24 CULTUUR SHOW
De familie van Michael Jackson sloeg gisteren een reuzenslag
met de verkoop van een collectie auteursrechten aan Sony. Bij
ieder liedje rinkelt de kassa bij de nieuwe eigenaar.
Werelddeal
betaalt
zich uit
staat er waarschijnlijk
nooit bij stil, maar
voor elk liedje dat u
hoort op de radio, in
de lift van het hotel,
op de braderie in het
dorp of bij een concert in Ziggo Do-
me, wordt geld betaald. Niet aan u,
maar aan de rechthebbenden. Dat
gaat via Buma/Stemra, de organisatie
die zorgt voor de componist, de tekst
schrijver en de uitgever, en via de Se
na, de organisatie die de artiest en
zijn platenmaatschappij betaalt.
Ben je een wereldster, schrijf je je
eigen muziek en teksten en heb je de
auteursrechten in eigen bezit, dan zit
je goed. Zo strijkt een artiest het
grootst mogelijke bedrag op voor de
vele keren dat zijn of haar nummers
wereldwijd worden gespeeld. Het is
niet voor niets dat Sony de familie
Jackson 700 miljoen euro betaalt
voor 50 procent van de auteursrech
ten van 4 miljoen nummers.
Stel: Edwin Evers draait op Radio
538 een nummer van drie minuten,
dan betaalt de zender daarvoor alleen
al aan Buma/Stemra 23 euro (geba
seerd op cijfers van 2014). „Voor elke
radio- en tv-zender wordt een secon-
dewaarde berekend, op basis van hun
omzet en bereik", zegt Frank Janssen
van Buma/Stemra. „Wij hebben soft
ware die 24 uur per dag alle zenders
scant en bijhoudt wat er gedraaid
wordt." Het maakt voor de hoogte
van de afdracht niet uit of een station
Yesterday van de Beatles draait of
Oceaan van Racoon.
Het is een miljoenenbusiness. Alleen
Radio 538, dat in Nederland per num
mer het meest afdraagt, moet in Ne
derland per jaar al meerdere miljoe
nen euro's afdragen. De publieke om
roep (tv en radio bij elkaar) betaalde
in 2014 maar liefst 22 miljoen euro
aan rechten.
Van de tv-zenders heeft RTL 4
voor Buma/Stemra de grootste 'secon-
dewaarde': 62 cent. Voor een num
mer van 3 minuten op RTL 4 is de
zender 112 euro armer. Van alles wat
Buma/Stemra binnenkrijgt, gaat 90
procent naar de rechthebbenden. In
Het is een van de slim
ste deals ooit in de mu
ziekindustrie. Michael
Jackson telde in 1985
een slordige 40 miljoen
euro neer voor het afko
pen van de auteursrech
ten van nummers van
onder anderen The
Beatles, Bob Dylan en
Marvin Gaye. Sony be
taalde de zanger 6 jaar
later al circa 85 miljoen
voor de helft van zijn
aandelen. De erven van
de in 2009 overleden
Amerikaanse zanger
hebben de resterende
helft nu ook overge
daan aan Sony, voor
maar liefst 700 miljoen
euro.
De catalogus van Sony
ATV Music Publishing,
zoals het bedrijf heet,
beslaat inmiddels meer
dan 4 miljoen num
mers, van Eminem tot
Queen. Per maand ko
men er naar schatting
30.000 nieuwe num
mers bij.
'Onze software
scant 24 uur
per dag alle
zenders en
houdt bij wat
er gedraaid
wordt'
2014 ontving de auteursrechtenorga
nisatie 158 miljoen euro uit het open
baar maken van muziek.
Dat openbaar maken is breed. Als
u een feestje in de straat organiseert
sen uit? Dan wordt u geacht het aan
tal vierkante meters aan straatstenen
te tellen, op basis daarvan moet ook
u afdragen aan Buma/Stemra. Dat
komt al snel neer op 70 euro voor een
gezellig avondje.
Klikt u op een muziekclip op You-
Tube, of streamt u de nieuwste hit
van Rihanna via Spotify? Ook dat le
vert de rechthebbenden geld op.
„Wordt een nummer op YouTube dui
zend keer gedraaid, dan gaat het om
centen", zegt Janssen. „Bij miljoenen
streams levert het pas echt wat op.
Het is misschien gek, maar als Edwin
Evers een nummer draait voor
800.000 luisteraars, levert dat onge
veer net zoveel op als 800.000
streams op Spotify."
Grote liveshows zijn voor arties
ten het lucratiefst. „Wij krijgen van
alle concerten de setlist binnen, zo
dat we kunnen bekijken welke num
mers gespeeld zijn" zegt Janssen.
„Als een artiest voor 55.000 toeschou
wers in Amsterdam ArenA zijn eigen
liedjes speelt, ontvangt hij van de or
ganisator al gauw een ton aan au
teursrechten. En zingt hij of zij een
nummer van The Beatles, dan gaat er
een bedrag naar de rechthebbenden,
vanaf nu dus Sony/ATV."
Michael Jackson (r) kocht in 1985 de rechten op van (onder meer) de evergreen 'Yesterday', geschreven door Paul McCartney (I), foto AFP
Welkom in de wereld
van slapend rijk worden
door Alexander van Eenennaam
U
Frank Janssen
Buma/Stemra
