L
I;
Groot-Brittannië voorzichtig met maatregelen tegen Rusland
Een Britse onderzoekscommissie bevestigt wat
Alexander Litvinenko op zijn sterfbed zei over de
betrokkenheid van de Russische president.
,v>'UZ//
4 NIEUWS
LONDEN. De moord op ex-spion
Alexander Litvinenko, tien jaar ge
leden, is waarschijnlijk persoon
lijk goedgekeurd door de Russi
sche president Poetin. Die conclu
sie trekt de Britse commissie die
de moord heeft onderzocht. Rech
ter Robert Owen presenteerde gis
teren het langverwachte onder
zoeksrapport.
Volgens de onderzoekscommis
sie staat het vast dat Litvinenko
werd vermoord door de Russen
Dimitri Kovtun en Andrej Loe
govoj. Ook zei de rechter zeker te
weten dat de twee niet op eigen
houtje opereerden: de opdracht
kwam van bovenaf, van de Russi
sche veiligheidsdienst FSB. Keihar
de bewijzen voor Poetins directe
betrokkenheid bij de moord zijn
er niet, maar de commissie noemt
het 'waarschijnlijk' dat hij de
moord persoonlijke goedkeurde.
Het zijn harde beschuldigingen
aan het adres van Rusland. Mos
kou vindt het rapport 'absurd' en
wijst alle aantijgingen van de
hand. „Dit is puur het demonis
eren van Rusland", reageert het
ministerie van Buitenlandse Za
ken. „Het onderzoek is politiek ge
motiveerd en niet transparant. Dit
is niet goed voor de onderlinge
verhoudingen tussen Rusland en
Groot-Brittannië."
„Het rapport bevestigt wat we
altijd al geloofden over deze af
schuwelijke moord", vindt Britse
premier David Cameron. „Dat het
een actie was die door de Russi
sche staat werd gesteund." Minis
ter van Binnenlandse Zaken The
resa May is diep geschokt. „Het is
een onacceptabele schending van
de internationale wetten."
Op 1 november 2006 dronk
Alexander Litvinenko, een voor
malig spion van de Russische ge
heime dienst, een kop groene thee
met Dimitri Kovtun en Andrej
Loegovoj in een chique hotel in
Londen. Dat werd hem fataal: zijn
thee was aangelengd met het zeer
radioactieve polonium-210. Dat is
zo giftig, dat een paar milligram
genoeg was om hem om te breng
en: hij overleed drie weken later.
Litvinenko vluchtte zes jaar
daarvoor naar Groot-Brittannië,
vroeg politiek asiel aan en kreeg
Litvinenko groeide uit
tot een van de grootste
critici van Poetin en
ging aan de slag voor de
Britse geheime dienst
de Britse nationaliteit. De dissi
dent groeide uit tot een van de
grootste critici van de rege-
ring-Poetin en ging zelfs aan de
slag voor de Britse geheime dienst
MI6. Toen hij werd vermoord zou
de ex-spion op het punt hebben
gestaan belastende verklaringen af
te leggen over Poetins vermeende
banden met de Russische maffia.
'Schokkend' en 'onacceptabel',
vindt de Britse regering de conclu
sies van de onderzoeksrechter. Ste
vige taal, maar echt stevige maatre
gelen tegen Rusland komen er
voorlopig niet. Het blijft bij het be
vriezen van de tegoeden van de
twee moordverdachten en het op
het matje roepen van de Russi
sche ambassadeur.
In het Lagerhuis, het Britse par
lement, is daar veel kritiek op. An
dy Burnham, de schaduwminister
van Binnenlandse Zaken, is bang
dat Groot-Brittannië zwak over
komt en wil harder optreden. „Dit
is een ongekende daad van staats-
terrorisme, een aanval op Londen
die is bekrachtigd op het hoogste
niveau van de Russische regering
en duizenden Londenaars in ge
vaar bracht. We moeten komen
met een gepast antwoord."
De Britse regering is voorzich
tig. De verhoudingen tussen
Groot-Brittannië en Rusland zijn
broos, terwijl er moet worden sa
mengewerkt in de strijd tegen IS
en in de pogingen het conflict
met Syrië op te lossen. „We moe
ten tot op een bepaald niveau een
relatie met Rusland onderhou
den", vindt premier Cameron.
„Maar, dat doen we met open
ogen, en een koud hart."
De weduwe van de ex-spion,
Marina, streed tien jaar lang voor
een onafhankelijk publiek onder
zoek naar de moord op haar man.
Toen de rechter gisteren was uitge
sproken werden zij en haar zoon
Anatoly omhelsd door vrienden
en kennissen. „Ik ben heel blij dat
de beschuldigingen die mijn man
uitte op zijn sterfbed tegen Poetin
nu zijn overgenomen door een En
gelse rechtbank", stelde Marina.
Ook kritische schrijvers, journa
listen en politieke tegenstanders
van Poetin feliciteerden elkaar.
„Eindelijk ziet de internationale
gemeenschap het ware gezicht
van Poetin: dat van moordenaar",
zei de Tsjetsjeense rebellenleider
en politicus Ahmed Zakajev, die
in ballingschap in Londen leeft.
Andrej Loegovoj (links) en Dimitri
Kovtun in Moskou in 2007. Volgens
de Britten hebben zij Litvinenko ver
moord. foto Yuri Kochetkov/EPA
Onder: Marina Litvinenko, vrouw van
de ex-spion, foto Frank Augstein/AP
'Gifmoord op ex-spion
kreeg zegen van Poetin'
door onze correspondent
Suse van Kleef
