Steeds meer olierijke landen
kloppen aan bij de Wereldbank
en het IMF. Voor sommigen
dreigt zelfs een bankroet.
NIEUWS
Saudi-Arabië
weg subsidie
op water en
elektriciteit
Azerbeidzjan
banken dicht
Qatar
stekker uit Al
Jazeera America
$32,47
Het overheidstekort van Saudi-
Arabië bedroeg vorig jaar een dui
zelingwekkende 90 miljard dol
lar, ruim een derde van het bud
get. Dat is zelfs voor een land dat
zwemt in de buitenlandse reser
ves een probleem. Eind vorig jaar
kondigden de sjeiks aan dat de
subsidie op water, elektriciteit en
oliegerelateerde producten om
laag gaat. Dat ligt bijzonder gevoe
lig, omdat die subsidies er tradi
tioneel voor zorgen dat het leven
ook voor de gewone Saudi's be
taalbaar is. Frisdrank en tabak
worden eveneens duurder in het
land dat meer olie exporteert dan
wie ook.
Bij vier banken in Azerbeidzjan
bleven de schuifdeuren vorige
week maandag dicht. Volgens
president Ilham Alijev hadden de
banken 'grote tekortkomingen'.
De zet wordt gezien als een
poging om het vertrouwen in de
financiële sector van het land te
herstellen. Dat is helemaal weg,
nadat de munt tot tweemaal toe
in waarde verlaagd is en de over
heid de kapitaalstromen van en
naar banken aan banden legde.
Alijev noemt de lage olieprijzen
'psychologisch moeilijk'. Het
9 miljoen zielen tellende land aan
de Kaspische Zee praat inmiddels
met het IMF over een noodlening.
Met Qatar hoeft niemand mede
lijden te hebben, zelfs niet bij een
historisch lage olieprijs. Het heeft
niet veel inwoners, dus weinig
burgers om voor te zorgen, en
verdient nog steeds veel aan gas.
Toch vindt de regering dat het
wel wat minder kan. Het trok on
der meer de stekker uit Al Jazeera
America, dat sinds drie jaar in de
VS uitzond maar nooit goed van
de grond kwam. Ook de culturele
sector in Qatar krijgt klappen. Bij
het nationale museum met het
duurste schilderij ter wereld
- Nafea Faa Ipoipo van Gauguin -
worden 240 mensen op straat
gezet, meldt Financial Times.
UTRECHT. „Ik had nooit gedacht
dat ik zou hopen op, laat staan bid
den om, hogere olieprijzen", zegt
Han de Jong, hoofdeconoom bij
ABN AMRO. „Maar dat doe ik nu
wel. De zwakke oliemarkt lijkt
zeer grote gevolgen te hebben
voor de wereldwijde economische
en financiële stabiliteit."
De lijst met voorbeelden wordt
iedere week langer. Venezuela
kampt met hyperinflatie en ver
keert op het randje van een bank
roet. Vorige maand werd duidelijk
dat Azerbeidzjan en Nederlands
voormalige kolonie Suriname bij
de Wereldbank aanklopten voor
hulp. De dalende olie-inkomsten
slaan enorme gaten in hun over
heidsbudget. Deze week voegde
Nigeria zich in dat rijtje. De over
heid heeft een begrotingstekort
van 15 miljard dollar en krijgt de
economie zonder externe hulp
niet op de rit. Grote economieën
als Rusland, Brazilië en Saudi-Ara
bië hoeven hun handje niet op te
houden, maar stappen wel stevig
op de rem.
In het verleden was het altijd
zo dat een lage olieprijs de wereld
economie juist vooruit hielp. Con
sumenten en bedrijven, zeker in
het Westen, zijn dan immers min
der kwijt aan brandstof en ener
gie, en dat schept ruimte voor
prijsdalingen en andere uitgaven.
Het IMF stelt echter dat de wereld
verandert. Olierijke landen - Brazi
lië en Rusland bijvoorbeeld - wor
den steeds belangrijker voor de
wereldeconomie, en die landen
hebben juist last van de lage olie
prijs. En dat voelt de rest van de
wereld. Apple bijvoorbeeld, de
Amerikaanse techgigant, wijt de
recente val in iPhoneverkopen on
der meer aan terugvallende vraag
in olierijke landen.
Raphie Hawat, econoom bij Ra
bobank, stelt echter dat dit effect
niet overschat moet worden. „Ik
denk nog steeds dat een lage olie
prijs per saldo goed nieuws is
voor de wereld. Ruim 80 procent
van de landen importeert olie en
plukt dus de vruchten van de lage
prijs."
ABN AMRO-econoom De Jong
ziet vooral de omvang van de prijs
daling als een gevaar. „Lagere prij
zen zijn meestal welkom, maar als
de prijzen dalen naar een extreem
niveau, veroorzaakt dat spannin
gen die meer negatieve dan posi
tieve gevolgen kunnen hebben."
Olieprijs blijft laag
$150
2013
2014
2015
AANDEEL OLIE IN
DE ECONOMIE:
AANDEEL OLIE IN
DE ECONOMIE:
AANDEEL OLIE IN
DE ECONOMIE:
Bloedbad
door de
(te) lage
olieprijs
door Sander van Mersbergen
'Benodigde' prijs om het begrotings
tekort voor 2016 te vullen
Brent Olie, prijs per vat
$125 Venezuela
120 Nigeria
106 Saoedi-Arabië
Irak
60 Azerbeidzjan
56 Qatar
