Eerste Nederlandse koe die 200.000 kilogram melkproductie heeft gehaald
20 REPORTAGE
Ze heeft al een
respectabele leeftijd, maar is nog steeds een 'topsporter',
gaf al 200.000 kilogram melk, een wereldprestatie.
Big Boukje 192
Ze is de favoriete koe
van Jos (55) en In-
grid (47) Knoef en
niet alleen om haar
ongeëvenaarde melk
productie. Big Bouk
je 192 heeft gewoon een geweldig
karakter, al achttien jaar lang. „Ze
is rustig, heel makkelijk in de om
gang, ziet er nog steeds geweldig
uit en is nog altijd als een van de
eerste koeien achter in de wei te
vinden. Met een heel goede eet
lust", zegt Jos Knoef uit Geest
eren (O.).
Natuurlijk is hij supertrots als
eerste melkveehouder in Neder
land een koe te hebben die
200.000 kilogram melk heeft gege
ven. Net zoals hij trots is op alle
63 'dames' uit de stal die sinds
1997 de grens van 100.000 kilo
gram melk bereikten. En op de ti
tel 'Fokker van het jaar 2011' van
vakvereniging Holland Holstein
Herds.
De aandacht en lof moeten wat
Knoef betreft vooral naar Boukje
192 uitgaan, die net als de rest van
de koeien van de familie het voor
voegsel 'Big' heeft gekregen.
Want de 18-jarige holsteiner
schaart zich met haar prestatie bij
de wereldtop: slechts een handje
vol koeien heeft die productie be
reikt. Morgen wordt ze in het zon-
'Ze is rustig, heel
makkelijk in de
omgang, ziet er nog
steeds geweldig uit'
netje gezet door de coöperatieve
organisatie voor rundveeverbete
ring CRV.
„Ik heb een beetje een hekel
aan gepoch", zegt Knoef. „Alsof ik
het allemaal zo geweldig goed
heb gedaan. Schrijf liever overal
'we' in het verhaal. We doen hier
alles samen, Ingrid, ik en onze zes
kinderen."
In de keuken van de familie is
het een komen en gaan van ge
zinsleden, vertegenwoordigers,
noabers, leveranciers en loonwer
kers. Krabbeltje hier, kort overleg
daar, dan weer praten over de
koeien. Op twee muren een ere
haag van Delfts blauwe bordjes.
Met daarop nauwkeurig nageschil
derde portretten van koeien die
de 100.000 kilogramgrens hebben
bereikt.
„Nee, ik ben absoluut geen
trekkerboer", zegt Knoef. „We
hebben maar één tractor. Mij gaat
het om de koeien en dat is van
jongs af aan al zo geweest. De
niet zo, maar je
merkt dat ze nog al
tijd met respect door
de groep wordt be
handeld. Geen koe die
haar zo maar even aan de
kant drukt."
Koeien met een minder
leuk karakter? „Die zitten er ook
tussen hoor. Sommige zijn domi
nant. Annecy is er zo eentje, die
kan zomaar een andere koe een
optater geven. Zolang het niet te
erg wordt en de koe goed haar
best doet met melk geven, is er
niet zo veel aan de hand. Maar ik
ben blij dat ze niet allemaal zo
zijn."
Knoef vindt het niet verwon
derlijk dat steeds meer melk
koeien de 100.000 kilogram-
melkafgifte bereiken. De een na
beste koe van de maatschap zit al
op 155.000 kilogram. „En Anna-Ja-
coba 79 heeft hier zelfs 170.000 ki
lo bereikt. Je hebt dankzij de door
ontwikkelde fokkerij in Neder
land al een betere uitgangspositie
bij veel koeien. Het klimaat in de
stal, betere verzorging en de con
stant gecontroleerde samenstel
ling van gras, kuilvoer, snijmaïs
en andere toevoegingen zoals
krachtvoer en bierbostel doen de
rest. Kalveren zijn tegenwoordig
lichter dan vroeger, zodat de koe
heel vaak zonder al te veel hulp
een goede bevalling kan hebben."
De techniek heeft grote stap
pen gemaakt. Zo zijn er stappen
tellers die draadloos aan een data
bank opmerkelijke veranderingen
in de benenactiviteit van de koe
doorgeven. „Meer stappen zijn
vaak een teken dat de koe tochtig
is." Camera's ontbreken niet. Bij
voorbeeld in het stalgedeelte voor
de hoogzwangeren. „Het is heel
prettig als je vanuit je bed nog
even op je mobiel kunt zien
of er al wat gaande is."
Topsport, zo noemt Knoef de
moderne melkveehouderij. Maar
ook topsporters moeten soms
plotseling door pech of ziekte
hun carrière beëindigen. „Natuur
lijk moet je ook een beetje geluk
hebben. Je koe kan zomaar een
been breken of ernstige uierziekte
krijgen. Daar kun je soms niks
aan doen."
Ook Big Boukje 192 is 'wel eens
langs het randje gegaan'. Als 'meis
je' van 8 werd ze geïnsemineerd
terwijl ze een colibesmetting had.
Door goede zorg ging het goed,
ook met het vaarskalf dat ze
kreeg. Big Boukje heeft veertien
kinderen gekregen, de laatste vo
rig jaar. Knoef ziet een goede toe
komst voor zijn bedrijf, ondanks
een lagere melkprijs en donkere
wolken van fosfaatrechten die bo
ven de melkveehouderij hangen.
„Twee van mijn kinderen willen
de sector in. Dat snap ik wel, het
blijft wat mij betreft het mooiste
vak van de wereld."
koeien zijn mijn werk en mijn
hobby, daar krijg ik nooit genoeg
van."
De maatschap heeft op dit mo
ment 229 koeien op stal, die waar
schijnlijk half april weer de wei
in mogen. Veel van de beesten
hebben dezelfde 'voornaam', ze
hebben allemaal een ander num
mer. Ze stammen af van bijvoor
beeld Anna-Jacoba of Boukje, de
oermoeders uit de stal van Knoefs
vader die in 1955 begon met de
boerderij aan de Weitemansweg.
Acht koeien, wat varkens en kip
pen vormden het bescheiden be
gin.
Het geheim van een goede
melkkoe begint, wat Knoef be
treft, met de juiste match van een
productieve moeder en een sterke
vader. „Tja, waar let je dan op? De
benen en de uier vooral. De be
nen van vader en moeder moeten
vooral sterk zijn, mooi rechtop
staan en sterk in het gebruik, dat
ze makkelijk loopt. De vorm van
de uier van de koe vertelt veel
over de melkproductie. Ze moet
vol zijn en mooi aangehecht.
Boukje 192 mag dan wel 18 zijn,
haar uier is nog steeds niet gaan
hangen. De gewrichten van de be
nen worden misschien iets dik
ker, maar dat valt nog wel mee, ze
loopt nog altijd redelijk vooraan
in de groep."
Ze hebben allemaal hun eigen
karakter en 'handleiding', de
koeien van de familie Knoef. Big
Boukje 192 mag dan rustig en
makkelijk zijn, een knuffelkont is
het niet. „Sommige koeien komen
wat sneller op je af, voor een aai
of wat aandacht. Boukje heeft dat
Boukje 192 is
vol en mooi strak
door Martin Ruesink
Jos Knoef, boer
Big Boukje 192 is de favoriet van Jos Knoef. Niet alleen om de ongeëvenaarde melkproductie, maar ook vanwege
haar karakter, foto Lenneke Lingmont
Boukje krijgt een uitgebreide wasbeurt voor de grote dag, de dag dat de 18-
afleverde. foto Remko de Waal/ANP
jarige koe haar 200.000-ste kilo melk
