Voor moed, beleid en trouw
Overheden laten te veel geld liggen
Broers Pieter en Joost Dourlein ontvingen Militaire Willems-Orde
ZEELAND 5
'Beveiliging
Borssele geen
zaak provincie'
Het was - voor zover bekend - nog nooit
gebeurd dat twee broers de Militaire
Willems-Orde kregen. Pieter en Joost
Dourlein zorgden voor dat unicum.
De Militaire Willems-Or
de werd op 30 april
1815 door koning Wil
lem I ingesteld. Het is
de hoogste Nederlandse dapper
heidsonderscheiding. Erfprins
Willem Frederik van Oranje-Nas-
sau werd als eerste onderschei
den voor zijn optreden tijdens de
strijd tegen Napoleon. De orde
wordt verleend voor daden die ge
tuigen van 'Moed, Beleid en
Trouw'. Bij de instelling in 1815
werd het zo gezegd: 'Tot be
looning van uitstekende daden
van moed, beleid en trouw, bedre
ven door diegenen, welke, zoo ter
zee als te lande, in welke betrek
king ook, en zonder onderscheid
van stand of rang, Ons en het Va
derland dienen'. Majoor Marco
Kroon kreeg de MWO in 2009,
majoor Gijs Tuinman in 2014. De
wet voorziet in het toekennen
van de Militaire Willems-Orde
aan militaire korpsen, zoals het
Korps Commandotroepen.
Omdat Adrie de Willemsorde
weigerde, waren halverwege de vo
rige eeuw alleen Pieter en Joost
groot nieuws. De PZC kopte op 16
oktober 1950 daags na de uitrei
king van de MWO aan Pieter
Dourlein (1918-1976): 'Onderschei
ding voor een stoere Zeeuw'. Zijn
oudere broer Joost (1911-1980) ont
ving de onderscheiding een jaar la
ter, toen hij commandant was van
de mariniers op Aruba. Later werd
de marinierskazerne op Texel naar
hem genoemd.
Torpedo
Pieter Dourlein maakte carrière
bij de marine. Dichter en schrijver
Gerrit Kouwenaar zette Pieters be
levenissen al in 1951 op papier in
een biografie, die hij onder het
pseudoniem Jan Helder publiceer
de. Pieter was in 1940 matroos eer
ste klas aan boord van de torpedo
boot jager Van Galen, die door
Duitse jachtbommenwerpers tot
zinken werd gebracht. In 1941 luk
te het hem met onder anderen de
later ook beroemd geworden Ben
Ubbink in een marinesloep Enge
land te bereiken. Hij voer dwars
door een mijnenveld en werd na
Gisteren bevestigde
koning Willem-
Alexander de Mili
taire Willems-Or
de (MWO) aan
het vaandel van
het Korps Commandotroepen.
Naar aanleiding van die feeste
lijke onderscheiding meldde
Yvonne Dourlein uit Middelburg:
„Weet u dat twee Zeeuwse broers
de MWO hebben ontvangen? Pie
ter en Joost Dourlein. Dit is
uniek." Yvonne is gehuwd met
Adrie Dourlein. Diens vader heet
te ook Adrie en was de oudste
broer van Pieter en Joost. Alle drie
waren ze voor, tijdens en na de
Tweede Wereldoorlog militair ac
tief. Pieter en Joost ontvingen
voor hun inzet begin jaren vijftig
de Militaire Willems-Orde. Adrie
(1909-1989) kreeg de onderschei
ding ook toegekend, maar weiger
de. „Hij was te bescheiden", zegt
zijn zoon. Anders waren er drie
Zeeuwse broers met de Militaire
Willems-Orde geweest. Adrie was
in 1981 wel heel blij met het Ver-
zetsherdenkingskruis.
vijftig uren varen en dobberen
door een Engelse mijnenveger op
gepikt. Zijn broer Joost, die met
een groep mariniers in 1940 naar
Engeland was uitgeweken, zou
hem daar hebben begroet met de
woorden: „Zo broertje, je had wel
eens wat eerder kunnen komen."
Pieter werd opgeleid tot ge
heim agent. Zijn missie in Neder
land in 1943 werd verraden in het
beruchte Englandspiel. Samen
met Ubbink ontsnapte hij nog dat
jaar uit de Gestapogevangenis in
Haaren. Terug in Engeland, na een
lange en gevaarlijke tocht, werd
Joost Dourlein kreeg
de Orde voor zijn inzet
in Nederlands-lndië
hij eerst vier maanden gevangen
gezet omdat hij van contraspiona
ge werd verdacht. Die ervaring
zorgde voor veel bitterheid.
Joost Dourlein diende tijdens
de oorlog als korporaal bij de mari
niers in Nederlands-lndië. Na de
oorlog commandeerde hij in 1946
en 1947 een compagnie op Oost-Ja-
va, die ruim honderd acties uit
voerde. Van december 1948 tot
april 1949 was hij commandant
van de Militaire Politie op Java.
Hij vertrok naar Aruba, waar hij
van 1951 tot 1954 commandant
was van de marinierskazerne.
Tot die conclusie komt de Studie
groep Openbaar Bestuur, waar
van de Zeeuwse commissaris van
de koning Han Polman lid is. In
een advies aan het kabinet werpt
ze haar licht op hoe het openbaar
bestuur functioneert en wat de
gevolgen daarvan zijn voor de eco
nomische ontwikkeling van Ne
derland. De studiegroep komt tot
de conclusie dat Nederland be
stuurlijk niet optimaal is georga
niseerd. Daardoor blijven er kan
sen onbenut en daar lijdt de eco
nomie onder.
Zaken als werkgelegenheid, be
drijfsleven, onderwijs, wonen,
Veel meer dan nu al
gebeurt moeten
overheden, bedrijven
en onderwijs met
elkaar samenwerken.
vervoer en ruimtelijke inrichting
beperken zich niet tot één ge
meente. Het zijn kwesties die op
regionaal niveau moeten worden
geregeld en soms zelfs de lands
grenzen overschrijden. Boven
dien vraagt elke regio zijn eigen
aanpak. En daar zit het probleem,
aldus de Studiegroep. Want de
wetten en regels in Nederland
zijn overal gelijk. En juist daar
door kunnen overheden niet over
al evengoed inspelen op wat er lo
kaal nodig is. Ze laten geld liggen
en daardoor groeit de regionale
economie minder hard dan zou
kunnen.
Zo heeft Drenthe een andere
bevolkingssamenstelling dan
Zuid-Holland, verschilt de geogra
fische ligging van de twee provin
cies enorm en lijkt de economie
van de twee provincies slechts be
perkt op elkaar, maar hebben de
twee provincies wel dezelfde ta
ken en bevoegdheden.
Dat is niet wenselijk, vindt de
studiegroep. Veel meer dan nu al
gebeurt moeten overheden, be
drijven en onderwijs met elkaar
samenwerken. In Zeeland moet
daarbij ook nadrukkelijk over de
grens worden gekeken. Gezamen
lijk moeten ze bedenken hoe ze
de regionale economie kunnen
versterken. Onderling moeten ge
meenten meer samenwerken.
Doen ze dat niet, dan moet de re
gering ingrijpen. Ook moeten
wetten en regels worden versoe
peld, zodat er meer ruimte is
voor regionale aanpak.
MIDDELBURG, De beveiliging van
de kerncentrale in Borssele tegen
terroristische aanslagen is geen
zaak van de provincie.
Dit schrijft het college van Ge
deputeerde Staten in antwoord op
vragen van de PVV-fractie.
„De nationaal coördinator terro
rismebestrijding en veiligheid
(NCTV) analyseert en duidt even
tueel geïdentificeerde dreigingen.
Op basis daarvan worden even
tueel veiligheidsmaatregelen geno
men."
Aanleiding voor de PW-vra-
gen was het recente besluit van
België om militairen in te zetten
bij de beveiliging van de kerncen
trales in Doel en Tihange.
WOENSDAG 16 MAART 2016
Hulde voor
stoere Zeeuwen
De drie gebroeders Dourlein (vlnr): Joost, Pieter en Adrie.
foto uit het familiearchief
door Jan van Damme
Koningin Juliana reikt de Militaire Willems-Orde uit aan Pieter Dourlein, oktober 1950. foto Nederlands Insituut voor
Militaire Historie (NIMH)
door Jeffrey Kutterink
DEN HAAG. De Nederlandse
gemeenten en provincies laten te
veel geld liggen. De economie kan
harder groeien als ze meer inspe
len op wat er in een regio nodig is.
Die ruimte bieden wetten en re
gels nu niet en zou er moeten ko
men. Overheden moeten dan wel
minder vrijblijvend met elkaar sa
menwerken.
