Meesterwerk van
Chagall nu in
De Nieuwe Kerk
CULTUUR SHOW 27
Gerard Joling en
Do in 'Maestro'
Hommage aan Herman Finkers
Gerard Joling, Do, Pink Oculus en
René van Kooten komen zondag
in het tv-programma Maestro
langs om zich samen met het or
kest te laten dirigeren door de
overgebleven BN'ers. Het thema
van de uitzending is disco.
Herman Finkers wordt maandag
6 juni in het zonnetje gezet door
zijn collega's. In het DeLaMar Thea
ter in Amsterdam geven zij een
feestelijke hommage aan de 6i-jari-
ge cabaretier, die zelf eregast is.
Wie komen optreden, blijft een
verrassing voor Finkers. Bekend is
al wel dat comédienne Brigitte
Kaandorp de presentatie verzorgt
en dat Ilse DeLange, Daniël Lohues
en Jenny Arean van de partij zijn.
Het eerbetoon vindt plaats in het
kader van het Amsterdams Klein
kunst Festival. Dat bracht eerder
hommages aan onder anderen
Ramses Shaffy, Liesbeth List en
Freek de Jonge.
zaal en vond dat we van de Oa
se Bar een toneelvoorstelling
moesten maken." Onder het
motto 'Show, Comedy, Varié
té' is de voorstelling niet al
leen in Rotterdam te zien: De
Oase Bar gaat op tournee door
Nederland.
Bruijs: „Elke voorstelling
kent nieuwe gasten. Zo ko
men Lee Towers, Jacques
Herb, Richard Groenendijk,
Martin van Waardenberg, De
Tunes en Loes Luca langs."
Cox: „Op andere avonden ver
welkomen we in De Oase Bar
artiesten als Brigitte Kaan
dorp, Johnny Kraaijkamp, To
ny Neef, Ron Brandsteder,
Ernst Daniël Smid, Jörgen Ray-
mann en het cabaretduo Veld
huis Kemper."
Het 'live-orkest' van Frits
Landesbergen, in het echte le
ven partner van Joke Bruijs,
zorgt voor de muzikale omlijs
ting. Bovendien wordt het pu
bliek nadrukkelijk betrokken
bij het wel en wee in De Oase
Bar. „Er zullen mensen uit de
zaal aan de toog van onze bar
belanden."
Bruijs en Cox spelen het
echtpaar Alie en Harry, de ei
genaren van de Oase Bar wier
'Er zullen mensen uit
de zaal aan de
toog van onze bar
belanden'
etablissement geheel door de
tijd is ingehaald. „Oer-Rotter-
dammers met het hart op de
juiste plek", zegt Bruijs. „Har
ry is een echte kankerpit. Per
fecte typecasting zou ik zeg
gen." Cox: „Ja, lach maar. Ik
word altijd in dat soort rollen
gedwongen. Terwijl ik het
zonnetje in huis ben."
Het stel wordt bijgestaan
door de wijkverpleegster Wil-
lemijn (een rol van Peggy
Vrijens), die is ingehuurd om
het tanende geheugen en het
sleetse hart van Harry in de
gaten te houden. Bruijs: „Ze is
een trutje op Crocs, maar later
toveren we haar om in een lek
ker wijf met een glitterjurk en
een beetje opvul. Dan is ze
een eersteklas barvrouw."
Dat de sfeer in de traditio
nele Rotterdamse en Amster
damse horeca dichter bij el
kaar ligt dan menigeen ver
moedt, bewijst de komst van
René Froger naar de première.
Bruijs: „Zijn vader Bolle Jan
en moeder Mien hadden café
Bolle Jan in de Jordaan. Ook
zo'n heerlijke, ouderwetse bar
met een complete historie."
„Het is een wonderwerk", meent
Gijs van Tuyl. De oud-directeur
van het Stedelijk Museum in Am
sterdam heeft voor de vijfde keer
een Meesterwerk uitgezocht voor
De Nieuwe Kerk. Na De heilige fa
milie van Rembrandt (2011), Andy
Warhols The last supper (2012),
Francis Bacons triptiek In memory
of George Dyer (2014), en Tristan's
ascension en Fire woman van Bill
Viola (2015) selecteerde hij nu het
prachtige schilderij Calvarie (1912)
van Marc Chagall, afkomstig uit
de depots van het Museum of Mo
dern Art (MoMA) in New York.
Calvarie werd in 1949 gekocht
door Alfred Barr, de fameuze
grondlegger van het MoMA, maar
is er niet veel te zien geweest. Van
Tïiyl kende het schilderij uit de li
teratuur over Chagall, uit de boe
ken die hij was gaan lezen nadat
hij geïnspireerd was geraakt door
de drie prachtige Chagalls in de
collectie van het Stedelijk. Drie
jaar geleden zag hij Calvarie voor
het eerst in het echt, op een Cha-
gall-tentoonstelling in het Joods
Museum in New York. Van Tuyl
wist direct dat hij het naar De
Nieuwe Kerk wilde halen.
„Het is een van de tien allerbes
te werken van Chagall. Waarom
het tot nu toe zo weinig te zien is
in het MoMA, is me een raadsel.
Misschien verandert dat; de con
servator die het samen met me uit
het depot heeft gehaald, viel steil
achterover toen ze het zag."
Chagall schilderde Calvarie in
1912, hij was toen 25 jaar oud. Het
toont een gekruisigde Jezus, afge
beeld als onschuldig kind, wat di
rect voor enorme ophef zorgde. La
ter verklaarde Chagall dat het
kind aan het kruis niet Jezus was,
maar dat hij het zelf was: het schil
derij verbeeldt het lijden van de
kunstenaar. Het lijden van het
Joodse volk, altijd en overal.
Het gekruisigde kind hangt te
gen een betoverend groene, in
veelvormige vlakken verdeelde
achtergrond.
Midden in het doek, waarin
Chagall Russische iconografie
combineert met kubistische en
Het kind aan het kruis
verbeeldt niet Jezus, maar het
lijden van de de kunstenaar en
het lijden van het Joodse volk
fauvistische stijlelementen, zit
een mannetje in een bootje. Mis
schien is het Charon, op weg naar
de onderwereld. Misschien is het
Chagall zelf, die naar Parijs ver
trekt. De mensen voor het kruis
modelleerde hij naar eigen zeggen
naar zijn ouders.
In De Nieuwe Kerk hangt Cal
varie achter glas tussen ragfijne,
metershoge vitrages. Om de reli
gieuze ervaring te versterken
klinkt vanuit het niets Für Alina
van de diepgelovige Russisch-or-
thodoxe componist Arvo Part. Van
Tuyl: „Het is eigenlijk een heel
open werk - als je je aan de visue
le feiten houdt."
VRIJDAG 19 FEBRUARI 2016
Meer info en speellijst:
www.deoasebar.nl
door Jan Pieter Ekker
AMSTERDAM. Topstuk Calvarie van
Marc Chagall komt zelden uit de
depots van het MoMA in New
York. Het hangt nu tijdelijk in De
Nieuwe Kerk in Amsterdam.
Calvarie van Marc Chagall. Te zien: t/m
10/4, De Nieuwe Kerk, Amsterdam.
Marc Chagall schilderde Calvarie in 1912, toen hij 25 jaar was.
Joke Bruijs en Gerard Cox met hun theatergasten in de echte Oase Bar in Rotterdam, foto Sanne Donders