PvdA'er weg na dood
wensen van Wilders
'Ook met vluchtelingencrisis
is 2016 nog lang geen 1914'
Bijna-chantage VS in strijd tegen IS
60
NIEUWS 5
NAVO helpt
bij opsporen
migranten
DEN HAAG. Willem den Hertog,
voorzitter van de Katwijkse
PvdA, is afgetreden nadat hij
PW-leider Geert Wilders op
Twitter een hartaanval had toege
wenst. Bestuur en fractie zegden
het vertrouwen in hem op.
Den Hertog reageerde zich af
op Wilders, die eerder had ge
zegd dat als er een kogel komt
voor hem, die van links komt,
'met de letters PvdA op de zij
kant geschreven'. Den Hertog
zei op Twitter te hopen dat 'Wil
ders sterft aan een hartaanval in
bed (al dan niet tussen de benen
van een links Kamerlid)'. Op dit
bericht volgde: 'Maar als er dan
toch een kogel aan te pas komt,
dan groot genoeg om er 'Van het
dankbare Nederlandse volk' op
te graveren'.
PvdA-leider Samsom sprak
van een 'gestoorde tweet',
PvdA-voorzitter Spekman
noemt de berichten 'misplaatst
en fout'.
PW-leider Wilders meent
dat Spekman zelf debet is aan de
uitglijder, omdat de PvdA-voor
zitter hem een gevaar voor de de
mocratie en rechtsstaat heeft ge
noemd. „Spekman laat ruimte
voor zijn mensen om dit te zeg
gen. Schokkend. Dan kunnen ze
deze man op het matje roepen,
maar dat poets je niet weg",
meent Wilders.
„Het is alsof we aan de vooravond
staan van de Eerste Wereldoor
log", waarschuwde EU-leider Do
nald Tusk de Britten deze week.
De Poolse EU-baas riep de Britten
op niet uit de EU te stappen van
wege de vluchtelingencrisis en an
dere bedreigingen die hij verge
leek met 'de gevaarlijkste momen
ten in onze geschiedenis'.
De Italiaanse premier Matteo
Renzi ziet zoveel besluiteloosheid
dat hij de Europese leiders degra
deerde tot orkestleden op de Tita
nic. Ze blijven doorspelen terwijl
het schip zinkt. Het beleg van de
Syrische stad Aleppo is door ande
ren vergeleken met het kruitvat Sa
rajevo waar destijds de Eerste We
reldoorlog ontvonkte en waar la
ter dat dramatische beleg plaats
had in de Bosnische oorlog.
Historicus Maarten van Ros-
sem is er niet de man naar om
daar opgewonden van te raken.
„Al die goedkope analogieën met
dramatische momenten in het ver
leden... Het grootste verschil met
die vooravond van de Eerste We
reldoorlog is dat men in 1914 niet
bang was voor een oorlog omdat
men niet wist hoe verschrikkelijk
het zou worden. Wij weten onder
tussen vrij precies dat je er beter
niet aan kunt beginnen."
Laat Europa zijn zaken op orde
brengen en goed naar de Duitse
Bondskanselier Merkel luisteren,
adviseert Van Rossem. „Als je ziet
wat een zooi wij hebben gemaakt
van die 55.000 vluchtelingen, dan
wordt het voor Nederland een las
tig klusje nu anderen de les te le
zen. Die Turken hebben 2,5 mil
joen vluchtelingen opgenomen.
Nu gaan wij ze dik betalen om het
vervelende werk te doen dat we ei
genlijk niet zelf willen doen." De
vluchtelingencrisis is een crisis,
een incident, concludeert de histo
ricus. „Dat vluchtelingen komen
is geen structurele ontwikkeling.
Op een dag zal het overgaan."
Collega-historicus Thomas von
der Dunk maakt zich de meeste
BRUSSEL. De NAVO gaat in
de Egeïsche Zee de Turks-
Griekse grens bewaken. De
vloot waarschuwt de Turk
se kustwacht als ze migran
ten en/of smokkelaars in het
vizier krijgt. Defensieminis
ter Hennis bekijkt of Neder
land een fregat kan sturen.
De NAVO gaat niet zelf
smokkelaars aanhouden of
vluchtelingen aan boord ne
men. Dat gebeurt enkel bij
nood en als er geen andere
schepen in de buurt zijn.
In een brandbrief eist Brus
sel dat alle lidstaten nu snel
meer asielzoekers herplaat
sen. Van de afgesproken
160.000 zijn er nog geen 500
herplaatst, van wie 50 in Ne
derland. „We verliezen on
aanvaardbaar veel tijd door
dat landen hun eigen beslui
ten niet uitvoeren", aldus Mi
gratiecommissaris Avramo-
poulos. Het goede nieuws is
dat Italië en Griekenland
veel meer asielzoekers regis
treren en vingerafdrukken
afnemen: nu bij 87 en 78
(was: 36 en 8) procent van
het aantal nieuwkomers.
zorgen om de capaciteit van de po
litiek om deze problemen het
hoofd te bieden. Het is 'rampzalig'
dat Nederland op dit moment de
EU leidt, denkt Von der Dunk.
Hij ziet een groot gebrek aan le
venservaring van een generatie
die veel in de schoot is gevallen.
„Dat kun je die mensen ook niet
verwijten. Van iemand als Chur
chill werd het gepikt als hij de be
volking vertelde dat het even min
der gaat. Ook van Drees, omdat
die zelf mariakaakjes at. Deze ge
neratie is totaal niet bereid iets in
te leveren. De politieke elite is
zijn geloofwaardigheid kwijt."
Nee, er is weinig reden tot blijd
schap als je om je heen kijkt, maar
2016 is daarmee nog lang geen
1914, zegt Ko Colijn, politicoloog
en directeur van Instituut Clingen-
dael. „We bespreken nu eerst din
gen voordat we het slagveld op
gaan. Er zijn nu veel meer demo
cratieën in de wereld dan toen. En
heel belangrijk, er zijn nucleaire
wapens waarmee het veel meer
de kunst is oorlog te vermijden
dan om oorlog te voeren."
Ontwikkelingen in de wereld
gaan vaak twee stappen vooruit
en dan een stap terug. Deze perio
de is zo'n stap terug, aldus Colijn.
„Instellingen die in de Koude Oor
log zijn ontwikkeld om met el
kaar in gesprek te gaan en bepaal
de gedragscodes staan op de tocht.
Machtsverhoudingen zijn aan het
veranderen, er moet een nieuwe
tafelschikking komen. Ik ben niet
zo apocalyptisch dat ik een Derde
Wereldoorlog vrees. We zullen
echt niet in het ravijn springen."
Carter deed zijn opmerkelijke uit
spraken kort nadat de NAVO be
sloot Amerika Awacs-radarvlieg-
tuigen uit te lenen. Die gaan naar
Noord-Amerika zodat Amerika
nen hun eigen toestellen kunnen
inzetten boven Syrië en Irak.
De NAVO zou zelfs overwegen
als organisatie toe te treden tot de
anti-IS-coalitie, aldus Carter later
op de dag. De alliantie zou veel er
varing en trainingscapaciteit kun
nen inbrengen en zo kunnen hel
pen om IS 'een blijvende neder
laag' toe te dienen. Momenteel
zijn wel alle NAVO-landen lid
van de anti-IS-coalitie, maar de al
liantie zelfheeft zich steeds op af
stand gehouden. Zo mocht de coa
litie het NAVO-hoofdkwartier en
kele keren gebruiken. Ook giste
ren verleende de NAVO gastvrij
heid aan een kleine vijftig coalitie-
landen - waaronder Nederland.
Een tevreden Carter kon al na
enkele uren de winst uittellen van
de Amerikaanse bijna-chantage:
60 procent van de coalitielanden
verhoogt zijn bijdrage aan de
strijd, militair of anderszins. Nog
eens 30 procent overweegt dat. De
Amerikaan noemde Saudi-Arabië,
dat zijn bijdrage aan de luchtcam-
pagnes verhoogt, maar ook Neder
land, dat groen licht van de Ka
mer kreeg voor bombardementen
boven Syrië. Carter beloofde extra
inspanningen van Amerika en
'tastbare winst'. De opzet van de
Amerikanen is zo snel mogelijk
Mosul (Irak) en Raqqa (Syrië) op
IS te heroveren. IS heeft het al een
tijd moeilijk in Irak en Syrië, maar
breidt zijn invloed snel uit naar Li
bië, Afghanistan en andere landen
in het grotere Midden-Oosten.
Amerika en Rusland voerden
gisteren nog een diplomatieke
strijd over een staakt-het-vuren
in Syrië. Rusland wil dat per 1
maart laten ingaan, de VS meteen.
VRIJDAG 12 FEBRUARI 2016
door Bob van Huët
DEN HAAG. Het lijkt alsof de ge
schiedenis zich herhaalt. Politici ha
len er de Eerste Wereldoorlog,
München (1938) en Sarajevo
(1982) bij om de gevaren van de
Syrische oorlog met zijn vluchtelin
gen te onderstrepen. Wat denken
historici ervan?
Syriërs bij de Turks-Syrische grens willen terug naar Syrië. Historicus Van
Rossem noemt de vluchtelingencrisis 'een incident', foto Bulent Kilic/AFP
door Frans Boogaard
door Frans Boogaard
BRUSSEL. Amerika krijgt steun voor
zijn geplande tempoversnelling in
de strijd tegen IS. Wie niet helpt,
krijgt daar spijt van, zegt Defensie
minister Carter. „Straks vieren we
de zege en herinneren we ons wie
heeft bijgedragen."
Van de coalitielanden
verhoogt 60 procent
zijn bijdrage aan de
strijd tegen IS,
militair of anderszins.
