Moet Nederland de Britten volgen?
Tolheffing nodig om onderhoud te bekostigen'
6,3
Brexit lijkt verder weg na nieuwe deal tussen Groot-Brittannië en EU
4 NIEUWS
Europees president Tusk krijgt flinke
kritiek. Hij zou volgens tegenstanders
gezwicht zijn voor 'Britse chantage'.
BRUSSEL/LONDEN. De eerste Brit is
overtuigd! Niemand minder dan
premier David Cameron is bereid
tot een pro-Europacampagne op
basis van de afspraken die hij en
Europees president Tusk gisteren
maakten. Maar aan beide kanten
van het Kanaal klinkt ook gegrom.
„Kletspraat. Een farce. Bedroe
vend." Het Britse anti-EU-kamp
vindt het ontwerpakkoord hele
maal niks. Cameron zelf spreekt
van gigantische vooruitgang.
„Door sterke, vastberaden en ge
duldige onderhandelingen, heb
ben we een mooi resultaat ge
boekt voor Groot-Brittannië." En
later op de middag, in een speech
in een Siemens-fabriek in West
Engeland: „Als we op deze voor
waarden lid van de EU konden
worden, zou ik daar voor kiezen."
Met het akkoord moet Came
ron zijn uiterst eurosceptische ach
terban ervan overtuigen dat de
Britten, zeker met de door hem be
dongen concessies, toch beter af
zijn in de Unie dan erbuiten. Het
besluit valt in een referendum ui
terlijk eind volgend jaar, maar
waarschijnlijk al in juni dit jaar.
Cameron heeft zeker niet op al
le punten zijn zin gekregen, maar
Brussel heeft duidelijk stappen ge
zet richting Groot-Brittannië. Zo
mogen lidstaten uitkeringen van
migranten weigeren of verlagen,
als blijkt dat door hun komst de
druk op het sociale zekerheidsstel
sel te groot wordt. Aan de 'nood
rem' mag enkel getrokken worden
als het land kan aantonen dat zijn
sociale stelsel op springen staat.
Een andere belangrijke belofte
is de rode kaart voor nationale par
lementen. Met een meerderheid
van 55 procent kunnen zij Europe
se wetten tegenhouden. Tot nu
toe konden zij Brussel met een ge
le kaart enkel dwingen voorstel
len te 'heroverwegen'. Ook mogen
niet-eurolanden niet het slachtof
fer worden van beslissingen van
eurolanden. Omgekeerd kunnen
de niet-eurolanden besluiten over
de gemeenschappelijke munt niet
AKKOORD
op- of tegenhouden. De laatste
concessie is dat de Britten niet
mee hoeven te doen als de 27 an
deren hun samenwerking verder
verdiepen: de 'ever closer Union'.
Saillant is dat ook in Camerons
eigen Conservatieve partij de an-
ti-EU-stemming groot is. Een be
langrijk deel is voor een Brexit.
Die groep oordeelt dan ook kei
hard over het akkoord. Tory-parle-
mentslid Steve Baker vergelijkt de
deal met poep. „Het ziet er raar
uit, het ruikt raar. En ook al glimt
het van de buitenkant, als je er in
prikt, is het zacht en slap." Hij
vindt dat Cameron de plannen te
positief neerzet: „Hij is bezig met
het oppoetsen van die poep."
Populistenleider Nigel Farage
vindt dat Cameron helemaal niks
heeft binnengehaald. De rode
kaart is geen veto, en de 'nood
rem' houdt niemand buiten: „De
enige manier om dat te regelen is
eruit stappen."
Maar ook in Europa is de kri
tiek niet mals. Diverse Midden-
en Oost-Europese landen, de 'leve
ranciers' van de Britse arbeids
krachten, zijn fel tegen ingrepen
in de sociale zekerheid, en al hele
maal als de Britten zelf daarover
te veel zeggenschap zouden krij
gen. Tusk zegt dat er in elk geval
geen discriminatie mag zijn, maar
de tijdelijke korting op buitenland
se sociale uitkeringen wordt in de
discussies op het vasteland zeker
nog een hard punt. Socialisten en
links-liberalen verwijten hem
'een knieval' en 'zwichten voor
Britse chantage'. Ook vinden zij
dat Tusk Europa in gevaarlijk vaar
water brengt als hij landen de
kans biedt a la carte te eten, en
dus wel de voordelen te pakken
maar niet de nadelen.
Het akkoord tussen Cameron
en Tusk is overigens nog verre van
definitief. De sherpa's (helpers of
'dragers') van beide kanten gaan
vrijdag in conclaaf om de afspra
ken uit te werken, zodat de rege
ringsleiders er op hun eerstvolgen
de top, 18 en 19 februari, een be
sluit over kunnen nemen.
DEN HAAG. De Britten la
ten zien: als je maar lang
genoeg zeurt en zelfs
dreigt met opstappen,
dan komt de EU je als
nog tegemoet. Moet mi
nister-president Mark
Rutte ook maar eens ho
ger van de toren blazen
in Brussel?
De SP meent van wel.
„Er is dus kennelijk
ruimte als je maar voet
bij stuk houdt", stelt
SP-Kamerlid Harry van
Bommel vast.
D66 op zijn beurt gruwt
van zo'n 'Europa a la car
te', waarbij elke lidstaat
uitzonderingen bedingt.
„Dan wil het ene land
geen vluchtelingen
meer opvangen en het
ander weer iets anders
niet. Daar moeten we
niet in meegaan", zegt
D66'er Kees Verhoeven.
De Britse deal kan Rutte
wel eens kopzorgen ge
ven, want zijn eigen
WD is heel erg in zijn
nopjes met de uitkomst,
terwijl de PvdA veel ge
reserveerder is. „Dit pak
ket lijkt in grote delen
op ons verkiezingspro
gramma", stelt Kamerlid
Bas van 't Wout tevre
den vast. Om nu als Ne
derland ook met dreige
menten aan de onder
handelingstafel te gaan
zitten, ziet hij niet zit
ten. Groot-Brittannië is
immers veel groter en
machtiger. PvdA-Kamer-
lid Marit Maij kijkt voor
al kritisch naar het voor
stel om migranten toe
gang tot de sociale zeker
heid tijdelijk te kunnen
ontzeggen. „De solidari
teit mag niet uitgehold
worden en het EU-recht
moet overeind blijven."
Maij is net als D66 be
ducht voor een 'ieder
voor zich'-EU.
Zonder extra tolgeld verkeert ons
wegen- en vaarwegennet over
niet al te lange tijd in net zo'n de
plorabele toestand als de Duitse
infrastructuur.
Peter Dourlein van Arcadis be
seft dat zijn pleidooi voor tolhef
fing op scepsis zal stuiten. Ook bij
onze oosterburen zorgden tolplan-
nen voor veel ophef. „Maar wel
licht is dit voor ons land juist heel
goed. De wegenbelasting kan in
dat geval naar beneden. Boven
dien wordt via de tol voor een
deel betaald naar gebruik."
Voor onderhoud en vervanging
van de Nederlandse wegen, tun
nels en bruggen is de komende
vier jaar een bedrag nodig van 6,3
miljard euro. Het ministerie van
Infrastructuur en Milieu heeft vol
gens het Economisch instituut
voor de bouw (EIB) voor slechts
3 miljard euro aan middelen gere
serveerd.
Omdat de gasinkomsten alleen
maar zullen teruglopen, en nie
mand méér belasting wil betalen,
ziet Arcadis maar één mogelijk
heid om het 'gat' van 3,3 miljard
euro op de begroting te dichten:
via tolheffing.
Veel infrastructurele projecten
dateren van net na de Tweede We
reldoorlog en naderen het einde
van de levensduur, stelt Arca-
dis-manager Dourlein. „Gaan we
een grote vervangingsgolf tege
moet of zetten we in op verlengen
van het onderhoud? Welke keuze
er ook wordt gemaakt; het gaat
hoe dan ook veel geld kosten. We
moeten een denkomslag maken
naar de waarde van infrastructuur
en niet alleen de kosten."
Veel handen krijgt Arcadis niet
op elkaar voor het tolplan. Politiek
Den Haag, de ANWB en EVO, de
belangenbehartiger voor verla
ders, schieten het proefballonne
tje van Arcadis bij voorbaat af.
Regeringspartij WD noemt
het idee 'klinkklare onzin'. „We
gaan de automobilist echt niet pes
ten met tol of meer belasting",
zegt Barbara Visser. Ze merkt op
dat er voldoende geld is gereser
veerd voor onderhoud en vervan
ging van infrastructuur.
Ook CDA en ANWB zien niets
in het tolplan. „De automobilist
betaalt al genoeg", zeggen
CD A-Kamerlid Martijn van Hel-
vert en ANWB-woordvoerder Mar
kus van Tol.
EVO denkt er precies hetzelfde
over als de christen-democraten:
„De ondernemers die wij verte
genwoordigen zijn dag en nacht
op pad met hun bestelbusjes. Die
zouden enorm op kosten worden
gejaagd. Wij zeggen over die bus
jes: het zijn werkpaarden - geen
melkkoeien", aldus Raymond
Mens.
Transport en Logistiek Neder
land (TLN) is minder uitgespro
ken in zijn afwijzing, maar heeft
wel één harde voorwaarde: het tol
geld móet terugvloeien naar de in
frastructuur. „Als ik naar de ons
omliggende landen kijk, zou het
niet onlogisch zijn dat wij metter
tijd ook tol gaan heffen op onze
wegen", aldus TLN-woordvoerster
Renee Reijers.
Rijkswaterstaat is een grote op
drachtgever van Arcadis.
Cameron
wil wel, nu
de andere
Britten nog
door Frans Boogaard
en Suse van Kleef
Europees president Donald Tusk (links) in een onderonsje met premier David Cameron in juni 2015. Met het geslo
ten concept-akkoord hoopt Tusk de Britten binnen de EU te houden, foto Geert Vanden Wijngaert/AP
De belangrijkste punten van het
conceptakkoord:
EU-landen mogen migran
ten tijdelijk uitkeringen wei
geren;
Een meerderheid van natio
nale parlementen kan Euro
pese wetten tegenhouden;
Niet-eurolanden mogen niet
het slachtoffer worden van
eurozonebesluiten;
Britten hoeven niet mee te
doen aan meer Europese sa
menwerking.
door Laurens Kok
door Leo Roggeveen
AMERSFOORT. Er moet in de nabije
toekomst tol worden geheven op
de belangrijkste Nederlandse snel
wegen. Met dat voorstel komt Arca-
dis, het grootste ingenieursbureau
van ons land.
Voor onderhoud en
vervanging van
bruggen, tunnels
en wegen is
6,3 miljard nodig.