'Kabinet moet achter radardata aan'
Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken hoopt op geïnformeerde keuze
Handelsverdrag voor Oekraïners
eerste stap naar vooruitgang, meer
vrijheid en mooie toekomst.
10 NIEUWS
KIEV. Het handelsverdrag waar
over Nederland in april een refe
rendum heeft, was twee jaar gele
den aanleiding voor pro-Europese
protesten in Kiev. President Jano-
kovitsj vluchtte en een Europage-
zinde regering probeert nu het
land te hervormen.
Pavel Klimkin (47) is minister
van Buitenlandse Zaken. „Onze
mensen stierven niet voor een
handelsverdrag, maar voor meer
vrijheid."
Wie in Kiev loopt, waant zich
in de Europese wijk in Brussel. Bij
ieder overheidsgebouw hangt mi
nimaal één Europese vlag en lie
ver nog twee of drie. Ook bij Klim-
kins ministerie - een toonbeeld
van betonnen Sovjetarchitectuur
- hangt de blauwe vlag met gele
sterren. „De vlag is voor ons een
symbool voor een mooie toe
komst en vrijheid, niet voor de EU
of voor de instituten in Brussel",
haast Klimkim (47) te benadruk
ken. „Voor duizenden mensen
staat het voor Europese waarden,
voor vooruitgang, voor mensen
rechten. Daar ben ik trots op."
De Europese vlag was promi
nent aanwezig bij de protesten in
Oekraïne twee jaar geleden tegen
de corrupte regering van presi
dent Janokovitsj. Hij weigerde het
handelsverdrag met de EU te teke
nen: hetzelfde verdrag waarover
Nederland in april naar de stem
bus kan.
Duizenden demonstranten eis
ten destijds toenadering tot Euro
pa, honderd demonstranten wer
den gedood. Sindsdien probeert
een regering van hervormers het
land op de rit te krijgen.
Twee jaar nadien worden rondom
het plein de 'hemelse honderd do
den' met foto's, kaarsjes en bloe
men herdacht, maar de Europese
vlag ontbreekt. Het enthousiasme
voor de EU is gedaald: de liefde
van Oekraïne voor Europa lijkt
'Ik ben graag bereid
om in Nederland
met iedereen
in debat te gaan'
niet wederzijds en dat steekt.
Minister Klimkin is voorzich
tig. Na protesten voor meer demo
cratie kan hij moeilijk tegen een
referendum zijn. „Een referen
dum is een groot voorrecht, maar
ik hoop dat mensen een geïnfor
meerde keuze maken. En zeg nu
eerlijk: wie heeft het associatiever
drag tussen de EU en Oekraïne he
lemaal gelezen."
„De doden in Kiev zijn niet ge
sneuveld voor een verdrag maar
voor Europese waarden van vrij
heid, democratie en welvaart. Na
tuurlijk is het een handelsverdrag,
maar het is veel méér: het gaat om
een welvarender en daardoor veili
ger Oekraïne. Daar wordt ook Eu
ropa beter van. En nee, na het ver
drag komen Oekraïners niet mas
saal naar uw land. Wie weg had
gewild, had dat al gedaan. Is er mo
menteel een probleem met Oek
raïense vluchtelingen?"
„Nee, absoluut niet. We zijn geen
slachtoffers. Er is onvrede over de
EU en Brussel en die begrijp ik.
Het is onze taak om de zaak van
de Oekraïners te bepleiten. Ik ben
graag bereid om in Nederland met
iedereen in debat te gaan: studen
ten, voetbalsupporters, tegenstan
ders. Iedereen. Ook de Nederland
se regering zou duidelijk moeten
'Het is meer dan een
handelsverdrag. Het
gaat om 'n welvarender
en veiliger Oekraïne'
uitleggen waar het verdrag over
gaat."
„Dat zal nog jaren duren, en wees
gerust: dat levert opnieuw een re
ferendum op. Het kan pas na gro
te hervormingen in ons land en
daar zijn we nu mee bezig. Ik
weet niet of we over tien of over
veertig jaar klaar zijn. Als het zo
ver is, zal er een ander, vernieuwd
land bij de EU aan de deur klop
pen. Het vooruitzicht op de Euro
pese droom is voor mij voorlopig
voldoende om te werken aan een
moderner, veiliger land op basis
van Europese waarden."
In ieder geval zal dan de crisis
met Rusland opgelost moeten
zijn. De Krim staat onder Russi
sche bestuur en in Oost-Oekraïne
wordt een wankel staakt-het-vu-
ren tussen de regering en pro-Rus
sische rebellen in de regio Donbas
veelvuldig geschonden.
Klimkin zegt bewijs te hebben
van 'duizenden stuks Russische
materieel' en actieve Russische be
trokkenheid. „Wij zijn klaar voor
de oplossing in de Minsk-akkoor-
den over Oost-Oekraïne: contro
les, meer lokaal zelfbestuur en
vrije verkiezingen binnen de gren
zen van Oekraïne. Het probleem
is Rusland. Poetin ligt dwars. Met
het conflict wil hij de rest van
Oekraïne destabiliseren."
„Werkelijk niemand in de Oekraï
ne is bereid om de Krim op te ge
ven als compromis. Ik snap dat er
door het vele geweld meer interna
tionale aandacht is voor Oost-Oek
raïne, maar er is ook internatio
naal overeenstemming: er is geen
erkenning van de tijdelijke Russi
sche bezetting van de Krim. Dat is
een principe: een bezetting mag
niet beloond worden."
DEN HAAG. Het kabinet
moet een uiterste po
ging doen om alsnog ra-
dargegevens boven wa
ter te krijgen die de toe
dracht van de vlieg
ramp met de MH17 ver
der verhelderen. Dat
wil de Tweede Kamer,
zo bleek gisteravond tij
dens een debat.
Volgens deskundigen
en juristen kunnen aan
vullende radargege-
vens de exacte positie
blootleggen van de lan-
ceerinstallatie waar
vandaan het vliegtuig
van Malaysia Airlines
op 17 juli 2014 werd
neergeschoten. Dat zal
uiteindelijk helpen bij
de succesvolle vervol
ging van de daders van
de aanslag. Het kabinet
heeft inmiddels twee
keer via brieven aan de
Kamer aangegeven dat
het Openbaar Ministe
rie genoeg 'relevante'
data heeft om het straf
rechtelijk onderzoek
succesvol uit te voeren.
Het parlement gelooft
dat niet. Opmerkelijk
genoeg hebben zowel
de Russen als de Oek
raïners namelijk de
echt belangrijke primai
re radargegevens, waar
op bijvoorbeeld ook ge
vechtsvliegtuigen te
zien zijn, nooit ver
strekt. Daarnaast is de
data die de Amerika
nen hebben overgedra
gen, nog altijd geheim.
Eerder gaven zij echter
aan zonder problemen
openheid te kunnen
verschaffen over een
deel van deze belangrij
ke informatie. Dat is tot
op heden, ondanks
brandbrieven van nabe
staanden aan verschil
lende betrokken rege
ringsleiders niet ge
beurd. De hele Tweede
Kamer keek gister
avond daarom tijdens
het zevende debat over
de ramp met de MH17
naar het kabinet. Zelfs
regeringspartij WD
gaf aan 'verbaasd' te
zijn dat het kabinet ge
noegen neemt met de
beperkte radargege
vens die wél aan Neder
land overhandigd zijn.
Minister Ard van der
Steur (Veiligheid en Jus
titie) zei te begrijpen
dat het geduld van na
bestaanden zeer op de
proef wordt gesteld.
„Maar het strafrechte
lijk onderzoek moet
zorgvuldig plaatsvin
den en mag geen enke
le schade oplopen."
Klimkin staat
achter ons
referendum
Minister van Buitenlandse
Zaken Pavel Klimkin.
foto Tobias Schwarz/AFP
door Jeroen de Vreede
Niet veel mensen. Waar gaat het vol
gens u over?
Voelt u zich een slachtoffer van de
kritische houding van Nederlanders
tegenover de EU?
Is het verdrag de voorloper van een
EU-lidmaatschap?
Wordt de Krim inzet van een com
promis? De Krim voor Rusland in ruil
voor rust in Oost-Oekraïne?
door Edwin van der Aa