Peter Langhout Reizen
Lijm, verf; algenbestrijder en energieleverancier, de mossel is van alle markten thuis
12 REPORTAGE
Mosselen zijn niet alleen een lekkernij.
De schelpdieren hebben meer in hun mars.
Op tal van terreinen helpen ze de mens.
c699
«849
VERF
GEZONDHEID
BOUW
MATERIAAL
KUST
VERDEDIGING
1
Had de natuur de mossel her
senen gegund, dan was het
schelpdier de Einstein van
de zee geweest. Nu al levert
de Mytilus edulis, zoals het eetbare
weekdier ofFiceel heet, waardevolle bij
dragen aan de maatschappij.
VERF
De mossel blijft nog steeds verbazen.
Hij kan een interessant trucje: namelijk
zich hechten op steen of andere schel
pen. De mossel doet dat door bij zijn
voet een draadje van een bepaald type
eiwitten uit te scheiden. Door een reac
tie in de eiwitten is dat draadje binnen
een minuut sterk en taai geworden.
Juist dat trucje inspireerde onderzoeker
Juan Yang, die recent aan de Wagenin-
gen Universiteit promoveerde. Ze ont
wikkelde een polymeer (een verbinding
van soortgelijke moleculen) dat verf op
waterbasis beter laat vloeien. Precies zo
als het mosseldraadje doet. Watergedra
gen verf heeft tot nu toe nog niet dezelf
de eigenschappen als verf die oplosmid
delen bevat. De verf vloeit anders. We
tenschappers braken zich het hoofd
over de vraag hoe je watergedragen verf
tegelijkertijd waterafstotende eigen
schappen mee kunt geven. Yangs onder
zoek geeft de verfindustrie een handvat
om watergedragen verf te verbeteren.
BRON VAN ENERGIE
Een lampje aansluiten op een mossel?
Theoretisch kan het. Wetenschappers
wisten in 20t2 mosselen te gebruiken
als energiebron. Mosselen maken gluco
se aan, wat in feite een biobrandstof is.
De onderzoekers implanteerden bio
brandstofcellen in drie mosselen en
voeden die met de door de dieren aan
gemaakte glucose. De bedoeling was
dat de drie mosselen een elektromotor-
tje zouden aandrijven. En warempel,
het lukte nog ook. Het is nog science
fiction, maar het lichaam als energie
bron gaat straks interessante toepassin
gen opleveren. Bijvoorbeeld een cy-
borg-insect dat zelf stroom levert aan
zijn geïmplanteerde spionagecamera.
LIJM
Trek eens een mossel los van een
steen. De schelp zit zo stevig vast dat
hij beukende golven kan weerstaan.
De superlijm uit de natuur is niet gif
tig is, vloeit tot in de kleinste hoekjes
en is acht keer sterker dan bestaande
chirurgische lijm. Handig voor het vul
len van gaatjes in tanden en kiezen,
het hechten van wonden of mogelijk
lijmen van botbreuken. Het inspireer
de Amerikaanse bio-engineers van de
Penn State Univerisity. Ze isoleerden
vijf mosseleiwitten en kloonden die,
want anders zou je voor lijmproductie
zowat elke mossel moeten exploiteren.
De ontwikkelde mossellijm moet nog
worden geoptimaliseerd.
BIODIVERSITEIT
WATERZUIVERING
Mosselen pompen grote hoeveelheden
water door hun lichaam. Als stofzuigers
van de zee zijn ze zeer geschikt om wa
tervervuiling te meten. Door de liters
water die ze per uur filtreren (ze pom
pen in één week de hele Oosterschelde
door hun lichaam), reageren mosselen
snel op giftige stoffen. Ze zijn gevoeli
ger dan elektronische apparatuur. De
weekdieren maken het water ook hel
derder, waardoor giftige blauwalgen
minder snel opbloeien. In die zin zijn
ze perfecte algenbestrijders. Tegelijk sti
muleren ze de rijkdom aan bodemdier
soorten en dragen ze zorg voor een
evenwichtig watermilieu.
KUSTVERDEDIGING
Mosselen helpen de kust te bescher
men. Mosselbanken en -riffen funge
ren als natuurlijke golfbrekers. De 'bio-
bouwers' zijn daarom geschikt om de
kwetsbare kustgebieden, zoals de delta
in Bangladesh, in stand te houden.
BOUWMATERIAAL
Bij de aanleg van wegen en paden zijn
mosselschelpen ideaal als waterafvoe-
rende onderlaag. Binnenshuis vormen
ze uitstekend isolatiemateriaal. Een
vochtige kruipruimte? Een 30 centime
ter hoge laag mosselschelpen sluit de
vochtige bodem af en houdt de lucht
droog. Adieu stank en vocht.
GEZONDHEID
Mosselen zijn lekker en gezond, tenmin
ste voor wie niet allergisch is voor be
paalde eiwitten in de schelpdieren. Het
zeebanket is vetarm en dus ideaal voor
een dieet. Mosselen zijn bovendien rijk
aan mineralen, fosfor, ijzer, koper, jo
dium. seleen en vitaminen. Het hoge ge
halte aan vitamine B12 in mosselen sti
muleert de hersencellen en helpt zo de
mens scherper na te denken. Boven
dien werken jodium, zink en seleen op
de schildklier, het orgaan dan mede ons
humeur regelt. Zo word je - op vele ter
reinen - blij van de mossel.
Eiwitten in mosselen
maken milieuvriende
lijke watergedragen
verf en coatings beter
vloeibaar.
Mosselen zijn niet alleen
lekker, maar bevatten
gezonde bouwstoffen. Het
hoge gehalte aan vitamine
B12 helpt de mens
scherper na te
denken.
Schelpen kunnen worden
gebruikt als waterafvoerende
onderlaag bij verharding van
wegen en paden. Ook zijn
schelpen geschikt als vocht
werend isolatiemateriaal in
huizen.
Mosselen helpen
de kust te beschermen.
Mosselbanken fungeren
als golfbrekers
Boek nu voordelig inspirerende reizen ind. vele extra's
7-daagse busreis
Burgenland, Wenen en Hongarije
10-daagse rondreis Ierland
14-daagse busreis
Portugal en Spanje
12-daagse busreis
Corsica, Sardinië en Toscane
<ÊL 3©
Laat u inspireren!
V J
Vraag de gratis brochure aan! Kijk op peterlanghout.nl of 0172-468800
Mossel is het geniale
hulpje van de mens
door Frank Balkenende
B12 h
sch
<7d
„,n If11 lïi MMMI'/'tWH*
111.1111111
4
compleet v.a.
compleet v.a.
compleet v.a.
compleet v.a.
s iKtmwmaKrmu't
Ontdek Oostenrijk en een stukje Hongarije tijdens
deze busreis naar het Burgenland. Maak kennis
met Wenen, Sopron en de Neusiedlersee.
We bezoeken ook het klooster van Melk en
de stad Linz aan de Donau.
Vertrek van mei t/m sept. Reiscode: BE42609
We bezoeken de hoofdstad Dublin, de Cliffs
of Moher en maken een tocht langs de route
Ring of Kerry. We zien mooie uitzichten en
landschappen en typisch Ierse dorpjes.
Vertrek van mei t/m sept.
Reiscode: BE40102
Een prachtige nieuwe rondreis door het
noorden van Portugal en Spanje. Bezoek o.a.
steden zoals havenstad Porto, kanalenstad
Aveiro, de hoofdstad Madrid en het
mooie Barcelona.
Vertrek van mei t/m okt. Reiscode: BE42497
Deze nieuwe rondreis laat u kennismaken met
de schoonheid van de eilanden Corsica en
Sardinië en ook nog een vleugje van middel
eeuws Toscane. Een schitterende excursiereis!
Vertrek van april t/m okt. Reiscode: BE42734
advertentiecode:
WEGENER04
