Over het belang van schoenen
Minister Schippers wil macht van
farmaceutische industrie breken
Elke dag doet een asielzoeker zichzelf iets aan
Het COA registreerde vorig jaar ruim 8.000
incidenten in en bij azc's. Soms een zedendelict,
vaak agressie en geweld tegen personen.
4 NIEUWS
Aan schoenen
lees je, meer
nog dan aan
het gezicht, af
hoe het er met
de mens
voorstaat
€869
COLUMN
In de Stadsschouwburg van
Amsterdam wordt op 9 fe
bruari een benefietvoor-
stelling gegeven. Schrijvers
lezen voor, de opbrengst
wordt gebruikt om ge
vluchte kinderen in azc's van een
eigen prentenwoordenboek Ne
derlands te voorzien. Een nuttig
doel, meende ik, maar schrijver
Rodaan Al Galidi is het daarmee
oneens.
In NRC Handelsblad zei hij: 'Geef
ze liever nieuwe kleren in plaats
van een boek. Nu moeten ze het
met afgedragen kleren uit de
kringloop doen en worden ze uit
gelachen in de klas. De kinderen
schamen zich voor hun gescheur
de schoenen. Als je wilt dat ze in
tegreren, zorg dan dat ze de kans
hebben er hetzelfde bij te lopen
als hun klasgenoten.'
Rodaan Al Galidi is een wijs man,
ik geloof hem wanneer hij zegt
dat schoenen belangrijker zijn
dan boeken. Ik herinner me een
aantal boeken waarin ook op het
belang van schoenen gewezen
wordt. Ik noem er twee. Het eer
ste is van Victor Gollancz, uitge
ver te Londen, die in 1946 naar de
Britse bezettingszone in Duits-
land reisde om het overweldigen
de leed van de overwonnen Duit
se bevolking met eigen ogen te
zien. In Darkest Germany is zijn ge
detailleerde verslag van de ontbe
ringen van het Duitse volk in
haar verwoeste steden. Het be
lang van dit werk schuilt erin dat
hij erop wees dat een volk van da
ders evengoed slachtoffer kan
zijn.
Op zijn reis door de ruïnes van
Duitsland kreeg Gollancz het lu
mineuze idee om kinderschoe
nen te fotograferen. Aan schoe
nen lees je, meer nog dan aan het
gezicht, af hoe het er met de
mens voorstaat. Schoenen zijn de
ware spiegels van de ziel.
In het fotokatern van Gollancz'
boek kijken we naar een verwoes
te ziel, vol gaten en scheuren, bij
eengehouden met lappen en ga
ren. Het wirtschaftswunder is
ook te verstaan als het wonder
van een volk dat weer degelijk ge
schoeid werd.
Ook in Het respijt van Primo Levi
lezen we over het levensbelang
van goede schoenen. Nadat Ausch
witz is bevrijd door de Russen,
begint voor Levi een krankzinni
ge tocht door het ondergegane Eu
ropa. Een jood uit Thessaloniki is
zijn gids, de gehaaide overlever
Mordo Nahum, die het kamp ver
laten heeft op 'bijna nieuwe, ele
gante leren schoenen, een waar
mirakel in die tijd en op die
plaats'.
Levi heeft slechts vodden aan zijn
voeten. Een zware zonde, volgens
Nahum. 'Als er oorlog is, moet je
vóór alles voor twee dingen zor
gen: in de eerste plaats voor schoe
nen, in de tweede plaats voor
eten; en niet andersom, zoals het
vulgus denkt: omdat wie schoe
nen heeft op zoek kan gaan naar
eten, terwijl het omgekeerde niet
geldt.'
Dit brengt ons tot de enige juiste
volgorde: eerst de schoenen, dan
het eten en dan het boek waarin
we over deze dingen kunnen le
zen.
DEN HAAG. Niet alle incidenten
in of om een asielzoekerscen
trum zijn even schokkend. In
meer dan 5.000 van de 8.000 inci
denten die het COA in 2015 regis
treerde ging het om het overtre
den van de huisregels van het
COA, zoals geluidsoverlast, het
niet opruimen van de eigen ka
mer en het afplakken van een
brandmelder.
Maar in de overige gevallen
ging het wel degelijk om ernstige
re incidenten. Zo waren er 2.394
meldingen van agressie en ge
weld tegen personen. Gemiddeld
werd zo'n vier keer per dag - in
totaal 1.366 keer - fysiek geweld
gebruikt, zoals slaan of schoppen.
Lang niet altijd werd de poli
tie daar bij gehaald. COA-mede-
werkers zijn getraind om met
agressie om te gaan. Ook zijn er
continu particuliere beveiligers
van Trigion aanwezig.
Als een COA-medewerker een
vermoeden heeft van huiselijk ge
weld of mishandeling, wordt
daarvan melding gedaan bij de in
stantie Veilig Thuis. Bij het ver
moeden van een misdrijf stapt
het COA naar de politie.
Uit het overzicht van het mi
nisterie blijkt dat gemiddeld elke
dag een asielzoeker zichzelf iets
aandoet. Er waren 369 gevallen
van hongerstakingen, zelfvermin
kingen en zelfmoordpogingen.
Twee asielzoekers pleegden zelf
moord. In 2014 gebeurde dat drie
keer.
Dit jaar was er al zeker één
zelfmoord: een Irakees in Alphen
aan den Rijn verhing zich omdat
hij gefrustreerd zou zijn over de
lange wachttijd van zijn asielaan
vraag.
Op dit moment wonen ruim
47.000 asielzoekers in Nederland
verspreid over meer dan tachtig
opvanglocaties. De tientallen tij
delijke crisisopvanglocaties in ne-
derland - zoals sporthallen - ho
ren daar niet bij. In 2015 kreeg de
politie 55 meldingen van een ze
dendelict in of rond een azc.
De politie noteerde vorig jaar
4.460 meldingen bij azc's. In de
helft hiervan ging het om loze
meldingen of kleine zaken, zoals
een verloren identiteitskaart.
Maar er waren ook 1.100 meldin
gen van vechtpartijtjes en over
last.
Volgens het ministerie is het
niet gek dat er opstootjes in de
azc's zijn. „Incidenten kunnen
nooit volledig worden uitgeslo
ten. Mensen komen uit allerlei
verschillende culturen en heb
ben vaak een onzekere toe
komst."
Staatssecretaris Dijkhoff van
Veiligheid en Justitie noemt 'elk
incident in de opvang er een te
veel', maar hij wil de cijfers niet
vergelijken met andere bevol
kingsgroepen. „Elke vergelijking
gaat per definitie mank."
In 34 gevallen had de politie
in 2015 het vermoeden dat er op
of bij een azc sprake was van
mensenhandel of -smokkel. Het
gaat dan om smokkelaars die
asielzoekers naar Nederland heb
ben gebracht en mensenhandel
aren die rond azc's rondhangen
om vrouwen aan te zetten tot
prostitutie.
Om de mensensmokkelaars
aan te pakken, heeft de Nationale
Politie begin dit jaar honderd
agenten vrijgemaakt. Zij patrouil
leren bij de azc's, havens en langs
de grens. Afgelopen week onder
schepten ze in de haven van IJ-
muiden vier Albanezen die zich
hadden verstopt onder de trailer
van een vrachtwagen.
Het ministerie maakt niet be
kend hoe vaak asielzoekers zijn
gearresteerd door de politie, of er
wapens zijn gebruikt en hoeveel
gewonden daarbij zijn gevallen.
In Duitsland, dat de meeste
asielzoekers in Europa opvangt,
zijn geen landelijke cijfers over in
cidenten met vluchtelingen be
schikbaar. Wel van sommige deel
staten. Zo telde Saksen in de eer
ste helft van 2015 tien gevallen
van doodslag, waaronder een
moord. In Zweden werd deze
week een 22-jarige medewerkster
in een opvanglocatie doodgesto
ken door een 15-jarige asielzoeker
uit Somalië.
In Nederland levert het minis
terie nog geen aparte cijfers voor
de verschillende COA-locaties in
het land. Die worden de komen
de dagen door de burgemeester
of de lokale politie naar buiten ge
bracht.
De bewindsvrouw maakte haar
plannen gistermiddag bekend.
„Ik wil dat patiënten sneller toe
gang hebben tot nieuwe, baanbre
kende geneesmiddelen, maar wel
tegen aanvaardbare prijzen. Dat
kan alleen als we de discussie
openen over zaken die tot nog
toe onbespreekbaar waren, zoals
de machtspositie van de farma
ceutische industrie."
De afgelopen drie jaar is Schip
pers er door prijsonderhandelin-
gen met fabrikanten al in ge
slaagd diverse baanbrekende me
dicijnen toegankelijk te maken
voor patiënten.
Nu moeten ziekenhuizen en
zorgverzekeraars in Nederland
'Ik wil dat patiënten
sneller toegang hebben tot
nieuwe geneesmiddelen'
de krachten bundelen voor geza
menlijke onderhandelingen bij
de inkoop. Ook vormen de Bene-
lux-landen inmiddels een coali
tie bij prijsbesprekingen. Over sa
menwerking met andere landen
wordt gepraat.
Deze week bleek dat een pe
perduur middel tegen longkan
ker voortaan wordt vergoed via
het basispakket, nadat de minis
ter 'na een periode van intensie
ve onderhandelingen' een lagere
prijs bedong.
Het Nederlandse EU-voorzit-
terschap is voor minister Schip
pers aanleiding om met haar col
lega-ministers in Europa de
krachten te bundelen, zegt ze.
€1199
Tommy Wieringa
Incidenten niet
te vermijden'
door Cyril Rosman
en Peter Winterman
369
COA noteerde 369 gevallen van
hongerstakingen, zelfverminkingen
en zelfmoordpogingen in 2015.
Twee asielzoekers pleegden
zelfmoord.
door Edwin van der Aa
DEN HAAG. Zorgminister Edith
Schippers wil de vele regelingen
in Europa aanpakken die de farma
ceutische industrie beschermen.
Ook moeten Europese landen bij
onderhandelingen met medicijnen
makers meer één blok vormen,
om de prijs te drukken.
Edith Schippers minister
Dublin, Belfast en
Noord-lerland
All of Ireland
Busreizen Autoreizen Vliegreizen
www.dejongintra.nl/busreizen
Bel 0180 - 457 803 of ga naar uw ANVR reisadviseur
Verre reizen Steden reizen
aw!! Reissom excl. 19,50 reserveringskosten
sSr en €2,50 Calamiteitenfonds
9-daagse vlieg-busrondreis
Het mooiste van Noord-lerland
Ervaren Nederlandse reisleiding
Gegarandeerd vertrek
14-daagse vlieg-busrondreis
De meest complete route
Ervaren Nederlandse reisleiding
Gegarandeerd vertrek
Reiscode: evie402
Reiscode: evie405
