Volkerak-Zoommeer in gebruik als grootste waterberging van Nederland
10 NIEUWS
Als de rivieren het water niet meer
aankunnen en er een zware westerstorm
opsteekt, biedt het reservoir uitkomst.
slaan het bouwtafereel vanaf de
steiger hoofdschuddend gade.
„De kans dat een superstorm sa
menvalt met hoogwater is nihil.
Bovendien zijn die huizen wil
lens en wetens buiten de dijk ge
bouwd. Het is toch krankzinnig
dat onze haven daarvoor moet
worden afgesloten?", zegt Fred
van Duffelen, die op een groot
jacht in de haven verblijft.
Op deze winderige januari
dag is de haven vrijwel uitgestor
ven. Maar op mooie zomerda
gen is dat wel anders. Met alle
passanten erbij, liggen er dan
wel driehonderd schepen, zegt
Wim Feenstra uit Tholen, die er
een tjalk heeft liggen. „Die moe
ten dan allemaal langs die smal
le havenmond, waar ook nog
eens een voetgangersbrug over
heen komt. Straks liggen we
hier in de file voor de uitgang te
dobberen."
De dam met sluizen en elek
trische rolbrug, die toeristen
kunnen gebruiken om rond de
haven te wandelen, kosten 5 mil
joen euro. De totale waterber
ging heeft 70 miljoen euro ge
kost. De kans dat dat die daad
werkelijk open moet, is becij
ferd op eens in de 1.430 jaar.
Sinds de waterstanden wor
den bijgehouden, is hoogwater
nog nooit samengevallen met
een superstorm, erkent minister
Schultz. „Maar die kans wordt
groter als gevolg van klimaatver
andering. Het moment waarop
de berging wél nodig is, kan zo
maar morgen zijn. Overstromin
gen in de Randstad, waar 70 pro
cent van ons nationale inkomen
wordt verdiend, kunnen we ons
niet permitteren. Dat kost altijd
vele malen meer dan vooraf in
vesteren in het voorkomen er
van. Als land dat voor een groot
gedeelte onder de zeespiegel
ligt, zijn we verplicht om op
noodscenario's voorbereid te
zijn. Better safe than sorry."
zijn de Deltawerken gebouwd.
Daarna hebben we de grote ri
vieren meer ruimte gegeven, zo
dat het waterpeil lager blijft.
Maar in de uitzonderlijke situa
tie dat hoogwater samenvalt
met een hevige zuidwester
storm, hadden we nog steeds
een probleem. Het Volkerak-
Zoommeer bleek de beste oplos
sing. Eromheen liggen oude zee
dijken, uit de tijd dat het nog
een open zeegat was. Die heb
ben we gerepareerd en ver
sterkt. Oude sluizen hebben
dubbele wanden gekregen. In
Tholen worden buitendijkse wo
ningen met een nieuwe dam be
schermd. Verder staan er geen
huizen in het overloopgebied.
Als de sluizen dichtgaan, moe
ten alleen wat koeien en paar
den uit de natuurgebieden wor
den geëvacueerd."
Een dag voor de minister de
waterberging komt openen,
wordt in de haven van Tholen
nog druk aan die dam gebouwd.
Een hijskraan laat 20 meter lan
ge damwanden in het water zak
ken. Die moeten de luxe appar
tementen en woningen rond de
jachthaven van het Zeeuwse ves
tingstadje beschermen. Als de
waterberging Volkerak-
Zoommeer wordt ge
bruikt, kan het water
peil er 2,3 meter stij
gen. Voor de bewo
ners dreigt dan
nattigheid.
Twee
scheeps-
eigena-
Het zal maar ge
beuren: een
zware wester
storm op zee
terwijl de Rijn
een overdaad
aan regen- en smeltwater uit de
Alpen afvoert via Nederland. De
stormvloedkeringen van de Del
tawerken gaan dicht. Maar waar
moet al het water uit de grote ri
vieren heen, als het niet de zee
in kan? Het Hollandsch Diep en
Haringvliet stromen snel vol,
als een badkuip waar een stop
in zit terwijl de kraan blijft lo
pen. Het omringende gebied,
tot Dordrecht en Barendrecht,
dreigt dan te overstromen.
Dat risico is volgens minister
Schultz van Haegen (Infrastruc
tuur) nu afgewend. Vandaag
opent zij de grootste waterpar
keerplaats van Nederland. Het
Volkerak-Zoommeer, dat zich
over 8.300 hectare uitstrekt van
Willemstad tot Bergen op
Zoom, kan vanaf nu worden in
gezet om overtollig rivierwater
tijdelijk te bergen. De dijken en
sluizen eromheen zijn verste
vigd, zodat er 200 miljoen ku
bieke meter water extra in past
(ter vergelijking: dat zijn zo'n
80.000 olympische zwemba
den).
Het is het sluitstuk van de
tientallen projecten die na
hoogwater in het Rivierenland
(1993 en 1995) en de Waters
noodramp (2953) in gang zijn
gezet om te zorgen dat Neder
land droge voeten houdt, zegt
rivierdeskundige Hans Brou
wer van Rijkswaterstaat. „Eerst
Een waterparkeerplaats...
voor eens in de 1.430 jaar
Hollandsch
Diep
Volkerak
Oosterschelde-
kering
Zoommeer
Wanneer gaat de waterberging Volkerak-Zoommeer open?
U Bij (dreigende)
stormvloed
sluiten onze
zeekeringen.
M aeslant-
kering
Hartel-
Haringvliet- kering
sluizen
lm Is het óók
hoogwater op
de rivieren,
dan kan het
rivierwater niet
naar zee.
5 krr
Om over
stromingen te
voorkomen,
gaat de water
berging open.
Het water in de
berging stijgt
max. 2,3 meter.
In Tholen werd gisteren de laatste hand gelegd aan de damwand. Een hijs
kraan plaatste 20 meter lange wanden, zodat de bewoners van de luxe wonin
gen rond de haven droge voeten houden, foto's Arie Kievit
door Annemieke van Dongen