Met motto 'Never Trump' zetten partijgenoten zich af tegen miljardair
Tegenstander Hillary Clinton kan
mogelijk profiteren als partijtop
Donald Trump opzij schuift.
NIEUWS 11
WASHINGTON. De Republikeinse
partij wordt bloednerveus van de
zegetocht van Donald Trump. De
partijtop vreest grote politieke
schade als Trump presidentskandi
daat wordt en is een fel tegenoffen
sief gestart.
Sinds Mitt Romney in 2012 de
verkiezingen verloor van Barack
Obama bleef hij op de politieke
achtergrond. Maar het vooruit
zicht dat Donald Trump zijn op
volger wordt als presidentskan-
diaat stoort hem zo erg dat hij gis
teren een vlijmscherpe speech gaf
om kiezers te waarschuwen.
„Er is volop bewijs dat Trump
een oplichter is, nep", zei hij.
„Zijn plannen leiden ons naar een
recessie." Verwijzend naar
Trumps 'universiteit' die volgens
een aanklacht niet veel meer was
dan een middel om studenten
geld af te troggelen: „Zijn beloftes
zijn zo waardeloos als een diplo
ma van de Trump University."
Onder het motto 'Never Trump',
inmiddels een veelgebruikte
hashtag, vallen Trumps partijgeno
ten hem de afgelopen dagen kei
hard aan. Lang lukte het de Repu
blikeinen niet de handen op el
kaar te krijgen voor een an-
ti-Trumpoffensief, maar een inter
view waarin hij niet direct afstand
nam van een steunbetuiging van
de racistische Ku Klux Klan lijkt
voor velen de druppel te zijn.
Als Trump het intolerante, roe
keloze gezicht van de Republikein
se partij wordt, is de vrees, kan
die wel eens zo impopulair wor
den dat niet alleen het Witte Huis
onbereikbaar wordt, maar ook de
Republikeinse meerderheid in het
Congres verdampt bij verkiezin
gen. Bovendien ligt de partij zelf
in puin: diverse kiezers, congresle
den en gouverneurs melden dat
ze de Republikeinen de rug toeke
ren als Trump aan het roer staat.
Gouverneur Charlie Baker van
Massachusets en senator Ben Sas-
se uit Nebraska verzekeren bijvoor
beeld dat ze nooit op hem zullen
stemmen. „Als Trump de genomi
neerde wordt, ga ik op zoek naar
een derde kandidaat", schreef Sas-
se in een open brief, waarin hij
Trumps autoritaire trekken 'grie
zelig' noemt. Republikein Max
Boot, buitenlandadviseur van
Trumps concurrent Marco Rubio:
„Ik zou nog eerder op Jozef Stalin
stemmen dan op Donald Trump."
Zelfs de invloedrijke Republi
keinse voorzitter van het Huis van
Afgevaardigden, Paul Ryan, vond
het nodig in te grijpen na het ge
wraakt interview over voormalig
KKK-voorman David Duke, die
oproept op Trump te stemmen.
„Ik weet niks van David Duke",
zei Trump. Volgens Trump had
hij de vraag niet goed verstaan
door een 'slecht oortje'. Ryan
vond dat ongeloofwaardig. „Als ie
mand kandidaat van de Republi
keinse partij wil zijn, kun je zoiets
niet ontduiken en geen spelletjes
spelen. Een kandidaat moet elke
groep die gebouwd is op onver
draagzaamheid afwijzen."
Het fragment over de Ku Klux
Klan komt terug in een miljoenen-
kostende hausse aan negatieve
spotjes, deze week uitgezonden in
met name Florida, een sleutelstaat
die op 15 maart gaat stemmen.
Ook de geflopte Trump Universi
ty en dubieuze episodes uit
Trumps zakelijke verleden wor
den onder de aandacht van kie
zers gebracht.
Ik zou nog eerder
op Jozef Stalin
stemmen dan op
Donald Trump'
Het kan wel eens te laat zijn. De
vraag is bovendien of Trump ge
raakt wordt door kritiek van de ge
vestigde politici waar zijn kiezers
zo genoeg van hebben. De contro
versiële miljardair, die Mitt Rom
ney al inwreef dat hij een slechte
kandidaat was die verloor, zegt
zelf dat hij de Republikeinen juist
gaat 'verenigen' en wijst erop dat
hij veel teleurgestelde burgers bij
de partij heeft betrokken.
Zijn tegenstanders hopen dat
ze kunnen voorkomen dat Trump
de 1.237 gedelegeerden verzamelt
die nodig zijn om direct te wor
den aangewezen als kandidaat. Als
zijn drie overgebleven concurren
ten ook allemaal gedelegeerden
blijven winnen, lukt dat mogelijk
niet. In dat geval mogen de kandi
daten op de Republikeinse Con
ventie in juli dealtjes sluiten om
de gedelegeerden van een ander
in hun kamp te lokken - tot toch
een kandidaat de 1.237 haalt. Zelfs
een nieuwe deelnemer, Mitt Rom
ney bijvoorbeeld, kan dan nog van
stal gehaald worden. Het is een ri
sicovol scenario dat sinds 1952 niet
meer is voorgekomen.
Maar wat doen Trump en zijn
kiezers als hij duidelijk de koplo
per is, maar toch door de partijtop
opzij wordt geschoven? Als ze
zich afkeren van de Republikeinse
Partij - Trump heeft gedreigd als
onafhankelijke kandidaat mee te
doen - kan de Democratische deel
nemer, waarschijnlijk Hillary Clin
ton, profiteren.
VRIJDAG 4 MAART 2016
Presidentskandidaat Donald Trump en Chris Christie, de gouverneur van New Jersey, stappen uit Trumps vliegtuig op het vliegveld van Columbus, Ohio. Trump trekt zich weinig aan van de kritiek
uit zijn eigen partij. Hij zegt de Republikeinen te gaan verenigen, foto John Minchillo/AP
President Trump grootste
angst van Republikeinen
door Karlijn van Houwelingen
Max Boot Republikein
