Oproep van Guusje gaat hele wereld over
Presidentsdochter speelt hoofdrol bij omkopingspraktijken
NIEUWS 3
Nederland treft
recordschikking
van 358 miljoen
met telecomgigant
VimpelCom om
corruptiezaak.
En hoe zit het met Nederlandse
bestuurder Henk van Dalen?
AMSTERDAM. Ze schittert in video
clips op YouTube, nam een zwoel
duet op met filmacteur Gérard De-
pardieu en omringde zich met zan
gers als Julio Iglesias en Sting. Nu
speelt Gulnara Karimova (43) de
hoofdrol in een corruptiezaak die
via een Russische telecomreus aan
de Amsterdamse Zuidas leidde tot
de grootste strafrechtelijke schik
king uit de Nederlandse geschiede
nis. VimpelCom, sinds 2010 in
Amsterdam gevestigd, moet een
recordbedrag van 358 miljoen eu
ro aan Nederland betalen. Volgens
het Openbaar Ministerie heeft het
Russische telecombedrijf voor
ruim 125 miljoen aan steekpennin
gen betaald om zich in te vechten
in de telefoonmarkt van Oezbe
kistan. Via een brievenbusmaat
schappij werden de steekpennin
gen betaald aan 'Overheidsfunctio
naris Ai'. Die functionaris bleek
niemand minder dan Karimova.
Gulnara Karimova is de oudste
dochter van Islam Karimov, al een
kwart eeuw president van het cor
rupte Oezbekistan. Ze lijkt alles
mee te hebben: behalve een steen
rijke vader beschikt ze over een
mooi uiterlijk en een goed stel her
sens. De presidentsdochter, die
lange tijd wordt beschouwd als de
gedoodverfde opvolger van haar
vader, doet zich naar buiten toe
voor als weldoener. Ze start stich
tingen en fondsen en zamelt geld
in voor de strijd tegen borstkan
ker. Maar wie zaken wil doen in
Oezbekistan leert al snel haar don
kere kant kennen. Een via Wiki-
Leaks uitgelekt Amerikaans ambts
bericht beschrijft Karimova als
een 'inhalige, machtsbeluste per
soon die haar vader gebruikt om
zakenmensen die in haar weg
staan te vermorzelen'.
Als het in 2005 nog in Rusland
gevestigde VimpelCom plannen
maakt om de Oezbeekse markt te
veroveren, weet de Raad van Be
stuur dan ook zeker dat zaken
doen geen zin heeft zonder de ze
gen van de machtige Karimova. Er
worden verschillende constructies
bedacht om haar gunstig te stem
men. VimpelCom wil in Oezbe
kistan het telecombedrijf Unitel
overnemen. Besloten wordt om
nog een tweede bedrijf, Buztel, in
de deal te betrekken, omdat Kari
mova daar een zakelijk belang in
heeft. Ook bij het verkrijgen van
een licentie voor het 3G-netwerk
voor mobiele telecommunicatie
Henk van Dalen
was van 2010 tot
2013 financieel di
recteur van het aan
de Amsterdamse
Zuidas gevestigde
VimpelCom. In die
periode werd voor
tientallen miljoe
nen aan smeergeld
betaald. Na zijn af
treden bij Vimpel
Com werd Van Da
len commissaris bij
onder meer Rabo
bank en het Eras
mus Medisch Cen
trum. In november
2015 legde hij tijde
lijk die functies
neer, vanwege het
strafrechtelijk on
derzoek naar de
smeergeldaffaire.
Of er een onder
zoek tegen Van Da
len is gestart, is on
bekend. Het Open
baar Ministerie zegt
een onderzoek te
hebben lopen tegen
één persoon met de
Nederlandse natio
naliteit. Die per
soon is in novem
ber 2015 aangehou
den en heeft toen
zes dagen vastgeze
ten.
VimpelCom betaalt
in totaal ruim 358
miljoen aan Neder
land. Dat geld
vloeit in onze schat
kist, meldt het OM.
wordt de corruptiekoningin niet
overgeslagen. VimpelCom maakt
30 miljoen dollar over aan de in
Gibraltar gevestigde postbusfirma
Takilant voor hulp bij het verkrij
gen van die licentie. Een vreemde
betaling, omdat het verkrijgen
van een telecomlicentie in Oezbe
kistan gratis is. Tot blijkt dat Gul
nara Karimova de uiteindelijke be
gunstigde is van Takilant.
Tijdens het verkrijgen van tele-
comlicenties en telefoonnummer-
blokken in 2011 betaalt ook het
door VimpelCom overgenomen
Unitel steekpenningen. Er is voor
meer dan 30 miljoen dollar aan
goede doelen betaald, stelt het
'Overheidsfunctionaris
A1' bleek niemand
minder dan Karimova
Openbaar Ministerie. Een van die
doelen is gelieerd aan Karimova.
Het Nederlandse OM, dat samen
werkte met onder meer de Vere
nigde Staten, stelt dat VimpelCom
in totaal meer dan 125 miljoen eu
ro aan steekpenningen heeft be
taald, aan verschillende overheids
functionarissen in Oezbekistan.
De VimpelCom-zaak is lang
niet de enige waarmee Karimova
zich heeft verrijkt, stellen onder
zoeksjournalisten van het Organi
sed Crime and Corruption Repor
ting Project. Ze zou honderden
miljoenen hebben vergaard bij
soortgelijke zaken van telefoonaan
bieders. Haar vermogen wordt ge
schat op 1 miljard dollar. Geld dat
ze steekt in bijvoorbeeld haar ju-
welenlijn en zangcarrière. Maar in
middels is het sprookje wel over.
Karimova is al enige jaren uit de
gratie bij haar vader. De presi
dentsdochter liet in 2013 op Twit
ter weten dat de geheime dienst
haar probeert te vergiftigen. Ze
zou, gebukt onder alle internatio
nale juridische onderzoeken, mo
menteel onder huisarrest staan in
de Oezbeekse hoofdstad Tasjkent.
k ben Guusje en hou mijn
spreekbeurt over social me
dia', begint ze haar verhaal
vrijdag voor de klas. „Ik ga
jullie vertellen over de positieve
en gevaarlijke kanten van bijvoor
beeld Instagram, Twitter, Snap-
chat, Facebook en YouTube."
Social media, het is haar lust en
haar leven en daarom wilde ze
niets liever dan haar spreekbeurt
over dit onderwerp houden. Bijna
dagelijks kijkt ze naar filmpjes
van beautybloggers, stuurt ze fo
to's via Snapchat en praat ze met
vrienden via Twitter. „Op YouHi-
be leer ik bijvoorbeeld hoe ik mijn
wenkbrauwen moet epileren. Via
Snapchat stuur ik gekke foto's."
In haar spreekbeurt heeft Guus
je het ook over het gevaar van so
cial media. Zo vertelt ze dat het
niet handig is om emotioneel te
reageren op berichtjes van ande
ren. „Tel eerst tot tien voordat je
iets op internet zet. Een foto of be
richt gaat nooit meer van internet
af, dus je kan er je hele leven last
van hebben."
Het experiment was een idee
van haar moeder. „Ik zie regelma
tig zulke deelberichten op Face
book staan", vertelt moeder Nadi-
ne Termaten. „Guusje en ik dach
ten dat het een mooi voorbeeld
zou kunnen zijn. En dat is het.
Pff, wat zo'n berichtje kan doen.
Ja, het is een heisa geworden."
Donderdag plaatste Guusje de
oproep op Facebook om haar be
richtje zo veel mogelijk te delen.
Dat gebeurde, want het bericht
werd meer dan 195.000 keer ge
deeld, kreeg meer dan 55.000 likes
en bereikte alle hoeken van de we
reld. Vanuit Engeland, Finland,
Zuid-Afrika, Marokko, Thailand
en zelfs Australië ontving Guusje
reacties. Onder hen is ook Rolf de
Jong uit Brazilië: 'Beste Guusje, ik
zie je bericht voorbijkomen en
vind het een superonderwerp
voor je presentatie. Ik woon in Bra
zilië en hier komt het dus ook
voorbij!'
Voor Guusje is het reden ge
noeg om een extra deelonderwerp
aan haar spreekbeurt toe te voe
gen. Onder de naam 'Een uit de
hand gelopen experimentje' ver
telt ze over het succes van haar op
roep. „Ik heb nu een leuke foto op
sociale media gezet die heel vaak
gedeeld is, maar als ik een hele
gekke, gênante foto op social me
dia plaats, dan kan die ook over de
hele wereld verspreid worden. En
dat is dan niet zo leuk."
Voor iedere gebruiker van so
cial media heeft Guusje één gou
den tip: „Pas op wie je toevoegt
en denk heel goed na voordat je
iets op internet plaatst."
ZATERDAG 20 FEBRUARI 2016
Miljoenen smeergeld voor de
Paris Hilton van Oezbekistan
door Koen Voskuil
Karimova showt
haar kledinglijn
'Guli' tijdens
Fashion Week 2011
in Moskou, foto
Sergei llnitsky
Guusje vertelt over social media.
foto Saskia Berdenis van Berlekom
door Jelle Veenstra
Voor haar spreekbeurt over de
kracht van sociale media deed
Guusje Termaten (9) uit Amers
foort donderdag alvast een oproep
op Facebook om haar bericht zo
veel mogelijk te delen. Meer dan
zes miljoen mensen uit de hele we
reld zagen haar oproep.
'I
