4
Mannen op whiskyrooftocht
door het oosten van Nederland
Man die met dreigementen maandenlang het Jumbo-concern probeerde af te persen
8 NIEUWS
reconstructie Alex O. volgde het spoor van zijn vader en sleepte
ook zijn eigen zoon mee in zijn val tijdens een criminele mislukking.
Drie verdachten
melden zich
Omgangsrecht
niet wettelijk
Een kookwekker. Waar
om ligt hier een wit
emmertje met een
kookwekker? De Gro
ninger die op 8 mei
kort voor midder
nacht een wandelingetje maakt
over de Wilhelminakade, ver
trouwt het niet. Hij twijfelt, maar
belt dan toch de politie.
„Ik hoorde er de volgende och
tend van", vertelt Anrico Maat, di
recteur van het Jumbo-filiaal.
„Een explosief dat niet was afge
gaan, met een kookwekker erin.
Niemand begreep waarom het
daar lag. We hadden niet het idee
dat het met ons te maken had."
De politie neemt de vondst se
rieus. Het mislukte projectiel
wordt minutieus onderzocht. Veel
levert het nog niet op: hooguit dat
in het emmertje eerder kipkerrie
heeft gezeten. Wie het projectiel
heeft neergelegd, en waarom, is
onduidelijk. Pas later zal blijken
dat de dader zijn daad al heeft aan
gekondigd in een e-mail aan het
Jumbo-concern, maar een ver
keerd mailadres heeft gebruikt.
50 jaar is Alex O. nu, maar nog
altijd is zijn leven een rommel
tje. Hij heeft niet eens een ei
gen woning. De laatste tijd ver
blijft hij vooral bij bekenden,
die hem wel een tijdje onder
dak willen geven. Soms zijn
ex-vriendin, soms een vriend.
Een baan heeft hij niet. Nooit
gehad ook.
Eigenlijk is het nooit anders ge
weest. Als kind al stond zijn le
ven in het teken van de mis
daad. Door zijn vader, Theo,
die overal en altijd een spoor
van vernieling achterliet. Pa
was een geboren oplichter. Hij
verkocht bakken afgetrapte
schoenen als nieuw, lichtte
mensen op met zogenaamde
hulptransporten naar Polen,
verkocht mensen zijn autobio
grafie die hij nooit geschreven
had. Ook Alex koos het crimine
le pad: als puber belandde hij
al eens in een jeugdgevangenis
vanwege 'vechtpartijtjes'.
Op 31 mei horen bewoners van
het Overwinningsplein in Gronin
gen een enorme knal. Pas de vol
gende dag blijkt wat er gebeurd is:
een man heeft 's nachts een pakke
tje tegen een raam van het Jum
bo-filiaal gelegd. Een paar minu
ten later gaat het af. Een ruit raakt
beschadigd. Agenten vinden stuk
jes plastic. Het blijken de restan
ten van een Leifheit-kookwekker.
De volgende dag wordt duide
lijk dat er een verband is. De da
der stuurt opnieuw een bericht,
maar nu via het reactieforum van
politie.nl. De afzender maakt dui
delijk dat hij nog maar net begon
nen is, en dat hij snel duidelijk zal
maken wat hij van plan is. Vier da
gen later komt op het hoofdkan
toor van het Jumbo-concern, in
Veghel, een brief binnen. De da
der eist een fors bedrag in het digi
tale betaalmiddel bitcoins. En
snel, anders zullen er nog veel gek
kere dingen gebeuren.
Het is geen loos dreigement.
De volgende dag stuurt de onbe
kende een nieuw bericht via poli-
tie.nl, om vier minuten over
twaalf in de middag. De bood
schap: er ligt een explosief in de
Jumbo bij het Euroborg-stadion.
Die wordt nooit gevonden, maar
de paniek is er niet minder om.
„Toen werd het écht heftig", zegt
Maat. „Iedereen moest die middag
direct het pand uit, mensen met
kinderen lieten zelfs hun buggy
achter. We begrepen op dat mo
ment: het is menens."
Eigenlijk is Den Haag zijn stad.
Zijn moeder woont er nog
steeds. Maar Alex O. komt er
niet meer zo graag, sinds hij er
in 2006 met zijn broer een auto
rijschool bedreef. Honderden
Hagenaars schreven zich in en
betaalden, maar toen verdwe
nen de broers plotseling. Drie
honderd gedupeerden, 200.000
euro. Maar Alex kwam er mee
weg, door de zaak als een ge
woon faillissement af te doen.
Ze hadden niet lang hoeven na
denken over het plan. Want va
der Theo had in de jaren zeven
tig en tachtig precies hetzelfde
gedaan. 'Rijschool 't Haagje'
heette het bedrijf van pa, en
honderden leerlingen betaal
den voor lessen die ze nooit
kregen, zowel in Oss als in Gro
ningen. Pa wist wel hoe je men
sen bedondert.
De politie zet nu maximaal in op
de zaak. Dertig rechercheurs stor
ten zich op het onderzoek, geleid
door commandant Rob Vos. Een
geboren Twent met bijna 30 jaar
politie-ervaring. Vos maakt de top
van het Jumbo-concern duidelijk
dat de veiligheid in het geding is.
Vanaf nu worden alle Jumbo-filia
len in Nederland in de gaten ge
houden.
„Iedereen stond op scherp",
zegt supermarktbaas Maat. „Een
medewerker van ons zag bijvoor
beeld twee keer in korte tijd de
zelfde auto langs een filiaal rijden.
Meteen de politie ingelicht. Het
bleek een auto van de recherche,
Vader Theo was een
geboren oplichter, die
overal een spoor van
vernieling achterliet
die het pand in de gaten hield.
Het concern denkt mee met de
politie. Maat: „We hebben alle in
formatie gegeven die de politie
wilde: wie er ontslagen was, win
keldieven met wie we ruzie had
den gehad. Maar we hadden geen
idee om wie het kon gaan."
Eén spoor heeft het politieteam
van Rob Vos wel: de kookwekkers
die in de twee projectielen zaten.
Wit en grijs waren ze, van het
merk Leifheit. Die blijken bijna
uitsluitend te worden verkocht in
filialen van Blokker. De twee Blok
kers in Groningen blijken er in de
afgelopen maanden 170 te hebben
verkocht. Het is één van de meest
concrete aanknopingspunten, en
dus gaan agenten in de eerste
week van juli langs bij alle 170 ko
pers. Wie de kookwekker nog in
huis heeft, valt meteen af. Maar
dertig mensen kunnen de wekker
niet tonen. Voor het team zijn zij
vanaf nu 'interessante personen'.
Tegenover die rijschool van va
der Theo, in Groningen, stond
een supermarkt. Alex O. weet
nog hoe hij er, als twintiger,
een roofoverval liet plegen die
zijn leven zou veranderen.
Hij was nog jong, maar speelde
al een belangrijke rol in een
groep Groningse overvallers.
Ze beroofden zelfs banken.
Alex ging meestal niet mee,
maar organiseerde de boel: de
wapens, de communicatieappa
ratuur, de vluchtwagens.
Juist in die supermarkt ging
het mis, op de laatste dag van
1992. Eén van de leden uit de
bende van Alex zou een geldlo-
per van geldtransportbedrijf
Brinks beroven, op het mo
ment dat die het geld van de su
permarkt kwam ophalen. Maar
het liep uit de hand: de berover
schoot de geldloper door het
hoofd. Die raakte zwaarge
wond. Justitie zette groot in op
de zaak en rolde de bende op.
Alex O. kreeg de zwaarste straf:
14 jaar cel.
Woesthuis en Horst ontdekten de
diefstal maandag, maar gaven er
gisteren pas ruchtbaarheid aan.
Een bericht op Facebook over de
drankdiefstal leverde vrijwel on
middellijk reacties op van colle
ga's in de regio.
Tineke Horst: „Twee mannen
hebben zaterdag heel gericht een
rondje gemaakt door Oost-Neder
land. Ook collega's in Kampen en
Drenthe zijn getroffen. Whisky is
enorm hot. Er wordt volop in ge
handeld. Daar plukken we nu de
wrange vruchten van."
De gestolen flessen, waaronder
een fles 30 jaar oude Glenglas-
saugh van 400 euro, stonden in
een open kast pal naast de toon
bank. „Het moet pal onder onze
ogen zijn gebeurd." Omdat de ver
zekering de schade niet dekt, voelt
het duo zich extra gedupeerd.
Daarom overwonnen ze hun
schroom en maakten ze de dief
stal wereldkundig.
De vermoedelijke daders, zo
leert een rondgang langs de gedu
peerde slijters, gingen snel te
werk. Slijter Ben Hofhuis kreeg
vrijwel onmiddellijk na hun be
zoek aan zijn winkel in Wierden
argwaan, maar was te laat met een
reactie. Hij zag elf flessen met een
waarde van ruim 900 euro ver
dwijnen. „Ze waren weg voordat
we het wisten. Ik zit 35 jaar in het
vak, maar dit heb ik nog niet eer
der meegemaakt."
Volgens de Vereniging Dran
kenhandel Nederland is diefstal
van whisky buitengewoon lucra
tief. De waarde van sommige fles
sen kan tot duizenden euro's op
lopen. Ook als belegging is whis
ky populair.
Drie mensen hebben zich vrij
dag gemeld nadat de politie fo
to's van hen had gepubliceerd.
De mannen zouden betrokken
zijn geweest bij de ongeregeldhe
den vanwege de mogelijke
komst van een azc in Geldermal-
sen op 16 december. De politie
zette gisteren tien foto's online.
De gezichten zijn onherkenbaar
gemaakt. De politie gaat er van
uit dat de verdachten zich vrij
willig melden. Gebeurt dat niet,
dan komen de foto's ongecensu
reerd in beeld bij Bureau GLD,
het opsporingsprogramma van
Omroep Gelderland en dinsdag
2 februari bij het televisiepro
gramma Opsporing Verzocht.
Oma's en opa's krijgen geen wet
telijk omgangsrecht met hun
kleinkinderen. Het CDA ziet
graag dat grootouders omgang
kunnen afdwingen als zij hun
kleinkinderen niet of weinig
zien na een (echt)scheiding van
de ouders. Maar het kabinet ziet
daar niets in, schreef justitiemi
nister Ard van der Steur gisteren
aan de Tweede Kamer. Van der
Steur wijst erop dat er in dit
soort gevallen meestal al sprake
is van een complexe scheidingssi
tuatie tussen de ouders. Als de
grootouders ook nog als proces
partij optreden, maakt dat de si
tuatie ingewikkelder. En dat is
niet in het belang van het kind.
I umbo-afperser: misdaad
door Peter Groenendijk
en Victor Schildkamp
Algemeen Comman
dant Rob Vos maakt
de zaak bekend en
vraagt de hulp van
het publiek.
De dader verstuurt
Zün laatste bericht
aan de politie via
politie.nl.
illustratie Mark Reijntjens
door Herman Haverkate
RIJSSEN Onbekenden wisten op
klaarlichte dag voor ruim 800 euro
aan whisky te ontvreemden uit de
winkel van Monique Woesthuis en
Tineke Horst in Rijssen. Zij bleken
niet de enige. Ook slijterijen in Nij-
verdal, Wierden en Raalte kregen
whiskydieven op bezoek.
GELDERMALSEN
DEN HAAG