f
PvdD: laat
Java-apen
gaan uit
proeflab
Meer Nederlanders
met paasvakantie
'Meester van leven of dood' hangt levenslang boven het hoofd
14 NIEUWS
Jaren op de vlucht
Radovan Karadzic
beval duizenden
mensen te doden
Het Joegoslavië-
tribunaal bepaalt
vandaag zijn straf.
Radovan Karadzic was dertien jaar op
de vlucht, toen hij op 21 juli 2008 in Bel
grado in een stadsbus werd aangehou
den. Hij had al die tijd onder de valse
naam Dragan Dabic geleefd en zijn ui
terlijk veranderd. In Scheveningen zit
hij vast in de speciale VN-vleugel. Zijn
proces begon op 26 oktober 2009 en
eindigde op 7 oktober 2014.
De voormalig psy
chiater Radovan
Karadzic - bijge
naamd 'de mees
ter van leven en
dood' - staat te
recht op verdenking van oorlogs
misdaden en genocide tegen
Bosnische moslims en Kroaten.
Tientallen van zijn slachtoffers
zijn vandaag in de rechtszaal aan
wezig. Onder hen is Hassan Nu-
hanovic. „Dit vonnis sluit een git
zwart hoofdstuk in de geschiede
nis van mijn land af', zegt de
Bosniër terwijl hij in de bus naar
Den Haag zit. „Maar voor mij per
soonlijk betekent Karadzic weinig.
Daarvoor staat hij te ver af van het
gewone volk. Er zijn honderden
oorlogsmisdadigers die ons direct
leed hebben aangedaan. Die mijn
vader, moeder en broer hebben
vermoord. Maar veel van deze mis
dadigers lopen nog gewoon vrij
rond."
Maar de nu 70-jarige Karadzic
was eindverantwoordelijk voor de
ze moorden, stelt het Joegoslavië-
tribunaal. Hij was de politiek lei
der van de zelfverklaarde Servi
sche Republiek in Bosnië. Hij voer
de met zijn kompaan Ratko Mla
dic, tegen wie ook een proces in
Den Haag loopt, het bevel over de
gewapende troepen tijdens de
Bosnische oorlog, die woedde van
1992 tot 1995.
Daarna verdween Karadzic van
de radar. Hij ging in de Servische
hoofdstad Belgrado als new age ge
nezer door het leven. Onder zijn
nieuwe naam dokter Dragan Dra
bic. Met een lange witte baard en
RIJSWIJK. De vijf Java-apen die
met een schip zijn meegelift naar
de Rotterdamse haven mogen
hun laatste jaren niet in een proef
dierenlaboratorium in Rijswijk
slijten, vindt de Partij voor de Die
ren (PvdD).
De partij brengt dinsdag een
motie in stemming in de Tweede
Kamer.
een knotje in zijn haar.
De Amerikaanse regering had
vijf miljoen dollar op zijn hoofd
gezet. Toch zou het nog dertien
jaar duren voor Karadzic werd ge
pakt. Gewapende politieagenten
plukten hem op 21 juli 2008 uit
een stadsbus in Belgrado.
Tegen Karadzic lopen elf aan
klachten van genocide, misdaden
tegen de menselijkheid en schen
dingen van het oorlogsrecht. Het
tribunaal houdt hem onder meer
verantwoordelijk voor de 44
maanden durende belegering van
Het vijftal klom in 2014 in Malei
sië aan boord van het container
schip Eugen Maersk. De beman
ning hield de Java-apen in leven
en droeg ze in Rotterdam over aan
de stichting AAP.
Omdat de dieren formeel eigen
dom zijn van het ministerie van
Economische Zaken heeft die be
slist dat ze voortaan worden on
dergebracht bij het Biomedical Pri
mate Research Centre (BPRC) in
de stad Sarajevo en de massa
moord op zeker 8.000 mos
lim-mannen en jongens in Sre
brenica.
De enclave stond onder toe
zicht van Nederlandse blauwhel
men, maar viel in handen van
Bosnisch-Servische troepen die
de islamitische Bosniërs stelselma
tig om het leven brachten. Het
was de grootste genocide in Euro
pa sinds de Tweede Wereldoorlog.
Direct na zijn arrestatie werd
Karadzic naar de gevangenis in
Scheveningen overgebracht. De in
Rijswijk, het grootste proefdier
centrum voor apen van Neder
land. Daar zitten ze nu in een fok-
programma.
Er zullen geen proeven met de
vijf apen worden gedaan, zo heeft
het departement verzekerd.
Stichting AAP vindt het niks
dat de dieren bij het BPRC zitten
en zegt de dieren liever zelf te blij
ven verzorgen. De PvdD wil dat
dit aanbod wordt gehonoreerd.
de jaren zeventig afgestudeerde
psychiater scheerde zijn baard af
en trok een maatpak aan.
De voormalige politiek leider
hield vol niets verkeerds te heb
ben gedaan. Hij stelde zelfs dat hij
lof verdiende omdat hij de Bosni
sche Serviërs had beschermd te
gen de vijand. „Ik heb een schoon
geweten maar een slecht gevoel",
zei hij tijdens het proces.
Karadzic probeerde zijn zaak zo
lang mogelijk te rekken. Zo be
weerde hij dat zijn overbrenging
naar Nederland onwettig was en
DEN HAAG. Naar verwachting
gaan er dit jaar zo'n 400.000 Ne
derlanders met paasvakantie,
50.000 meer dan vorig jaar. Daar
naast zullen er 850.000 buiten
landse toeristen ons land bezoe
ken met Pasen. Dat is ongeveer
gelijk aan vorig jaar, aldus NBTC
Holland Marketing.
Van de buitenlandse toeristen
komt naar schatting meer dan
helft uit Duitsland en een kwart
uit België. Daarnaast komt een
deel uit andere landen, zoals
Frankrijk en Groot-Brittannië.
„Belangrijke trekkers voor de
buitenlandse bezoekers zijn tra
ditiegetrouw de grote steden, de
Bollenstreek en de kust*aldus
Radovan Karadzic
dat hij in de gevangenis vreesde
voor zijn leven. Hij weigerde op
zittingen te verschijnen en voerde
zijn eigen verdediging. Met zijn
zilvergrijze haar en ijzeren brillen-
montuur spitte hij de in totaal
drie miljoen pagina's aan bewijs
materiaal door.
Hoofdaanklager Serge Bram-
mertz van het tribunaal gaf Karad
zic eerder complimenten voor de
manier waarop hij pleitte. „Er zijn
advocaten die het slechter doen."
Tussen de zittingen door speelt
de nog altijd fitte Karadzic graag
een potje voetbal. Verder schrijft
hij gedichten en gaf hij een auto
biografie uit.
Karadzic hangt een levenslange
gevangenisstraf boven het hoofd.
De Balkanoorlog kostte aan
100.000 mensen het leven en joeg
twee miljoen Bosnische moslims
en Kroaten op de vlucht.
Maar onder de Bosnische Ser
viërs is Karadzic nog altijd popu
lair. In Pale, nabij Sarajevo, open
den zijn dochter Sonja en zijn
vrouw Ljiljana Zelen deze week sa
men met de huidige president van
de Servische republiek een studen
tencampus die de naam Karadzic
kreeg.
Dat steekt oorlogsslachtoffer
Nuhanovic. „Zij geven niet om de
slachtoffers en beschouwen het
Joegoslaviëtribunaal als een Wes
ters complot tegen hun land. Ka
radzic krijgt dan misschien zijn
straf, maar dit blijft voortbestaan."
de toeristenorganisatie. Neder
landers maken dit jaar zo'n 25
miljoen uitstapjes.
De belangrijkste accommodatie
voor de binnenlandse vakantie
tijdens Pasen is de bungalow.
„Opvallend is dat er, net als vo
rig jaar, vroeger is geboekt", stelt
NBTC.
Nederlanders besteden tijdens
de paasvakantie in eigen land
bijna 500 miljoen euro. De bui
tenlandse dag- en verblijfsgas-
ten geven ruim 250 miljoen euro
uit tijdens hun verblijf in Neder
land.
Dit jaar valt Pasen relatief vroeg
in het jaar, op zondag 27 en
maandag 28 maart.
Brein achter massamoord in
Srebrenica hoort zijn vonnis
Na arrestatie in
juli 2008. foto AFP
In de VN-gevange-
nis, 2008.
Tijdens VN-
tribunaal, 11 juli 2013
foto Reuters
door Cerben van 't Hof
door Victor Schildkamp
Karadzic in april
1995. foto AP
De vijf Java-apen die
in 2014 als verstekeling
meevoeren met een
containerschip van Ma
ersk Line. De dieren ver
blijven nu in het proef
dierencentrum in Rijs
wijk
Karadzic (president van de Servische
Republiek) staat terecht voor oorlogs
misdaden en genocide tijdens de
Bosnische oorlog (1992 -1995).
Servische Rep.
KRO Srebrenica
Sarajevo (genocide)
(belegering)
BOSNIË
HERZ.
f MON
S? KOS.
alb. r-,
