neigt naar preventief opsluiten jihadgangers
Zelden viel een werkbezoek op
een beter moment als dat van
Willem-Alexander aan de Haagse
Markt en de Schilderswijk.
NIEUWS 3
Bij zijn tocht over de
Haagse Markt en
door de Schilders
wijk heet de koning
majesteit. Maar ook
Willy, Willem, ko
ning, Lex, W-A, hoogheid, Alex
en verzin het maar. Hier maakt
het hem geen zier uit hoe de men
sen hem noemen. Als ze 'm maar
zien, zo nonchalant mogelijk slen
terend over de Haagse markt.
Juist nu. En juist hier, in een
wijk waar veel moslims wonen.
Linkerhand in zijn broekzak. In
zijn rechterhand had een bosje
prei of een pond kersen, in zo'n
bruine zak van de groenteboer,
niet misstaan.
Het onaangekondigde werkbe
zoek van koning Willem-Alexan
der aan de roemruchte Haagse
buurten Schilderswijk en Trans
vaal, gisteren, was al maanden mi
nutieus voorbereid. Maar in het
licht van de dramatische gebeurte
nissen in Brussel van een dag eer
der had het uitstapje op geen be
ter moment kunnen komen dan
hier en nu.
Bijzondere tijden vragen om
bijzondere acties. Na een praatje
met groenteman Gerrit Ravens-
bergen voor diens kraam (nieuwe
spitskool 1,25 euro), richt de ko
ning spontaan het woord tegen de
media en de marktbezoekers die
hem aangapen, filmen, fotografe
ren en toeknikken.
Rug recht
De vorst rept over een 'even laffe
als verschrikkelijke aanslag' en
stelt: „We moeten gewoon onze
rug recht houden, dit is een aan
val op onze open en vrije samenle
ving. Net zoals Parijs vorig jaar is
Brussel op een verschrikkelijke
manier getroffen. Daarom is een
bezoek als vandaag aan de Haagse
markt en de Schilderswijk zo be
langrijk. Omdat allen die in Neder
land wonen en in onze vrije en
open samenleving geloven, onge
acht hun herkomst, deel moeten
kunnen nemen aan die samenle
ving. Als we dat niet meer kun
nen doen, dan winnen de terroris
ten en dan kunnen wij niet meer
leven zoals wij willen."
En dan gaat het verder, de
grootste open markt in Europa
over. Links een knipoog, rechts
een handdruk, dan weer een glim
lach. Voor de modekraam van
Bianca (voor Grote Maten) gaat hij
met tal van bezoekers op de foto.
Adrienne Pronk (43), Scheve-
ningse, zuurstokroze jas, felblon-
de haren, op onvervalst Haags: „Ik
denk: krijg nou helemaal een be
roerte, daar loopt gewoon de ko
ning. Dat-ie dat durft, juist nu.
Want weet je, ik twijfelde vanoch
tend zelf of ik zou gaan, met alles
wat je hoort. Maar als hij hier
loopt, dan moet ik toch zeker wel
drie peren kunnen kopen, of
niet?"
„Al het gezeik dat we hier ge
had hebben. Rellen, moslimextre
misme, de mensen lachen niet
meer", ziet vaste bezoeker Henry
Rink (56). Surinaamse roots, rasta
muts op zijn dreadlocks, imposan
te koptelefoon op de oren, drie
gouden tanden vormen de entree
van zijn gebit; op de ene staat een
p, dan een m, op de rechter een
hartje.
'Maar ik zie de mensen
lachen, nu ze de koning
hier zien. Hij had ook op
kantoor kunnen blijven
zitten, maar hij is nu,
vandaag, één van ons'
„Maar ik zie de mensen nu
weer lachen, nu ze de koning hier
zien. Hij had ook op zijn kantoor
kunnen blijven zitten, maar hij is
nu, vandaag, één van ons. Geloof
me, dat is echt heel belangrijk
voor de mensen hier."
Aan de jongeren die hij spreekt
vraagt de koning of de aanslagen
in Brussel iets veranderd hebben
in hun buurt. Ze knikken instem
mend, spreken over 'meer span
ning'. Marokkaan 'Appie' el Mas-
saoudi, die op de markt een 'ben
de' van jonge schoonmakers en
klusjesmannen uit de buurt aan
voert: „Je voelt je toch verantwoor
delijk voor zoiets, terwijl je er na
tuurlijk niets mee te maken hebt."
De koning knikt begrijpend.
Fantastisch
„Fantastisch dat hij hier juist nu
is", vindt Philip Kalkman van
Kalkman's Dropshop. „Het haalt
angst weg bij klanten, want we
moeten helemaal niet bang zijn.
Dat leidt nergens toe. Ik zei altijd:
ze blazen elkaar niet op, maar dat
kan ik nu ook niet volhouden.
Want op Zaventem zijn mensen
met allerlei kleuren de lucht inge
gaan."
Met Kalkman en drie collega's
praat Willem-Alexander over het
vak van marktkoopman, over de
parkeertarieven in de buurt, het
openbaar vervoer, de klanten
kring en concurrentie. Over de
Rotterdamse Markthal bijvoor
beeld. Kalkman: „Daar is uw meis-
sie wel eens geweest, dat weet u
misschien wel." Een lach, eerst
zachtjes, dan bulderend. Hier
komt heel veel spanning vrij, ook
bij de koning. Juist hier. Juist nu.
Dat blijkt uit een rondvraag van
deze krant. WD, CDA en SGP wil
len dat iedere teruggekeerde jihad-
ganger in detentie wordt geno
men, omdat 'hun uitreis in strijd
is met alle uitgangspunten van on
ze democratische rechtsstaat'. De
terugkeerders zijn op dat moment
nog niet veroordeeld, maar vol
gens deze partijen wel verdacht
omdat ze naar IS-gebied zijn ge
reisd. De PW en VNL kwamen al
eerder met een vergelijkbaar voor
stel.
„Zodra iemand met een besmet
telijke ziekte ons land in komt,
wordt hij meteen in quarantaine
geplaatst. Maar een groot deel van
de mensen uit IS-gebied loopt
nog vrij rond", zegt CDA-voor-
man Sybrand van Haersma Buma.
Tijdbommen
„Dat is een serieus probleem. Het
zijn wandelende tijdbommen
door hun ideeën en door wat ze
hebben meegemaakt." Tot nu toe
stuitte het voorstel om mensen
preventief op te sluiten op princi
piële bezwaren, maar inmiddels
voelt ook de Christenunie wel
voor het plan. „Je moet soms onor
thodoxe maatregelen nemen. Als
we dit op een rechtstatelijke ma
nier rondkrijgen, ben ik bereid
mee te denken", zegt fractieleider
Gert-Jan Segers. „Als het maar
niet leidt tot een Guantanamo
Bay. Iemand vijf jaar vasthouden
zonder proces is voor ons ondenk
baar. De detentie moet uiteinde
lijk tot een strafzaak leiden."
Volgens het CDA kan de deten
tie op verschillende manieren wor
den vormgegeven. Iemand kan
verplicht worden opgenomen als
psychiatrisch patiënt of worden
vastgezet op basis van informatie
van de AIVD. Ook zou de grens
voor voorlopige hechtenis ver
ruimd kunnen worden. Buma:
„Het gaat erom dat er eerst een
check is, voordat iemand op straat
komt. Premier Rutte heeft gezegd
dat het oorlog is, dan moet je ook
laten zien dat het je ernst is."
Minister Ard van der Steur (Vei
ligheid en Justitie) onderzoekt mo
menteel wat er wettelijk mogelijk
is. Wilders' PW en het daarvan af-
'Iemand met een besmettelijke
ziekte wordt direct in
quarantaine geplaatst'
gescheiden VNL pleitten er al lan
ger voor om jihadstrijders vast te
zetten en dat later te laten toetsen
door een bestuursrechter. Daar
voor is geen meerderheid.
Terroristenafdeling
Op dit moment zijn ongeveer
veertig jihadstrijders terugge
keerd in Nederland, meldt de Na
tionaal Coördinator Terrorismebe
strijding en Veiligheid (NCTV).
Zij zijn allemaal verhoord na te
rugkomst en de meesten mochten
daarna weer de straat op. Er zitten
momenteel veertien mensen in
speciale terroristenafdelingen van
de gevangenissen in Vught en Rot
terdam.
Nog elke maand reizen er vier a
vijf Nederlanders naar Syrië of
Irak. Totaal zijn er ongeveer 240
mensen uitgereisd. Terugkeren is
op dit moment extreem moeilijk.
De meesten bevinden zich nog in
IS-gebied, 42 zijn gedood.
De Tweede Kamer debatteert
vanavond met premier Rutte en
minister Van der Steur over de ter-
rorismedreiging, naar aanleiding
van de aanslagen dinsdag in Brus
sel.
'Dat de
koning
dat durft,
juist na
Brussel'
door Jeroen Schmale
Henry Rink bezoeker markt
DONDERDAG 24 MAART 2016
door Deborah Jongejan
DEN HAAG Er tekent zich een Ka
mermeerderheid af om, tegen de
wens van het kabinet in, alle terug
kerende Syriëgangers preventief
op te sluiten. Maar het mag geen
Nederlandse variant op Guantana-
mo Bay worden.
Sybrand Buma CDA-leider
