5
w
de privileges in de Verenigde Staten door betere relaties verdwijnen
V.
NIEUWS 19
ten en artiesten als de Rolling Sto
nes welkom te heten.
Maar Angèl en Osvaldo vertel
len een heel ander verhaal: het le
ven is voor de gemiddelde Cu
baan de afgelopen jaren en maan
den juist zwaarder geworden. Er
is minder informatie, minder
voedsel - 'een pond tomaten is al
onbetaalbaar' - en huisvesting bui
ten het hart van Havana is armza
lig, beschrijven ze.
Osvaldo moest met zijn vrouw
bij een vriend wonen, en dat was
nog een geluk. „In appartementen
met twee kamers wonen gerust
twintig mensen." Internet? Een
glazige blik; hij heeft het nooit ge
bruikt. „Dat kunnen maar heel
weinig mensen. Al gaat Obama
tien keer op bezoek, het systeem
blijft hetzelfde. De overheid, dat is
de enige die profiteert."
Voor de Amerikanen wordt een
mooi beeld geschetst, denkt An
gèl. „Maar de mensen die de afge
lopen vijftien jaar in ellende heb
ben geleefd, leven nog vijftien jaar
in ellende." Professor Lillian
Guerra, Cubadeskundige aan de
Florida International University,
bevestigt het verhaal van de boot
vluchtelingen. „De versoepeling
van regels, terwijl de staat alleen
aan zichzelf denkt, heeft een nega
tief effect. Nu boeren hun fruit en
groenten zelf mogen verkopen,
gaat alles naar Havana en is op het
platteland niets meer te krijgen.
Sinds het is toegestaan om huizen
te kopen en verkopen, worden ge
wone Cubanen weggedrukt naar
wijken zonder voorzieningen
door rijke generaals die panden
opkopen."
Ze verwacht dat de kloof tus
sen de top en de arme meerder
heid bij betere banden met de VS
alleen maar groter wordt. „De to
procent van de Cubanen die wat
middelen heeft, kan profiteren
van mogelijkheden om zaken te
doen. De rest is nog steeds afhan
kelijk van schamele staatsloontjes
of de zwarte markt. En die laat
Raül Castro steviger bewaken dan
een paar jaar geleden."
Het moet haast een keer tot
een uitbarsting komen, zeker als
het Amerikaanse handelsembargo
wordt afgeschaft en Castro niet
langer de Amerikanen de schuld
kan geven van ellende, denkt ze.
„Maar zolang de VS elke Cubaan
die Amerikaanse grond bereikt
een verblijfsvergunning geeft, blij
ven ontevreden mensen vertrek
ken, in plaats van dat ze in Cuba
in opstand komen. We moeten af
van die speciale behandeling."
Sinds Obama en Castro een
voorzichtige vriendschap sloten,
is de stroom Cubaanse vluchtelin
gen ironisch genoeg alleen maar
gegroeid. Vorig jaar kwamen ruim
43.000 mensen, 78 procent meer
dan in 2014. „Het is nu of nooit, is
op Cuba het idee", weet Juan Lo
pez, directeur van de katholieke
hulpinstantie USCCB die in
Miami mensen als Angèl en Osval
do op weg helpt. „Ze zijn bang dat
programma's voor Cubaanse
vluchtelingen worden geschrapt
als de relaties beter worden en dat
ze straks niet meer naar de VS
kunnen. Terwijl in Cuba niks ver
andert, verwachten ze. Of in ieder
geval niet binnen hun leven."
Angèl en Osvaldo zijn nog een
beetje beduusd van hun eerste
kennismaking met de VS, in een
privéhaven even ten zuiden van
Miami waar blinkend witte jach
ten hun met tweedehands onder
delen opgelapte scheepje verwel
komden.
De zwagers zijn ondergebracht
in een hotel, krijgen kleding en
voedsel, assistentie bij het regelen
van papieren voor de achtergeble
ven vrouw en dochters van Angèl
en de zoon van Osvaldo, en hulp
bij het zoeken van een baan. Dat
is wat ze willen, zeggen ze: wer
ken. Net zo hard als thuis, maar
nu wel met bijpassende beloning,
genoeg voor een eigen huis. En
een auto, hoopt Osvaldo - iets
waar hij in Havana niet eens van
durfde te dromen. „Er zijn hier zo
veel auto's! En het is zo schoon.
Sinds ik hier ben, ben ik onrustig.
Nu realiseer ik me pas hoeveel tijd
ik heb verspild in Cuba."
-
I
1962 Foto links: Het
hoogtepunt van de Cu-
bacrisis. Het Russische
schip Anosov (achter),
waarschijnlijk geladen
met raketten, wordt
geëscorteerd door een
marinevliegtuig en de
torpedobootjager USS
Barry, foto Getty
1999 Foto links: Fidel
2002 Foto rechts: De
voormalige Amerikaan
se president Jimmy Car
ter was de eerste
(oud-)president die Cu
ba bezocht sinds Fidel
Castro aan de macht
kwam.
ZATERDAG 19 MAART 2016
Cuba is voorbereid op het bezoek
van Barack Obama. Een poster op de
zijgevel van een restaurant in Hava
na heet Obama welkom. Foto's links:
ook de Cubanen hebben hun kleding
aangepast. Van legging tot T-shirt:
de stars en stripes zijn overal, foto's
AP, Reuters, AFP
J
Castro in gesprek met
de Baltimore Orioles,
die in 1999 een vriend
schappelijk duel speel
den in Havana.
foto boven Roberto
Schmid/AFP, foto onder
Jorge Uzon/EPA