i NASA onderzoekt wat effect van langdurige gewichtloosheid is 12 NIEUWS Scott Kelly bivakkeerde bijna een jaar in de ruimte. Zijn identieke tweelingbroer Mark bleef op aarde. Zij bieden NASA een goudmijn aan informatie. Precies 340 dagen wa ren de tweelingbroers van elkaar gescheiden, maar vanochtend wor den Scott en Mark Kel ly weer herenigd. Er gens in de woestijn van Ka- zachstan is Scott, als alles goed ver loopt, tegen vijf uur met zijn Rus sische collega Mikhail Korniyenko weer op aarde geland. De gebroeders maken deel uit van een unieke studie van ruimte vaartorganisatie NASA naar de ef fecten van gewichtloosheid op het menselijk lichaam. Terwijl Scott bijna een jaar door het ruimtesta tion ISS zweefde en elf tests onder ging, namen onderzoekers op aar de er zes af bij zijn broer Mark, een voormalig astronaut. Eentje is bijvoorbeeld om te kij ken hoe lichaamssappen zoals bloed en urine door het lichaam stromen tijdens een lange periode van gewichtloosheid. Daarnaast wordt er ook gekeken naar veran deringen in bloedcellen en de aan passingen in het immuunsys teem. Ook is gekeken wat het ef fect van een lang en geïsoleerd ver blijf in de ruimte doet met de psy che. Het is niet verwonderlijk dat NASA graag wil weten wat langdu- Scott onderging zwevend in de ruimte elf onderzoeken, zijn broer Mark kreeg er op aarde zes rige gewichtloosheid met mensen doet. De reis naar Mars gloort aan de horizon, maar niemand weet precies wat de impact is van zo'n langdurige reis op het lijf. Ruimtevaartdeskundige Piet Smolders vertelt: „Als je een tijd in de ruimte bent, verslappen je spieren fors. Botten worden steeds dunner. Elke maand in de ruimte verlies je 1,5 procent aan botmassa. Door veel te trainen kan je dat wel een beetje tegen gaan, maar de eerste uren op aar de ben je nog niet in staat om op je eigen benen te staan. Dat zie je ook altijd bij een astronaut die landt: die wordt opgevangen door een groep mensen, op een soort strandbed gelegd en weggedra gen." Maar op Mars, mocht het ooit zo ver komen, staat er niemand om astronauten op te vangen. Daar moeten ze op eigen kracht aan de slag. „De zwaartekracht op Mars is ongeveer de helft van die op aar de. Met kunstmatige zwaarte kracht kunnen astronauten er li chamelijk wel op worden voorbe reid, maar het blijft een ingewik kelde kwestie", vertelt Smolders. Toch zijn er ook sceptici. Ruim tevaartdeskundige Luc van den Abeelen, denkt dat NASA de reis van de Amerikaanse tweeling vooral gebruikt als propaganda. „Als je puur wetenschappelijk kijkt, is een onderzoek met slechts twee proefpersonen na tuurlijk niet zo best." Er zijn meer wetenschappelijke wenkbrauwen gefronst: zo eet aardbewoner Mark bijvoorbeeld geen astronau- tenvoer, zoals zijn zwevende broer. Van den Abeelen vermoedt dat het NASA meer om geld te doen is. „Ze zijn de Amerikanen en de toekomstige president aan het op warmen om meer budget vrij te maken voor hun onderzoeken. Dat vind ik prima, maar om nou te zeggen dat dit een grote stap in de richting van Mars is..." Toch blijft zo'n ruimtereis, dankzij alle tweets, foto's en film pjes die Scott Kelly het afgelopen jaar naar aarde stuurt, iets ma gisch om te volgen, vinden beide deskundigen. Van den Abeelen: „Ondanks mijn scepsis blijf ik groot fan. Het is bovendien toch fantastisch als je bedenkt dat de eerste man of vrouw die straks in 2030 op Mars landt nu al op aarde loopt, of kruipt." ïi Astronaut Scott Kelly, links, neemt kort voor de lancering naar ISS afscheid van zijn tweelingbroer Mark. foto collectie Mark Kelly Amerikaanse tweeling plaveit de weg naar Mars door Renske Baars Boven: Scott voert een ruim tewandeling uit. Onder: Mark met zijn echtgenote Gabrielle Giffords. Hij beëindigde zijn carrière als astronaut nadat zijn vrouw was neergeschoten, foto AFP

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2016 | | pagina 12