVB
schorst hem voor een jaar,
maar laat hem na tien maanden
al weer spelen.
Johan Cruijff in het iconische Camp Nou, waar hij als trainer en speler grote successen boekte.
FOTO FOCKO VAN DANTZIG
E3
-Pep Guardiola
Bevrijder en bouwer in Spanje
Edwin Winkels
Barcelona
Cruijff (rechts) als speler van
Barcelona. Links: Günter Netzer
(Real Madrid), foto witters
Johan Cruijff met zijn drie kin
deren. Op zijn schoot: Jordi
Cruijff. FOTO HANS HEUS
