Stiekem zijn Britten
best dol op ons
Na akkoord nieuwe hoofdrol voor premier: het Britse volk overtuigen
4 NIEUWS
Iets na tien uur gisteravond werd een
akkoord bereikt: een compromis om
de Britten bij Europa te houden staat.
Of ze kopen dankzij het dure
pond een goedkoop huisje in
Normandië of de Algarve.
Zelfs Brussel wordt niet una
niem verketterd, zoals de Engel
se krant The Guardian onlangs
vaststelde. Dat de Britse stran
den schoner zijn, er voortaan
geen varkensvet in ijs mag wor
den verstopt of dat de extrava
gante kosten van Britse tele-
combedrijven voor het verstu
ren van data aan banden zijn ge
legd, zal niemand betreuren.
Maar toch, veel liefde is er
niet verloren gegaan tussen de
eigenzinnige eilanders en de
soms luidruchtige vastelanders.
Daar is ook wat geschiedenis
overheen gegaan. Het gedonder
begon al met de Romeinen die
het halve eiland veroverden.
Daarna kwamen de Vikingen,
waren er oorlogen met onder
meer de Fransen, Nederlan
ders, Spanjaarden en Duitsers.
De laatste keer dat ze er, in
Engelse ogen, een puinhoop
van maakten in Europa moest
het koninkrijk samen met de
geallieerden de grootste offers
brengen. Alleen al voor de be
vrijding van Nederland sneuvel
den bijna 7.000 Britse soldaten.
Samenwerken met dat 'onbe
rekenbare' Europa ging daarna
nooit van harte. Politieke par
tijen en populaire kranten koes
teren het genoegen Europa te
haten. Het lucht op, bevestigt
je eigen status en leidt de aan
dacht af van binnenlandse pro
blemen. Probleem is wel dat de
Britse economie eigenlijk niet
zonder Europa kan.
Na de Tweede Wereldoorlog
was niemand minder dan
Winston Churchill een groot
voorvechter van Europese een
heid. Dat wil zeggen, op het
continent. Als al die Europese
landen nou een beetje minder
met elkaar zouden knokken en
wat meer samenwerkten, was
dat beter voor de handel. Voor
al die van Groot-Brittannië, dat
volgens Churchill wel buiten
zo'n unie moest blijven. Lang
hielden zijn opvolgers die boot
af, maar in f973 werden de Brit
ten dan toch lid.
Elke partij ligt met zichzelf
overhoop als het gaat tussen
hart (eiland) en hoofd (deel
van het continent). Eigenlijk
heeft Londen altijd genavi
geerd tussen het afremmen van
een werkelijk verenigd Europa
en het verlaten van de club.
Margaret Thatcher sleepte zo in
de jaren '80 een enorme kor
ting op het EU-lidmaatschap
uit het vuur. Zelfs in Brussel
oogstte ze bewondering.
Oogwallen als Del-
tadijken, gespan
nen zenuwen en
humeuren om op
te schieten: het
scheelde maar
een haar of de Europese leiders
waren gisteravond nog een twee
de Brexit-nacht ingedoken. De
'winst' voor David Cameron: hij
wordt nu thuis én op het conti
nent uitgespuugd.
Even voor 10 uur gingen de lei
ders gisteravond weer aan tafel.
Op dat moment lag er een ont
werpakkoord. Dat was toen geen
verrassing meer, want de Tsjechi
sche premier Sobotka had eerder
eerder al getwitterd dat een ak
koord 'close' was. Sobotka was
één van de felste bestrijders van
kortingen op de sociale zekerheid
van buitenlandse arbeiders in
Groot-Brittanië.
In zijn ijver referendumzieltjes
te winnen, het eurosceptische
Groot-Brittannië bij Europa te
houden en zijn eigen politieke le
ven te rekken, vergde de Britse
premier de afgelopen twee dagen
het uiterste van zijn collegae.
Na maanden onderhandelen,
uren debat donderdagavond en tal
van onderonsjes de hele donder
dagnacht, had er gistermorgen al
een akkoord moeten liggen. Het
plan van Europees president en
toponderhandelaar Donald Tusk
was om dat gezamenlijk te bezege
len tijdens een 'English breakfast,
maar dat was buiten Cameron ge
rekend.
Steeds meer wilde hij, terwijl
de concessiebereidheid van zijn ge
sprekspartners al lang was uitge
put. Het ontbijt werd een lunch,
de lunch een high tea, de high tea
een nieuw diner. Voor kanselier
Merkel kwam het zelfs neer op
een eenvoudige frites-Andalouse
bij Friture Antoine op de Place
Jourdan, overigens wel één van de
betere van België.
Ook de Franse president Hol-
lande verliet het pand, voor een ra
dio-interview, nog steeds door
trokken van twijfel over het eind
resultaat. Zijn statement: „We vin-
Opgejaagd door
weer een nieuwe
opiniepeiling maakte
David Cameron in
twee etmalen ruzie
met iedereen
den een compromis...- hoop ik."
Ook parlementsvoorzitter Schulz
omschreef de situatie in de loop
van de avond als 'echt gespannen'.
Uren daarvoor hadden de dele
gaties al het advies gekregen een
nacht bij te boeken, en deden ge
bruikelijke grappen de ronde over
een tekort aan schone overhem
den. Cameron bewerkte intussen
zijn collega's met argumenten die
door sommigen als chantage wer
den ervaren: „Als jullie mij geen
concessies doen, vind ik geen
meerderheid pro-Europa."
Kabinetsberaad in Londen zeg
de hij af. In een tweet: „Dat doen
we als er een akkoord is, als dat er
komt."
Opgejaagd door weer een nieu
we opiniepeiling - 36 procent
vóór een Brexit, 34 tegen - maakte
Cameron in die twee etmalen ru
zie met iedereen. Met Frankrijk,
omdat hij de euro niet wil maar
wel zeggenschap eist over het eu-
robeleid. Met België, omdat hij
niet alleen buiten de Europese sa
menwerking wil blijven, maar
ook andere landen meer samen
werking ontzegt.
En met tal van Midden- en
Oost-Europese landen over min
der sociale zekerheid voor hun ar
beidskrachten in Groot-Brittan
nië. De ruzie ging onder meer
over een extra lange wachttijd
voor buitenlanders: eerst dertien
jaar premie betalen en dan pas
recht op toeslag. „Dat kun je geen
tijdelijke maatregel meer noe
men", aldus de Tsjechische pre
mier Sobotka. Partijen vonden el
kaar op zeven jaar. De tweede ru
zie ging over verlaging, ook voor
bestaande gevallen, van kinderbij
slag voor buitenlandse kinderen
naar het niveau van hun woon
land. Thssendoor gooide de Griek
se premier Alexis Tsipras nog
even een steen in de vijver. Hij
wilde van alle lidstaten de belofte
dat ze minstens tot de volgende
migratietop geen grenzen meer
sluiten. Zo niet, dan geen Griekse
steun voor een Brexit-akkoord. Ze
ker twee collega-leiders vonden
ook dat weer chantage.
Het Brexit-akkoord was dus gis
teravond in aantocht, maar het al
lang niet meer zo verenigde Euro
pa kraakt. Het debat over migratie,
ook donderdagavond, leverde
geen nieuw besluit op. Dat was
het debat over de Brexit behulp
zaam. Na twee volle dagen met le
ge handen naar buiten komen, be
seften de meeste leiders, was echt
geen optie.
F Europees
president Tusk (I),
commissievoor
zitter Juncker en
de Britse premier
Cameron (r)
in Brussel,
foto Yves
Herman/EPA
Europa haat Cameron nu
als rupsje-nooit-genoeg
door Bob van Huët
LONDEN. Engelsen zijn stiekem
best gek op Europa. Ze genieten
van de Franse, Italiaanse en
Spaanse keuken. Ze komen hun
jointje paffen in Amsterdam. Vie
ren hun bezopen vrijgezellen-
feestjes in de met het vliegtuig
goedkoop te bereiken steden
Dublin of Krakau.
door Frans Boogaard
