BË
^èè^I
HPS
WÊM
OM*
*8?*
-
-V 'W5V»
imm 1
W'kï-
tm
-g'v1
m^StSSt
Romano van
der Dussen
is twee
weken
vrij uit de
Spaanse cel,
waar hij
twaalf jaar
onschuldig
vast zat. „Ik
was vuilnis."
16 NIEUWS
S?yg
C^ v
i»
JPff *-■
■CV
SP?^»>-:
iftfM
.- Si v-: A
-CV;-V
fc^'i ^SÊfk
,V,V-
Sfcfc
-'. i" J
a -' '*-
y wf* ïS
-^
asfëjr
gl- V -
3s ~1
WPSH
- :v
Kta
'Vgfx
Hij zwiept heen en weer
tussen uitersten. Meest
al is Romano van der
Dussen druk, gejaagd.
In zijn praten en in zijn
doen en laten. De explo
sieve ontlading na meer dan twaalf jaar
in zeven gevangenissen; 4.500 dagen en
nachten, waarvan 700 in een isoleercel.
Hij haalt een zakje met pilletjes uit de
zak van de enige broek die hij heeft; vali
um in verschillende doseringen en anti
depressiva. „Maar ik slik ze niet, ik wil
niet suf zijn, ik wil dit bewust meema
ken."
Soms komt hij ineens tot stilstand,
dwaalt zijn blik af, kijkt hij ver weg zon
der iets te zien. Overdenkt hij 'de hel'
die zijn leven sinds augustus 2003 is ge
weest, een hel die achter zijn zachte
donkere ogen schuilt. De vrijheid voelt
vreemd, ook na twee weken nog, al
heeft hij snel ontdekt hoezeer de wereld
is veranderd. Hij worstelt met een smart-
phone die iemand hem gegeven heeft.
„Ik kan nergens munttelefoons vinden,
maar ik begrijp nog altijd niet goed hoe
deze nieuwe mobieltjes werken. Een
meisje heeft me een wat ouder model
gegeven, zonder zo'n scherm, dat is wat
eenvoudiger."
De boodschappen zijn duur. „In 2003
kocht ik voor 30 euro een winkelwagen
vol in de supermarkt, nu heb ik voor 12
euro een paar dingetjes in een plastic
tasje." En geld heeft hij nauwelijks. Ro
mano moet vanaf nu een maandelijkse
uitkering van 423 euro krijgen, omdat
hij in de gevangenis zes jaar heeft ge
werkt en daarover belasting heeft be
taald. „In de wasserij, de keuken, in de
werkplaats om rolluiken te maken."
Maar die uitkering heeft hij nog niet
ontvangen, hij heeft nog geen bankreke
ning. „Ik heb 4 euro."
Romano van der Dussen, 43 jaar gele
den geboren in Leiden, moet weer een
persoon worden, in alle opzichten. Hij
heeft net een ID-nummer gekregen dat
buitenlanders in Spanje hebben. En een
Nederlands paspoort van de ambassade.
Maar hij blijft op Mallorca, voorlopig.
Misschien wel altijd. „Tijdens mijn ge
vangenschap is mijn moeder aan kanker
overleden, zijn mijn zussen uit huis ge
gaan en is mijn vader verhuisd naar een
serviceflat, daar kan ik niet gaan wonen.
Hij heeft kanker, suikerziekte en hij
heeft een harttransplantatie ondergaan.
In de gevangenis heb ik drie diploma's
gehaald, ik heb de papieren om hier een
bar of zo te beginnen."
Dat is voor later. Eerst rustig worden
in zijn hoofd, en dat nieuwe leven op de
rails krijgen. In zijn eentje, vrijwel. Een
vrouw bekommert zich namens het con
sulaat soms nog om hem en hij heeft
voor een maand onderdak naast de paro
chie van Mare de Déu de Montserrat in
Palma de Mallorca, waar daklozen en an
dere oud-gevangenen worden opgevan
gen. Zijn advocaat in Madrid heeft regel
matig contact met hem; de Nederlandse
advocate die hem vrij kreeg, Rachel
Imamkhan van de organisatie Prison
Law, is ver weg op vakantie; haar ziet
hij pas over twee weken.
Romano heeft behalve dat kamertje
naast de parochie niets. Die ene broek,
een T-shirt, een trui en een blauw
sweatshirt. En schoenen. Net iets meer
dan hij aanhad toen hij in de zomer van
2003 van het strand in Torremolinos
liep en werd aangesproken door twee
politieagenten. Hij legitimeerde zich en
ze arresteerden hem; op badslippers en
in korte broek belandde hij in de politie
cel. Nooit meer zou hij vrijkomen, tot
twee weken geleden het Spaanse ge
rechtshof concludeerde dat hij onschul
dig vastzat.
De rechtsgang is nog niet voorbij,
want het Hof sprak hem slechts vrij van
één van de drie verkrachtingen en aan
randingen waarvoor hij tot vijftien jaar
en zeven maanden was veroordeeld.
Het DNA dat op een van de slachtoffers
was aangetroffen bleek van een notoire
Engelse crimineel. Dat werd al in 2007
ontdekt, maar de bureaucratie en de
stroeve juridische samenwerking tussen
Spanje en Groot-Brittannië hielden Ro
mano nog negen jaar in de cel.
De rechtbank in Malaga die hem ver
oordeelde zonder zijn getuigen te heb
ben gehoord, zonder toen het DNA te
hebben getest, zonder te twijfelen aan
de warrige verklaringen van de slachtof
fers, moet zich nu buigen over die twee
resterende verkrachtingen. „Toen oor
deelden ze dat de drie aanrandingen
door één man waren gepleegd; Dixie
dus." De Brit Mark Dixie bekende op
schrift één van die verkrachtingen, die
'-.■ƒ V", v_V>-
f*> fv- *C *4
V/;>'.'
r .- r -
vC^* 'J j
-QxX
- Om
ft-^ï y
--
-
l fm i««w nf. yi
De hel
overleefd,
maar de
vrijheid
voelt nog
vreemd
door Edwin Winkels