24 CULTUUR SHOW
Rotterdams
filmfestival
heeft nieuw
elan nodig
Beyond Sleep opent
vanavond het
International Film
Festival Rotterdam.
Reinout Scholten van
Aschat (26) speelt
daarin de zwaarste
hoofdrol uit zijn
carrière tot nu toe.
„Op een gegeven
moment begon ik
hardop tegen mezelf
te praten en te
zingen."
Volgens sommige men
sen rust er een vloek
op het boek, vertelt
zegt Reinout Scholten
van Aschat onheilspel
lend over Nooit Meer
Slapen, de klassieker van W.F. Her
mans uit 1966 die eindelijk is ver
filmd. „De geest van Hermans zou er
nog steeds boven hangen", legt hij
uit. „Hij zei altijd: 'Falen ligt meer in
de aard der dingen, dan het slagen'."
De verfilming van het meester
werk, dat voor honderdduizenden
middelbare scholieren verplichte
kost was, leek decennialang een on
mogelijke opgave. Zelfs W.F. Her
mans kwam er niet uit: hij slaagde er
niet in een passend filmscenario te
maken van zijn klassieker.
Reinout Scholten van Aschat had
aanvankelijk ook zijn bedenkingen.
De 26-jarige acteur speelt in de voor
namelijk Engelstalige film de hoofd
rol van de jonge geoloog Alfred die in
Noorwegen zichzelf tegenkomt tij
dens een onbedoelde overlevings
tocht.
„Ik begrijp die bedenkingen wel.
Nooit Meer Slapen is een boek vol ge
dachten, bijna essayachtige beschou
wingen. Die kun je niet direct in een
film omzetten. Daar moet je visuele
oplossingen voor bedenken", stelt de
hoofdrolspeler vast. Maar na contact
met regisseur Boudewijn Koole (be
kend van het bekroonde Kauwboy
was de veelbelovende acteur over
tuigd.
„Ik stond te springen om deze rol
te spelen. Ik vind het gevecht dat
mijn personage aangaat met alles om
hem heen, met zijn medereizigers,
met zijn omgeving en voornamelijk
met zichzelf, heel mooi. Maak het je
zelf moeilijk, leerde ik vroeger op de
toneelschool. Zoek het conflict op.
Dat zit allemaal in deze film."
Ter voorbereiding op zijn rol ging
Scholten van Aschat, zoon van acteer-
gigant Gijs, naar de bergen van Noor
wegen om het terrein en zichzelf te
verkennen. „Boudewijn ging de eer
ste dagen mee, daarna was ik er al
leen. Op een gegeven moment begon
ik hardop tegen mezelf te praten en
te zingen. Als je zo alleen bent in
zo'n omgeving ga je over alles naden-
ken. Bij het draaien van de scènes
voelde ik me heel verdwaald, als een
man zonder kompas."
Na Rotterdam vertrekt Scholten
van Aschat naar het filmfestival van
Berlijn waar hij met generatiegeno
ten uit andere Europese landen als
aanstormend acteertalent (een Shoo-
ting Star) wordt gelanceerd. „Ik laat
het allemaal over me heen komen. Ik
hoop dat mijn collega's Beyond Sleep
gaan zien."
Over de vraag hoe hij de film aan
zijn buitenlandse collega's moet uit
leggen, denkt Scholten van Aschat
lang na. „Het is moeilijk te omschrij-
Onder de nieuwe direc
teur Bero Beyer lijkt er
verandering op til te
zijn bij het Internatio
nal Film Festival Rotter
dam (IFFR). Het evene
ment boette de afgelo
pen jaren veel aan bete
kenis en internationale
reputatie in. Geen nieu
we ontdekkingen meer,
morrend publiek (over
onder meer ticketprij
zen en een overvol pro
gramma) en een zwak
competitie-onderdeel.
Beyer, voormalig film
producent van onder
meer Oscarkandidaat
Paradise Now, heeft veel
betere contacten in de
internationale filmwe
reld dan voorganger
Rutger Wolfson. Daar
door worden er wel
licht grotere producties
op het IFFR vertoond,
al blijft de concurrentie
met festivals als Berlijn
moordend. Hij heeft
het programma van de
Tiger Awards al inge
kort, wat een goede
stap lijkt om dit onder
deel ooit helemaal te
schrappen.
Beyer heeft ook goede
contacten in de Neder
landse filmwereld. Wat
al een interessante ope
ningsfilm Beyond Sleep
(naar Nooit Meer Slapen
van W.F. Hermans),
heeft opgeleverd. Een
film die ook op het gro
tere festival van Berlijn
niet zou misstaan. Het
is nog te vroeg om de
nieuwe koers van het
IFFR te beoordelen. Op
papier ziet het er veel
belovend uit.
'Ik hoop dat
mensen in
deze film
gezogen
worden. Dat
er een soort
hypnose
ontstaat'
Ik vind het
gevecht dat
mijn personage
aangaat met
alles om
hem heen
heel mooi'
ven. Het gaat om een jonge ambitieu
ze student die iets wil bereiken in
zijn leven. Je maakt mee hoe hij elk
geloof in zijn talent verliest. Hij
wordt langzaam afgepeld. Wat over
blijft, is de leegte."
De hoofdrolspeler geeft toe dat het
geen film voor iedereen is. Zijn ad
vies: „Laat het boek los. Ik hoop dat
mensen in deze film gezogen wor
den. Dat er een soort hypnose ont
staat."
Tijdens de première vanavond in
Rotterdam zal Scholten van Aschat
waarschijnlijk ook de hand van de
hoofdgast, koningin Maxima, mogen
schudden. „Ik ben heel benieuwd
wat zij van de film vindt."
WAT MOET JE ZEKER ZIEN
The Idol
Scène uit de film Beyond Sleep met rechts Reinout Scholten van Aschat. foto PR
'Ik voelde me verdwaald,
als een man zonder kompas'
door Ab Zagt
Reinout Scholten van Aschat.
foto Janita Sassen
door Ab Zagt
Welke titels zijn op het filmfestival van
Rotterdam de moeite waard? Filmredac
teur Ab Zagt raadt er vijf aan.
Heart of A Dog
Het is vooral die magische stem van
Laurie Anderson die fascineert. Bege
leid door beelden, vooral privéopna-
men, praat zij over het verlies van
haar moeder, partner Lou Reed en
haar hond.
Het ongelooflijke, maar waargebeur
de verhaal over een Palestijn die de
Arabische versie van de talentenjacht
Idols wint. Een film die zowel ontroert
als verbijstert.
Men Chicken
Mads Mikkelsen speelt de hoofdrol in
deze Deense, zwarte komedie over
een gedegenereerde familie die bijna
letterlijk uit een ei lijkt te zijn gekro
pen. Bij vlagen hilarisch.
Francofonia
De Russische regisseur Alexander So-
kurov laveert behendig tussen allerlei
filmgenres door met deze detective
film over het Louvre tijdens de Twee
de Wereldoorlog. Origineel en soms
heel vergezocht.
Land of Mine
Een Scandinavische versie van The
Hurt Locker, maar dan gesitueerd tij
dens de Tweede Wereldoorlog. Duit
se krijgsgevangenen worden ingescha
keld om de Deense kust vrij te maken
van landmijnen. Een film om bang van
te worden.