CULTUUR SHOW 27
Weer straf voor
Ben Saunders
'Kanye West downloadt illegaal'
Miljoen kijkers
voor trouwshow
Ben Saunders (32) is gisteren
voor de tweede keer binnen
een week veroordeeld. Dit keer
kreeg hij een voorwaardelijke
boete van 350 euro opgelegd
voor wangedrag in 2014.
Kanye West is niet alleen geliefd
bij muziekpiraten, de rapper is
zelf ook een boefje. Uit een foto
die Kanye via Twitter deelde,
blijkt dat hij geen onbekende is
van torrentwebsite ThePirate-
Bay. Dat is opmerkelijk, want de
rapper dreigde de website vori
ge maand nog aan te klagen om
dat zijn nieuwe album The Life of
Pablo massaal illegaal wordt ge-
download. Kanye bracht The Life
of Pablo alleen uit via Tidal, wat
ervoor zorgde dat de plaat bij
zonder vaak illegaal werd ge
deeld.
Married At First Sight is dinsdag
van start gegaan met één miljoen
kijkers. Daarmee behoort de
trouwshow van Peter van der
Vorst tot de tien best bekeken pro
gramma's van die dag.
tijd wel Acda De Munnik kun
nen blijven. Dat is leuk, want
dan kom je het podium op als Ac
da De Munnik en dan zitten
er allemaal mensen die voor je
komen en die vinden dat leuk.
Nu moet ik opnieuw beginnen."
„Dat verzoek kwam op het mo
ment dat wij zelf al wisten dat
we gingen stoppen, maar voor
dat we het bekend hadden ge
maakt. Ik vond het prettig om al
iets te doen te hebben op het mo
ment dat we klaar zouden zijn.
„Ik vond het wel doodeng,
omdat ik mijn muziek uit han
den moest geven aan acteurs. Als
een nummer van mij niet zo
goed is, weet ik waar ik het een
duwtje moet geven om het over
het voetlicht te krijgen. Nu
moest ik ervoor zorgen dat het
niet gered hoeft te worden. Als
ik nu het eindresultaat zie, vind
ik het ontroerend.
„Maar toch: bij die musical
staat groot op de poster: 'met mu
ziek van Paul de Munnik'. Dan
vraag ik me af: zitten mensen
daar wel op te wachten? Ik weet
het echt niet. Dan ben ik bang
dat mijn naam overschat wordt."
„Op handen gedragen worden
door het publiek is leuk. Op som
mige momenten ben ik er ook
even echt in gaan geloven. Maar
in de loop der jaren merkte ik
dat het moeilijk is om op niveau
te blijven. We konden niet, zoals
popartiesten wel doen, vaak ons
oude werk spelen. Wij moesten
elke keer voor nieuwe theater
voorstellingen totaal nieuw mate
riaal hebben. Je kunt best Niet Of
Nooit Geweest hebben geschre
ven, of Het Regent Zonnestralen,
maar het is niet vanzelfsprekend
om steeds dat soort hits te ma
ken. Hard werken en niveau hou
den betekent niet dat iedereen
dat leuk vindt. Daar was ik al ne
derig in."
„Mijn solobestaan is wel wen
nen. Straks ga ik een tourtje spe
len. Ik wil klein beginnen, zon
der pretenties. Ik ga naar heel
kleine zaaltjes, die niet meteen
vollopen. Dan denk ik: oké..."
„Daarom is het 't ook waard. En
wie weet sta ik ooit op het po
dium met een groot orkest of
een band, en dat ik gewoon de
zanger ben. Een gevestigde
naam. Dat ik mezelf niet meer
hoef te bewijzen. Dat hoeft niet
meteen. Als dat pas over dertig
jaar gebeurt, is dat ook goed."
Als paddenstoelen schoten ze uit
de grond in de tweede helft van
de vorige eeuw: de historische in
strumenten waarmee musici de
uitvoeringspraktijk van de barok
en de romantiek zo dicht mogelijk
probeerden te benaderen.
Je kunt twijfels hebben bij his
torische vertolkingen: je ver
plaatst je vandaag de dag ook niet
meer in een postkoets als je een
auto bezit. Bovendien hangt au
thenticiteit af van de muzikale vi
sie en niet van de originaliteit van
het instrumentarium. Want er is
een groot dilemma: de concertza
len van nu zijn, in vergelijking
met de salons en paleiszaaltjes
van weleer, simpelweg te groot
voor instrumenten met een gerin
ge dynamiek. De verfijning daar
van verdrinkt in de ruimte.
De Argentijnse meesterpianist
en dirigent Daniel Barenboim
zorgde voor de grote omwente
ling. Hij raakte geïmponeerd door
de genuanceerde klank van de for
tepiano toen hij een dergelijk in
strument bespeelde tijdens een
Lisztherdenking in Siena. Maar hij
zag ook het volumeprobleem.
Daarom gaf hij de Belgische piano
bouwer Chris Maene de opdracht
om een nieuw instrument, een
symbiose van oud en nieuw, te
ontwerpen.
Bij moderne vleugels, sinds
1859 kruissnarig, liggen de hoge
en lage snaren deels over elkaar,
waardoor de resonans van die sna
ren samensmelt. Bij oude instru
menten liggen de snaren recht
naast elkaar, waardoor er meer dif
ferentiatie tussen het hoge en lage
register blijft.
Steinway leverde het frame en
het mechaniek voor het nieuwe
ontwerp en daarmee bouwde Mae
ne een vleugel met het moderne
volume en met de oude rechte sna
ren voor meer kleuring. Baren
boim, die zijn kans schoon zag en
tegelijkertijd de toetsen iets smal
ler liet maken voor zijn relatief
kleine handen, is helemaal ver
liefd op zijn nieuwe instrument.
In Amsterdam presenteert hij het
tijdens zijn recital op 24 april in
het Concertgebouw aan het Neder
landse publiek.
Pianobouwer Chris Maene zag
met deze opdracht een droom uit
komen. „Ik maak meestal replica's
van oude instrumenten", legt hij
uit. „Toen ik gekoppeld werd aan
Barenboim kon ik mijn creativi
teit botvieren. Mijn opdrachtgever
'Mijn nieuwe ontwerp is
geen eindstation, maar een
aanloop voor verdere
innovatie'
is zo enthousiast, dat hij ook een
bod deed op mijn eigen exem
plaar. Om mee te nemen op zijn
tournees."
Zijn vinding is een revolutie in
de pianowereld. „De pianobouw
heeft meer dan veertig jaar stilge
staan door steeds dezelfde produc
ten te maken. Det geldt ook voor
de beroemde firma Steinway
Sons en zeker voor alle Aziaten
met hun machinale massapiano's.
Mijn nieuwe ontwerp is overigens
geen eindstation, maar een aan
loop voor verdere innovatie. Er
zullen volgelingen komen, want
er is een groot draagvlak in de
klassieke muziekwereld."
Hij ziet een zonnige toekomst
voor zijn familiebedrijf. „Ik ben de
tweede generatie. Mijn twee
zoons zitten in de startblokken
om de verworven expertise door
te geven. Wij bezitten passie, we
kijken niet op een uur en komen
ver. Het mooie is dat wij lang kun
nen doorgaan met kleine aantal
len vleugels. Ik ben nu samen met
wetenschappers bezig met de re
constructie van een Beethoven-
vleugel Érard uit 1803, ook een in
teressant project."
Van de Barenboim-Maene vleu
gels staan drie exemplaren op sta
pel. „We werkten vierduizend uur
aan het eerste instrument. Dat
was nodig omdat we vaak proeven
deden, onder meer met de klank
bodem. Het is heel veel hand
werk, maar de volgende exempla
ren kunnen wat sneller gemaakt
worden. De doelstelling was een
prachtige klankvariatie met de po
wer voor grote zalen. Geen huiska
merinstrument dus en dat is ge
lukt."
MICHEL BRANDJES, PIANOSTEMMER
DONDERDAG 3 MAART 2016
Waarom wilde je de muziek voor
een musical maken?
Je moet nu zo veel opnieuw uitvin
den, maakt dat je nederig?
Ga je het redden in je eentje?
Dan is de beloning als het werkt
des te groter, toch?
Musical Amandla! Mandela. Te zien:
t/m 24/4, DeLaMar Theater,
Amsterdam. Info: www.delamar.nl
Een revolutie in
de pianowereld
door Cornélie Hoendervanger
EINDHOVEN. De Belgische piano
bouwer Chris Maene maakte een
nieuw soort piano voor de beroem
de musicus Daniel Barenboim. Na
veertig jaar stilstand komt de pia-
nobouw weer tot ontwikkeling.
De fameuze musicus Daniel Barenboim achter de speciaal voor hem ontwik
kelde vleugel, foto AFP
Michel Brandjes is de pianostemmer van het Concertgebouw. Hij reist vaak
met Daniel Barenboim mee voor het concertklaar maken van zijn instru
ment. Brandjes is enthousiast over de nieuwe vleugel. „Het snelle schakelen
en ombuigen van verfijnde harmonische wendingen, zoals bij Schubert, is
ongekend mooi. Ik hoorde de vleugel in grote zalen in Wenen en Londen
en daar klonk hij heel kleurrijk. Barenboim zegt het heel treffend: 'Ik speel
de altijd met twee handen, nu vraagt dit instrument om tien vingers'."