Premier Rutte moet vandaag praten
als Brugman tijdens het debat over de
Tlirkijedeal van EU.
4 NIEUWS
VLUCHTELINGENCRISIS
DEN HAAG. Na twaalf uur vergaderen
stapte Rutte vorige week in Brussel
met goed gemoed naar buiten met de
deal tussen Turkije en de EU. Een
doorbraak, schetste men het nieuwe
vluchtelingenakkoord. Criticasters
waren er echter ook als de kippen bij
om hun gal te spuwen.
Voornaamste punt van zorg is dat
de Turken nieuwe gesprekken over
toetreding tot de EU hebben bedon
gen. „Rutte heeft Europa in de uitver
koop gedaan", foetert CD A-leider Sy-
brand Buma zelfs. Geen partij die de
Turken bij de EU wil hebben en zelfs
praten over toetreding in de verre toe
komst vindt men een toezegging met
een bijsmaak. Al was het maar om de
mensenrechtensituatie in het land,
of de gebrekkige persvrijheid. Bij de
WD neemt men het luchtiger op.
„Turkije komt hierdoor niet sneller
bij de EU, we drinken hooguit een
extra kopje thee met ze", zegt VDD'
er Malik Azmani. Bij de oppositie
schudt men meewarig het hoofd. „Je
wekt verwachtingen waar de Turken
je later mee om de oren slaan", aldus
D66-leider Alexander Pechtold. Ook
andere landen hebben problemen
met de toezeggingen. Zo zou Turkijes
aartsvijand Cyprus toetreding met
een veto kunnen blokkeren.
En dat is nog niet alles. Asieladvo
caten volgen de Brusselse onderhan
delingen op de voet. Het plan nu: de
Turken nemen migranten die illegaal
naar Europa zijn gekomen terug, als
EU-landen daarvoor in de plaats er
kende Syrische vluchtelingen uit
Turkse vluchtelingenkampen opne
men. 'Eén op één'. Het creëren van
zo'n legale route moet de boottoch
ten nog onaantrekkelijker maken. Pro
bleem: terugsturen naar Turkije is ei
genlijk in strijd met internationaal
tal - zo'n twintig keer meer vluchte
lingen op dan Europa in de progno
ses gaat doen. „Turkije doet dus al
maandenlang heel veel", sust Rutte.
De premier zal vandaag in het de
bat nog de meeste moeite hebben om
de groeiende scepsis weg te nemen
dat het plan überhaupt gaat werken.
Van de eerdere, grote Europese vluch-
telingendeal (de verdeling van
160.000 Syriërs over Europa) komt
nauwelijks iets terecht. Hotspots om
vluchtelingen te registreren? Werken
amper. En wat gebeurt er als er straks
alternatieve routes ontstaan naar Eu
ropa, via Italië bijvoorbeeld? Of zelfs
via Rusland?
Deze deal gaat bovendien vooral
over Syriërs. Wat te doen met Afgha-
nen of Eritreeërs die in Turkije achter
blijven?
En dan morrelt Turkije nu ook al
aan de deal op zich. Zo zei een minis
ter vorige week dat het aantal vluchte
lingen dat Turkije terug zal nemen
'hooguit tienduizenden, geen miljoe
nen' zal zijn. Zijn de afspraken nu al
niets meer waard? Bij de coalitiepar
tijen deelt men veel van die zorgen,
bezweren ingewijden. „Maar je moet
ergens beginnen met het repareren
van een dak dat lekt."
recht en verdragen. Deportatie,
klinkt het zelfs in linkse partijen. Het
foefje is nu dat Griekenland een deal
maakt met Turkije, zodat het vanaf
de Griekse eilanden toch kan. Zelfs
dan betwijfelen mensenrechtenorga
nisaties en juristen of de deal in de
haak is. Binnen de coalitie ziet men
slechts de noodzaak. „Straks staan er
100.000 mensen in de modder bij de
hekken aan de grenzen van Oost-Eu
ropa. We moeten iets."
Pijnpuntje is het toegezegde geld.
Was er al 3 miljard euro beloofd voor
de hulp aan vluchtelingen in Turkije,
vrijdag verdubbelde dat bedrag in
eens. Premier Rutte sust voor elke mi
crofoon dat hiervan geen euro naar
de Turken gaat, maar dat is niet het
beeld dat beklijft bij de oppositiepar
tijen.
In november zegden de Türken al
toe om in ruil voor geld de vluchtelin-
genbootjes tegen te houden, maar
dat kwam niet van de grond. „En nu
willen ze nog eens 3 miljard extra, ter
wijl ze zich toch al niet aan de afspra
ken houden", zegt PW-leider Geert
Wilders. In het kabinet verbaast men
zich juist weer over dat wantrouwen
naar de Turken. Het land neemt im
mers - omgerekend naar inwoneraan-
'Turkije doet al
maandenlang
heel veel aan
het probleem
van de
vluchtelingen'
'Rutte heeft Europa
in de uitverkoop gedaan'
door Tobias den Hartog
Mark Rutte premier
