'De mens leeft enkel van het kwaad'
Kleding-
bank
raakt
dakloos
Theatergroep waagt zich aan Driestuiversopera
SCHOUWEN-DUIVELAND 15
Theatergroep Zierik speelt dit
voorjaar door Nazi's verboden stuk in
oude cichoreifabriek.
óCCeruté-/
Na nog geen minuut
op het bankje bij de
repetitie zaterdag is
het al duidelijk: Dit
steekt en dit
schroeit.
„Alle spelers zijn hongerig om
het goed te doen," vertelt drama
docent Diane Nijweide, die er
niet voor terugdeinst om de 24 ac
teurs uit Berttolt Brechts 'Drie
Stuiversopera' individueel, thuis
te instrueren. „Ik heb maar een
klein rolletje, zei er een. Maar in
dit stuk blijkt ook een kleine rol
een belangrijke schakel te zijn."
Regisseursechtpaar Elly en
Cees Möhlmann van Theater
groep Zierik hebben alles uit de
kast gehaald voor deze klassieker.
Ze huurden Nijweide in voor de
dramaturgie en lieten zangdocen
te Marian Meeusen komen voor
de 22 liederen in het stuk. Zierik,
aangevuld met spelers van de His
torische Spelen, voert in mei en
juni acht keer de Drie stuivers
opera op in de voormalige cicho
reifabriek In Capelle aan de N59,
net buiten Zierikzee.
'Je kijkt vanuit een gat
in de grond naar de
wereld'
Cees Möhlmann: „We bestaan
dertig jaar en ik ben 69. Ik wilde
nog iets groots doen voor ik er
misschien mee stop. Brecht is al
tijd een droom gebleven. De spe
lers die ik benaderde, zeiden ook:
'Dit moesten we maar 's doen'."
De bedelaarsopera gaat over
macht, misdaad, drank en hoe
ren. Möhlman: „Je kijkt vanuit
een gat in de grond naar de we
reld. De rauwe onderkant van de
maatschappij. 'Eerst vreten, dan
de moraal', is een bekend citaat
uit dit werk. De hoofdpersoon, de
crimineel Mackie Messer, wil ho
gerop komen. En hoe doet ie dat?
Door een bank te beginnen. Hoe
actueel wil je het hebben?"
De teksten van Brecht zijn
hard en bitter. „Poëzie van de
straat", zegt Möhlmann. „En de
muziek van Weill sluit daarop
aan. Die is scherp, soms weemoe
dig en is moelijk te zingen vanwe
ge de vele dissonanten. De balla
de van Mackie Messer is een ever
green. Hij staat op het repertoire
van Sting en Robbie Williams,
om een paar zangers te noemen."
Voor de uitvoeringen haalt Zie
rik de voormalige cichoreifabriek
langs de Rijksweg leeg. Het indus
trieel monument vormt een pas
send decor. Er wordt op het be
ton gespeeld. In het midden
komt een tribune voor 110 toe
schouwers. De productie kost on
geveer 40.000 euro. Gemeente,
stichting Renesse en VSB-fonds
betalen mee en Zierik heeft zelf
ook gespaard. De hoofdrollen zijn
voor Mels Hoogendoorn (Mackie
Messer), Tamara van As (Polly)
en Gabri de Groot (Peachum).
'Alle spelers zijn
hongerig om het goed
te doen'
De Driestuiversopera
van Bertolt Brecht
stamt uit 1928, het cri
sisjaar met een aan de
horizon opdoemende wereldoor
log. 'De mens leeft enkel van het
kwaad', is een zin die het stuk
volgens regisseur Cees
Möhlmann typeert. „Als het erop
aan komt is het ikke, ikke. Dan
komt de oerdrift naar boven en
oerdriften zijn niet nobel." Het
verhaal speelt in Londen. In Soho
waar de rijken steeds rijker en de
armen nog armer worden. Peno-
zefïguur McHeath, alias Mackie
Messer, scharrelt met Polly, de
dochter van bedelaarskoning Pea
chum. Tegen de zin van Peachum
trouwt Macheath zelfs met Polly.
Peachum probeert Macheath te
laten ophangen. Maar deze weet
uit de gevangenis te ontsnappen
dankzij zijn relatie met Lucy,
dochter van de corrupte politie
chef Brown. Dat maakt Peachum
zo woest dat hij dreigt met een
bedelaarsopstand tijdens de kro
ning van de koningin. Brown
wordt bang en laat Macheath op
nieuw oppakken. Als de galg al
wordt opgebouwd, krijgt Ma
cheath gratie van de koningin en
wordt hij in de adelstand verhe
ven. Eind goed, al goed en daar
mee wordt duidelijk dat het
maar een (wrang) sprookje is.
De Dreigroschenoper werd on
middellijk verboden door de Na
zi's. Schrijver Brecht en compo
nist Kurt Weill danken een groot
deel van hun roem aan het stuk,
dat ook aan de basis staat van
hun vlucht in 1933 uit Duitsland.
De communist Brecht gaat naar
Denemarken en de Jood Weill
naar Frankrijk. In de VS ontmoe
ten ze elkaar weer.
„Ik ben vrijdag bij het SMWO
geweest om te praten over samen
werking," legt initiatiefneemster
Marike de Jonge van de Kleding
bank uit.
„Zij willen een ruilwinkel be
ginnen. Maar stellen zulke voor
waarden dat de Kledingbank in
feite ophoudt te bestaan. Dan is er
geen gratis kleding meer. Dat zijn
heel andere principes dan waar
wij mee werken."
De Jonge informeerde ook bij
het MFC voor onderdak. „Maar
dat kost 5300 euro per jaar voor
vijftig meter. Dat geld hebben we
gewoon niet."
Wat nog rest is het aanbod van
Zeeuwland voor een sloopwoning
in Plan Buijse. „Lever niet," zegt
een teleurgestelde De Jonge.
„Daar mogen we tot oktober in,
maar we zijn nu al vijf keer ver
huisd. Ik wil iets waar we langer,
liefst permanent in kunnen blij
ven."
De Kledingbank zit sinds een
jaar in een loods aan de Industrie
weg. Het pand is verkocht en De
Jonge moet het 12 maart leeg ople
veren. De koper is een onderne
mer die in de loods bouwmateria
len gaat opslaan.
De Zierikzeese begon de Kle
dingbank vijf jaar geleden in haar
eigen woning. Daarna volgde een
etage boven damesmodezaak Hol-
ty, een garagebox en enkele sloop
woningen van woningbouwver
eniging Zeeuwland.
De Schouwse Kledingbank
heeft zestig klanten, veelal gezin
nen die in financiële moeilijkhe
den verkeren.
De gemeente subsidieert De
Kledingbank niet, omdat ze het
minimabeleid niet bij een derde
partij wil neerleggen. De gemeen
te heeft diverse regelingen voor
mensen met een laag inkomen.
(Jee ni&doof ueo/*
MAANDAG 15 FEBRUARI 2016
Een verboden stuk
lit de Driestuiversopera, die in mei en juni wordt opgevoerd in de oude cicho-
Londense bedelaars, boeven en hoeren nemen er nog eentje in deze scene
reifabriek bij Capelle aan de Rijksweg, foto's Dirk-Jan Gjeltema
door Ton van den Nouweland
Cees Möhlmann, regisseur
25 tm 28 mei en 1 t/m 4 juni. Kaart
jes bij boekhandel De Vries, Zierikzee
en op www.toegangskaartjes.nu
Diana Nijweide, dramadocent
door Ton van den Nouweland
ZIERIKZEE. De onderhandelingen
tussen het maatschappelijk werk
SMWO en de Kledingbank Schou-
wen-Duiveland zijn mislukt. De Kle
dingbank is op 12 maart dakloos.