voetbal een schrijnend tekort aan autonome denkers én aan trainingsuren
SPORT 5
interview Het leven als een tevreden
pensionado biedt de kleurrijke
voetbaltrainer Co Adriaanse (67)
een ruime, open blik op de huidige
Nederlandse voetbalcrisis.
'Voetprint achterlaten? Guus is
er zo eentje. Of Louis. Ik niet'
qua oefenstof. Ging ik een hele
training lang lefties spelen: partij
tje met je verkeerde been. Niet
vanuit een diepere gedachte, maar
spontaan en vooral bedoeld om
een patroon te doorbreken. Bij
Ajax had ik ooit geen fitte rechts
back meer. Vroeg ik aan de spe
lers: oké jongens, wie wil er van
daag rechtsback? Shota Arveladze
stak gelijk zijn vinger op. 'Ik, trai
ner. Rechtsback is het makkelijk
ste wat er is, want als je het niet
meer weet, speel je gewoon terug
naar de keeper. Die staat altijd
vrij.' Originele gedachte, vond ik.
Daar hou ik van."
U was hoofd jeugdopleiding in de
gouden jaren negentig van Ajax. Hoe
kijkt u aan tegen de strijd die daar
de laatste jaren is gevoerd? Zeg
maar de discussie: specifiek indivi
dueel opleiden versus het traditio
neel opleiden in teamverband?
„Ik geloof erin dat je spelers ook
heel goed 'individueel kunt trai
nen in teamverband'. Dat vraagt
wel goede, kundige trainers, die
een specifiek probleem trainbaar
kunnen maken. Bij Ajax hebben
ze het de laatste jaren wel erg com
plex gemaakt allemaal, ludoka's,
wetenschappers, een heel leger
aan specialisten. Ik geloof in voor
uitgang, maar je kunt het jezelf
ook te moeilijk maken. Ik sprak
Wim Jonk daar wel eens over. Die
zei heel eerlijk: 'Ik ben eigenlijk
gewoon een schilder'. Die jongen
heeft een prima voetbalvisie, kan
een uitstekende trainer worden.
Maar hij moest bij Ajax een com
pleet, complex bedrijf aansturen,
waar allerlei belangen en specialis
men kriskras door elkaar liepen.
Dan sla je door, denk ik. Vooruit
gang is prima, maar op Voorland
hadden wij per elftal één heel goe
de trainer en één teambegeleider.
Ook dat leverde spelers als Van
der Vaart, Sneijder, Seedorf, Klui-
vert en Davids op. Dus ja. Zeg het
maar."
„Deels wel. Een ander groot pro
bleem is dat we gewoon te weinig
doen. Die hele doctrine van Ray
mond Verheijen; het heeft ertoe
geleid dat we in Nederland ge
woon te weinig trainen om beter
te worden. Wij zijn in Nederland
bovenal gaan trainen om niet ge
blesseerd te raken. Het is puur zui
gelingenzorg geworden. Geloof jij
nou werkelijk dat een voetballer
niet twee keer per dag kan trai
nen? Natuurlijk wel. Ik ben zeker
niet wars van inspanningsfysiolo
gen, maar de invloed van Verhei-
jen is dodelijk voor ons voetbal.
We verliezen de slag, omdat we ge
woon te weinig doen."
CO ADRIAANSE
„Volgens mij heeft Feyenoord dat
probleem veel vaker gehad en niet
alleen onder Rutten. Misschien is
het dus wel een probleem van
Feyenoord. Maar los daarvan: bij
bijvoorbeeld Cambuur werken ze
volgens een heel andere methode
van inspanningsfysiologie. Geba
seerd op het idee dat iedere spor
ter drie zogenoemde energieleve
ringssystemen heeft, die je gericht
kunt aanspreken in je trainingen.
Daar geloof ik veel meer in."
„Het probleem met trainen op po
sitiespel is vaak: positiespel is ei
genlijk gewoon een spel zonder
doel. Het leidt nergens anders toe
dan tot balbezit. Ook daarin zie je
nu steeds dezelfde patronen terug
bij Nederlandse teams en trainers:
controle, haal die bal eruit. Ter
wijl positiespel ertoe zou moeten
leiden dat je een doelpunt maakt.
Dat je vóóruit speelt."
„Dat hangt met elkaar samen. We
vergeten nog wel eens dat je het
voetballen het beste zelf kunt le
ren. Door het gewoon heel veel te
doen. In plaats daarvan creëren
wij 'aangeleerde' voetballers. Wij
leren kinderen hoe ze moeten
voetballen in plaats van dat ze het
elkaar leren. Jongens zoals Tanna-
ne of Tighadouini, aan hen zie je:
die hebben het zichzelf geleerd.
Maar hoeveel van dat soort spelers
zijn er nog in Nederland? Veel te
weinig. Kijk eens naar het midden
veld van Ajax. Er is er niet één die
een mannetje kan passeren, of die
een oplossing ziet die niemand an
ders had gezien. Klaassen niet, Ba-
zoer niet, Gudelj niet. Ja, dan krijg
je dus het voetbal dat je nu steeds
ziet, elke week."
„Nee, ik hoef niet zo
nodig een 'voetprint'
achter te laten voor
het Nederlandse voet
bal, zoals Guus Hid-
dink dat benoemde",
zegt Co Adriaanse
desgevraagd. „Voet
prints zijn voor de
grote diersoorten.
Guus is er zo eentje.
Of Louis. Ik niet."
Een technisch direc
teurschap bij de
KNVB is dan ook
geen optie, stelt de
oud-coach. „Dat is
een fulltime baan,
dat zie ik niet meer
zitten. Bovendien: Jel-
le Goes doet dat nu,
en dat doet hij prima.
Ik zal hem zeker mijn
mening geven in de
werkgroep die nu is
ingericht voor de trai
nersopleiding, maar
ik zie voor mezelf
daarin geen andere
rol."
ZATERDAG 6 FEBRUARI 2016
nu puur zuigelingenzorg'
Ligt de sleutel voor een nieuwe glo
rietijd bij de Nederlandse trainersop
leiding?
Loopbaan als speler:
1964-1970 De Volewijckers
1970-1976 FC Utrecht
Loopbaan als trainer:
1979-1983 Zilvermeeuwen
1984-1988 PEC Zwolle
1988-1992 FC Den Haag
1997-2000 Willem II
2000-2001 Ajax
2002-2005 AZ
2005-2006 FC Porto (Por)
2006-2007 Metallurg Donetsk (Oek)
2007-2008 Al-Sadd (Qat)
2008-2009 Red Bull Salzburg (Zwi)
2010-2011 Olympisch elftal Qatar
2011-2012 FC Twente
Fred Rutten zegt dat ook, maar zijn
teams presteren wel altijd minder in
de laatste fase van het seizoen.
Maar dat voortdurende, trage ge
schuif in de eredivisie. Hoe door
breek je dat?
Zit het ook niet gewoon in de oplei
ding van onze spelers?
Co Adriaanse: „On
ze topclubs worden
alle drie getraind
door spelers die in
een verdedigende rol
speelden, die linksbe
nig zijn en die zo'n
honderd interlands
hebben gespeeld."
foto Dingena Mol
