Belgische diensten zijn 'onwetende kinderen'
AANSLAGEN BRUSSEL
6 NIEUWS
moedeloosheid
op de schouders
wordt het leven
hervat. 'Met
welke woorden
moet ik dit
beschrijven?'
ten ophouden met chocolade eten
en moslimterroristen pakken",
meent ook de Israëlische minister
Ysrael Katz. Onzin, briest minis
ter van Binnenlandse Zaken Jan
Jambon. „Onze diensten werken
dag en nacht. Ze rolden vorig jaar
een terreurcel op in Verviers voor
die aanslagen kon plegen en kre
gen vrijdagavond applaus van pre
sident Obama, nadat ze in Molen
beek - levend en wel - terreurver
dachte Salah Abdeslam hadden ge
arresteerd." En de aanslagen deze
week? Die halen wat Jambon be
treft het functioneren van de Bel
gische diensten niet onderuit.
„We hielden er rekening mee,
maar we wisten niet waar en wan
neer. Zoals eerder de diensten in
Parijs, Londen en Madrid dat ook
niet wisten."
André Jacob, oud-chef antiter-
reur van de Staatsveiligheid vindt
de Amerikaanse kritiek 'van het
niveau Donald Trump': „Noch op
het vlak van inlichtingen, noh op
dat van democratie hebben de
Amerikanen ons lessen te geven."
Het inlichtingenwerk, schetst hij,
is in de loop van de tijd oneindig
veel moeilijker geworden. Het be
perkte aantal commando's uit de
tijd van Bin Laden heeft plaatsge
maakt voor duizenden terugge
keerde Syriëstrijders ('meer dan
honderd in België, meer dan 5.000
in Europa') en in België zelf geradi
caliseerde meelopers. „Elk van
hen kan zo een auto huren, een
bom maken en een aanslag ple
gen."
Daar staat tegenover dat België
zijn diensten wel jarenlang ver
waarloosde en onderfinancierde.
Jacob: „Tien jaar lang is de politiek
ons totaal vergeten en was er
nooit geld. Met rso man erbij ma
ken we nu een inhaalslag." De
wetgever helpt in eigen tempo:
huiszoekingen mogen straks ook
's nachts, afluisteren mag sneller,
verdachten vasthouden langer (48
of misschien zelfs 72 in plaats van
24 uur). Blijft nog het langs elkaar
heen werken van diensten in Brus
sel met zijn 19 burgemeesters en
zes politiezones. Vlamingen zien
daarin een reden dat voor zowat el
ke aanslag zo al niet de daders,
dan wel de wapens uit Brussel ko
men, of het nu gaat om de aanslag
op het Joods museum, de misluk
te Thalysaanslag of de terreuraan
slagen begin (Charlie Hebdo) en
eind vorig jaar in Parijs, die vanuit
Brussel werden georganiseerd, ge
financierd en deels uitgevoerd.
'Geklungel', aldus anonieme top
lui van Amerikaanse geheime
diensten gisteren over hun Bel
gische collega's, en: 'onwetende
kinderen die niet kunnen omgaan
met terreurdreiging'. „Belgen moe-
Vier maanden gele
den waren de vlag
gen die wapperden
blauw, wit en
rood. Nu zijn ze
zwart, geel en
rood. Weer gaan kinderen door
hun knietjes om bossen bloemen
te leggen op straat. Weer steken
hun vaders en moeders kaarsjes
aan én weer schrijven mensen
met krijt op straat dat het nu vre
de moet worden. Nu écht dus.
In november was het Parijs dat
overhoop lag. Nu probeert Brussel
weer overeind te krabbelen. Zoals
onlangs Istanbul dat deed, en An
kara. Steden getroffen door gena
deloos willekeurige terroristische
aanslagen, aanslagen waarbij ieder
een die op het verkeerde moment
op de verkeerde plek was, slachtof
fer kan zijn.
„Het maakt niet uit waar het ge
beurt, het is een daad tegen de
mensheid", zegt Tim Lambrecht
uit Brussel. Lang staat hij stil te
kijken naar de vlaggen, kaarsjes en
bloemen op het Beursplein in de
Belgische hoofdstad. „Stilte is wat
hierbij past. Welke woorden zou
ik moeten gebruiken om dit te be
schrijven? En als we straks praten,
moeten we oppassen dat onze
woorden geen olie op het vuur
gooien."
Het is de dag na de bommen in
de hoofdstad van Europa. De dag
nadat 31 mensen stierven door ter
reur. Natuurlijk gaat de stad niet
simpelweg door waar ze was ge
bleven. Het vliegveld, waar twee
mannen zich opbliezen, is nog
dicht. Het metrotraject waar nog
een bom ontplofte, ook. Voor het
Centraal Station staan militairen.
Passagiers (voor de trein en de an-
dere metro's) mogen door één
deur en één voor één naar binnen.
„Prima, maar het maakt toch niet
uit. Ze controleren alleen tassen,
niet of je iets onder je jas hebt. En
als iemand zichzelf wil opblazen,
doet hij dat toch wel", zegt een le
raar die niet met zijn naam in de
krant wil. Hij nam vanochtend
wel de metro. „Anders duurt het
veel te lang voor dat ik hier ben."
Het was een stuk rustiger in de
metro dan normaal, stelt hij.
Ana da Rocha (19) stapte niet
in de metro. Nu niet en nooit niet
meer, zegt ze. „Ik vind het veel te
eng." Samen met twee vriendin
nen komen ze net van het Beurs
plein. Een Belgische vlag én een
boel moedeloosheid op de schou
ders. „Het is zo verschrikkelijk, ik
weet niet of we ooit nog in vrede
zullen leven."
Maar ondanks het feit dat er
'Volgende week
is het weer voorbij.
Deze stad heeft de
afgelopen eeuwen
te veel meegemaakt
om zich uit het veld
te laten slaan'
ook vandaag terroristen op de
vlucht zijn, is de stad niet in een
totale lockdown zoals na de aansla
gen in Parijs. Toen waren de stra
ten leeg en gingen evenementen
niet door. Nu zijn de scholen
open en leiden gidsen de toeris
ten gewoon rond op de Grote
Markt.
„Vandaag is een treurige dag,
de mensen zijn wat stiller dan an
ders, maar dat is volgende week
weer voorbij. Deze stad heeft in
de afgelopen eeuwen al te veel
meegemaakt om zich uit het veld
te laten slaan", zegt een toergids
tegen een van de talloze tv-ploe-
gen in de stad.
Twee kilometer verderop, in
het Europese kwartier, zijn de stra
ten meer uitgestorven. Hier, bij
metrostation Maalbeek ontplofte
de tweede bom. In het gebouw
van de Europese Commissie voel
den ze de trillingen. Waar het nor
maliter wemelt van de ambtena
ren en politici, heerst nu een be
vreemdende stilte. Enkele gebou
wen blijven vandaag dicht, veel
ambtenaren kozen ervoor om
thuis te werken. André Scheepers
en zijn vriendin zijn er wel, met
een bos witte bloemen in hun
hand. „Die gaan we in de buurt
van het metrostation leggen. Wij
zijn hier vaak in de buurt, mijn
vriendin werkt in de keuken van
de Europese Commissie. Vandaag
hoefde ze niet te komen werken."
Wat er nu moet gebeuren in de
stad om alles weer normaal te krij
gen? „Dan moeten ze eerst ieder
een oppakken die hier mee te ma
ken heeft gehad. Anders blijft het
doorgaan, net zoals Brussel na Pa
rijs is gekomen."
door Cyril Rosman
door Frans Boogaard
BRUSSEL. Daags na de dubbele aan
slag in Brussel weten buitenlandse
critici het weer heel zeker: de ter
reurbestrijding in België rammelt
aan alle kanten. Terroristen hebben
vrij spel, diensten te weinig geld en
personeel, en als ze al werken, dan
liefst langs elkaar heen.
I
Nu past alleen nog stilte
Een man plaatst op het Beursplein in Brussel een waxinelichtje ter herdenking van de slachtoffers, foto Francois Lenoir/Reuters
