HARTOfZII I 3
DIEKSTRA
Omgaan
met Pesten
Van al onze
psychologische
eigenschappen is
zelfcontrole de
belangrijkste
KWALITEIT
VAN DE LERAAR
PRIJS
KWALITEIT
EIND
OORDEEL
dezelfde groep op zwemles zaten.
Ik durfde niet. Irene zag ik eens op
de markt. Ik ontweek haar. Desiree
en ik zijn bevriend op Facebook. Ik
ben er nooit over begonnen.
Rem
Toch, afgelopen week heb ik haar
mijn excuses aangeboden. Ze ver
telde dat ze veel verdriet van mijn
pesterijen had, dat ze er destijds
hoofdpijn van kreeg maar bij de
huisarts niet durfde te zeggen wat
er werkelijk aan de hand was. Ze
kreeg de diagnose huisstofallergie.
Mijn coach Mirelle Valentijn is zelf
jaren gepest en liep rond met zelf
moordgedachten. Toch moet ik me
volgens haar niet schuldig voelen.
„Je was een meisje van 14. Nie
mand die tegen je zei: stop hier
mee. Niemand die op je rem trapte.
Niemand die je vertelde hoeveel
verdrietje anderen deed."
Bij pesten gaat het niet om de
schuldvraag, zegt Valentijn. „Wie
pest, staat ergens boven. Achter
elke pestkop zit een verhaal."
Wat mijn verhaal is? Een schreeuw
om aandacht, denk ik, om grenzen.
Zonder te veel in detail te willen
treden kan ik zeggen dat het er bij
ons thuis in die periode heftig aan
toe ging. Denk: ruzies, geschreeuw,
mijn vader die regelmatig het huis
uitvluchtte zonder dat iemand wist
waar hij heenging, servies dat door
de kamer vloog. Ik voelde altijd
spanning. Als 14-jarige kon ik wei
nig anders dan me thuis voorbeel
dig te gedragen. Ik wilde geen olie
op het vuur gooien. Van mij zou
niemand last hebben.
Buiten was ik des te heftiger. Ik
was hard, had een grote mond.
Mijn motto was: ik kan het zelf wel.
Maar eigenlijk wilde ik dat iemand
zei: wees maar niet bang, ik laat je
niet alleen, je mag best klein zijn,
ik wil weten wie je bent.
Toen mijn ouders scheidden, kon ik
helemaal los, met een briefje op zak
voor docenten of ze rekening wil
den houden met de thuissituatie.
Nu denk ik: had er maar iemand op
mijn rem getrapt. Had iemand me
maar aangekeken en gevraagd:
waar ben jij mee bezig? Was er
maar iemand geweest die door al
die branie had heengeprikt.
Of ik had geluisterd, is de vraag. Ik
had mijn positie immers verkregen
door hoe ik deed. „Iémand had
moeten ingrijpen en dat puberale
meisje van 14 met haar onvol
groeide brein begeleiding moeten
bieden. Je had geen zicht op je ge
drag," zegt coach Mirelle. Ik pro
beer mijn gedrag tegenover haar te
vergoeilijken. „Ik heb nooit iemand
lang of structureel gepest", hoor ik
mezelf zeggen. Dat maakt niet uit,
zegt Mirelle. „Wie wordt gepest,
leeft elke dag met de angst dat er
weer iets kan gebeuren."
Tranen
Nooit heb ik me afgevraagd hoe het
met mijn slachtoffers zou zijn.
Maar 25 jaar na dato stromen de
tranen over mijn wangen. Het is
alsof ik stik. Ik schaam me diep.
Mijn collega, die is gepest, vindt
dat pesters voor de rechter moeten
verschijnen. Dat komt binnen.
Guilty, zegt een stemmetje in mijn
hoofd; schuldig. Ik zie me lopen als
puber, handen in de boeien.
Maaikel, hoe is het met Maaikel?
Marianne en Karin, Irene en
Marco, Monique en Desiree; al
mijn peststreken waren min. Maar
wat ik Maaikel heb aangedaan is
min én listig. Omdat ik zijn ver
trouwen schond.
Zou hij er iets aan hebben als ik
mijn excuses aanbied? Zou hij boos
worden, omdat ik het verleden op
rakel? Is het arrogant dat ik pas
opsta, nu ik met mezelf in het reine
wil komen? Mijn coach vraagt wat
ik Maaikel zou willen vragen. Of hij
gelukkig is, zeg ik.
Na wat speurwerk krijg ik zijn ach
ternaam. Maar de zoektocht eindigt
snel. Ik kom niet verder dan dat
Maaikel vijftien jaar geleden in
Amsterdam woonde. Daarna is het
- op internet - ijzig stil.
Hij zal toch niet dood zijn?
Guilty, your honour.
De namen van de klasgenoten zijn
gefingeerd, op Maaikel na.
René Diekstra
buigt zich over de
menselijke geest
Geen zelfbeheersing, geen
toegang. Die regel zou René
Diekstra willen hebben voor
vluchtelingen. Hij schaamt zich
voor wat mannen in Keulen
hebben gedaan.
De gebeurtenissen in Keulen in de nieuw
jaarsnacht, bedreiging, besteling, aan
randing en zelfs verkrachting van
vrouwen in de publieke ruimte door
groepen mannen, hebben mij diep ge
raakt. Als man, omdat ik me dood
schaam en me woedend maak over dit
verfoeilijke en traumatiserende gedrag
van seksegenoten. Als psycholoog,
omdat die gebeurtenissen direct raken
aan een thema waar ik me sinds jaar en
dag als onderzoeker en hulpverlener
mee bezighoud: zelfbeheersing of, zoals
psychologen zeggen, zelfcontrole.
Het beheersen of controleren van gevoe
lens, impulsen, driften is de psychologi
sche basis van beschaving. Van al onze
psychologische eigenschappen is zelf
controle de belangrijkste. Het manifes
teert zich in vrijwel alles wat we doen.
Niet toeteren
wanneer de au
tomobilist voor
je treuzelt met
optrekken. Dat
derde glas niet
drinken omdat
je nog moet rij
den. Iets niet
zeggen omdat je
weet de ander
daarmee pijn te
doen. Weigeren
te roddelen.
Zelfcontrole
komt ons niet
aanwaaien. Het
moet geleerd worden. Opvoeding, on
derwijs en ordehandhaving zijn hier ma
nieren voor. Maar dat je op het ene
gebied veel zelfcontrole hebt, garandeert
niet datje dat op andere gebieden ook
hebt. Oud-president van de VS Bill Clin
ton is daar het voorbeeld van. Fantasti
sche zelfbeheerste publieke optredens
wisselde hij af met rampzalige onbe
heerste privéoptredens tussen de gordij
nen van zijn kantoor in Het Witte Huis.
eigen samenleving geen zelfcontrole
hebben geleerd op gebieden die voor
ons heel belangrijk zijn, kunnen we ons
dan wel permitteren ze op te nemen?
Bedenk dat wie uit een cultuur komt
waarin vrouwen, behalve de ogen, geen
lichaamsdelen onbedekt mogen laten,
zelfcontrole tekortkomt bij blootstelling
aan blotere vrouwen. Voor ieders veilig
heid moeten nieuwkomers getest wor
den op hun zelfcontrole op cruciale
levensgebieden. Wie onvoldoende zelf
controle blijkt te hebben, moet op trai
ning. En wie dat weigert of daarvoor
zakt, sturen we terug. Dat is de les van
Keulen: we kunnen ons niet permitteren
aan nieuwkomers geen enkele psycholo
gische toelatingseis te stellen.
dinsdag 19 januari 2016
GO
De docent, ontspannen en
deskundig, en de entourage
dragen bij aan de beleving.
Geen idee hoe de docenten
van de lessen in onder meer
Apeldoorn, Den Bosch,
Nijmegen en Tilburg les
geven.
Een losse les kost
10 euro-minder als je een
strippenkaart koopt.
Ruim een uur klinkt
misschien kort, maar
gezien de intensiteit is
dat echt wel genoeg.
Zeker
de moeite
waard
108 keer buigen op de mat: inspannend.
Pestcoach Mirelle Valentijn
(37) is gepest op de basis
school, de middelbare school en later ook
op haar werk. Ze bracht vele uren huilend
op bed door en speelde met zelfmoordge
dachten. Ze vertelde haar verhaal in het
RTL4 programma 'Gepest', waarin ze
werd geconfronteerd met haar pesters.
Ook is ze medeoprichter van Stichting
Omgaan met Pesten en helpt ze met haar
coachingpraktijk kinderen en volwasse
nen die worden gepest.
mi
Beheers je
Terug naar Keulen. Als wij vreemdelingen in
onze samenleving opnemen die in hun
-^Reageren? Mail naar hartenziel@persgroep.nl
