NIEUWS 15
zijn lijf opgewarmd is.
In een bevroren uitloop van de Balti-
sche Zee is een wak gemaakt. Met
een pomp wordt ervoor gezorgd dat
het water blijft stromen. Vervolgens
laat Motz zich in één vloeiende bewe
ging langs het trapje in het water glij
den.
Hij zwemt een baantje. Meestal t,
hoogstens 2 minuten. „Daarna laat ik
me drogen in de wind, trek mijn kle
ren aan, en ga nog een uur hardlo
pen. Ik eindig in de sauna."
Motz ging in de leer bij Wim Hof,
'The leeman', en verzorgt met zijn or
ganisatie Fylgjur trainingen in zelf
redzaamheid en overleving. Zijn cur
sisten zijn bergbeklimmers, militai
ren, brandweermensen of strand-
wachten. Mensen die onder extreme
omstandigheden op het scherpst van
de snede moeten opereren.
De adrenaline giert door het lijf
bij een melding, de hartslag schiet
omhoog, het bewustzijn vernauwt.
„Op zo'n moment is het belangrijk
de ademhaling te reguleren en in het
moment te zijn."
Het gaat om drie dingen: ademha
ling, koudegewenning en focus. Men
sen die worden geconfronteerd met
extreme kou, bijvoorbeeld als ze plot
seling in het water vallen, gaan van
schrik hyperventileren. Je hebt meer
kans te overleven als je binnen to se
conden je ademhaling terugpakt en
diep vanuit de buik ademt. Die focus
tijdens een koudetraining is belang
rijk om de angst en weerstand te
overwinnen. Mensen kunnen zich
zelf trainen door 's ochtends na een
warme douche koud af te douchen,
en dat langzaam op te bouwen. De
volgende stap is de koude zee.
Motz heeft de elementen vaak ge
trotseerd. In de zee bij Scheveningen,
in een bak met ijs bij Wim Hof of tij
dens meerdaagse survivaltrainingen
'Ze noemen
het yoga van
de bloedvaten.
Je hart krijgt
een oppepper'
in Zweden en Polen. Hij zwom on
der ijs door, liep blootsvoets of met
alleen een korte broek door de
sneeuw bij temperaturen van soms
-20. „Het gaat erom dat je weet hoe
je reageert op kou en het gevaar van
onderkoeling en bevriezing voor
komt. Als je als groep de kou trot
seert, ga je gezamenlijk door dezelf
de processen van angst en weer
stand. Dat verbroedert. De kou ver
warmt het hart, is mijn motto."
IJszwemmen is ook goed voor lijf
en geest, zegt Motz. De bloedvaten
vernauwen, waardoor er veel meer
bloed naar de organen stroomt. Dat
is gunstig voor het immuunsysteem.
„Ze noemen het de yoga van de
bloedvaten. Je hart krijgt een oppep
per. Mensen met chronische ziektes
als astma en reuma hebben er echt
baat bij. Oudere mensen in Finland
zweren erbij om fysiek en mentaal
gezond te blijven." Bij het WK in Si
berië houdt Motz het bij vier afstan
den: de 25 meter (26 seconden) en de
50 meter (binnen een minuut), bei
de zowel schoolslag als borstcrawl.
Bij competitief zwemmen is de uitda
ging tweeledig: controle houden
over de versnelde ademhaling door
de kou, en tegelijk snel zwemmen.
„Als het zo koud is, is het veel moei
lijker om snelheid te maken." Begrijp
hem niet verkeerd. Hij geniet ook
van een mooie zomer, houdt van
luxe en een bourgondisch leven, en
is niet vies van een warme douche.
„Maar ik ben dol op de kou. Ik
vind het leuk dat af te wisselen. Ijs-
zwemmen brengt je in een soort van
extase. Je krijgt een energieboost,
want je moet alert zijn en wordt ge
dwongen je geest te richten op het
hier en nu. Er is geen denken. Je bent
alleen bezig met je ademhaling. De
warmte die je voelt als je uit het wa
ter komt, is heerlijk."
DINSDAG 8 MAART 2016
je in een soort van extase'
De Nederlandse deelnemer Christo Motz komt uit zee bij Marjaniemi
ten oosten van Helsinki, foto Anatoly Maltsev