We malven
op zijn minst
108 buigingen
0
•'I
2 I HART&
4
0 ZET PESTER EN SLACHTOFFER NIETTEGENOVER ELKAAR
Lekker in balans
Pester
Het was geen vooropgezet plan, om
klasgenoot Maaikel te pesten. Samen.
Twee tegen één. Sanne van der Kolk (39) was
een pester. Nu vraagt ze zich af: waarom?
En: hoe is het met mijn slachtoffers?
i
Ik zie mezelf als puber
lopen, handen in de boeien.
En zeven tevreden
gezichten in de rechtszaal
Inspannen om daarna beter te
ontspannen? Dat kan bij Powerzen,
een Nederlandse uitvinding op basis
van eeuwenoude tradities.
Toegegeven, het voelt
raar: 25 minuten lang
door je knieën buigen,
je voorhoofd op de
mat leggen en dan je
handen omhoog bren
gen. En dat alles in ge
wijde stilte. Moet dit?
Nee, niets moet, daar
is zenleraar Freek Tur-
lings duidelijk over.
Ook niet dat je je ge
dachten stopzet, bij
voorbeeld. 'Merk op
wat er gebeurt, verder
niet.' Na een buiging
of vijftien ga ik mee in
de kadans van de
groep. Dit is sporten,
voel ik aan mijn pro
testerende spieren,
maar de flow van de
groep geeft energie.
108 buigingen heet
deze oefening, maar
volgens Freek buigen
we in 25 minuten
vaker. De naam is
symbolisch, en hij
weet niet waar die 108
vandaan komt. „Net
als mediteren, komt
deze oefening uit de
eeuwenoude zentradi
tie. De combinatie, in
een strak opgebouwd
programma van een
dik uur, in stilte en
sportkleding, is
nieuw." Rients Ritskes
van de landelijke zen-
school Zen.nl heeft de
formule ontwikkeld.
Inspanning vooraf
maakt de ontspanning
intenser, is het idee. In
de groep vind ik de
stilte ongemakkelijk,
maar de nawerking is
aangenaam. De rest
van de dag lijkt stilte
oproepbaar zodra ik er
behoefte aan heb.
f*ANKEWELTEN
SFEER
IN DELES
SNEL AAN
TE HAKEN
ILLUSTRATIE RUBEN L. OPPENHEIMER
Of ze hem iets persoon
lijks mocht vragen. Met
haar liefste blik keek
Saskia hem aan. Of hij
zichzelf wel eens bevre
digde. Ze wilde weten hoe dat
moest, zei ze. Voor als ze een
vriendje zou krijgen. We fluister
den, wonnen Maaikels vertrouwen
door te zeggen dat we zo onzeker
waren. Ja, wé. Ik vroeg hoe hij het
verborgen hield voor zijn moeder,
waar hij dat dan deed en Saskia
wilde vooral weten: hóe!
Maaikel was mollig, had een bleke
huid en donkerblonde krulletjes.
Droeg merkloze spijkerbroeken en
dito truien. Het is 25 jaar geleden,
maar ik weet nog precies hoe hij
keek toen wij onze vragen op hem
afvuurden. In zijn ogen zag ik wan
trouwen, argwaan. Toch begon hij
te vertellen. Dus zo gemakkelijk is
het, dacht ik. Het gaf een kick, een
machtig gevoel. En dus gingen we
door. Nóg een vraag.
Nu denk ik: hoe moet Maaikel
zich hebben gevoeld, ingeklemd
tussen twee meisjes die de klas
regeerden. Hij koos voor de enige
optie die hij had: meebuigen om
er zo snel mogelijk vanaf te zijn.
Vervolgens schalden we door het
lokaal dat Maaikel zichzelf wel
eens bevredigde. We lachten.
Als puber was ik een pestkop. Niet
alleen Maaikel moest het ontgel
den. Ook Karin, die haar benen
niet schoor. Irene, die deed alsof ze
flauwviel. En Marco, met zijn ha-
zentanden en slungelige lijf. Hij
leende me geld, dat ik niet terugbe
taalde. Ook niet toen hij het vroeg.
Medestanders
Desiree blufte nog al eens. Irritant,
vond ik, en dus fietste ik soms ex
pres zonder haar naar school, een
tocht van 12 kilometer. Als ze toch
in het groepje meefietste, negeerde
ik haar als me dat uitkwam. En dan
was er Marianne, die af en toe kort
sluiting kreeg en dan vreemde ge
luiden maakte. Dat konden we
uitlokken; lachen.
Ik deed het nooit alleen, pesten.
Met z'n tweeën ben je sterker, het is
veiliger, je weet dat je wint. Je hebt
medestanders, in tegenstelling tot
je slachtoffer.
Ik was niet alleen een pain in the
ass voor leerlingen, ook voor do
centen. Voor Mieke bijvoorbeeld,
mijn docent Frans. Ze sliste.
Vlak voor het examen kregen mijn
ouders een brief: 'Sanne is in geen
enkele les meer welkom.' Ik was
trots, dat ik het lerarencorps in
mijn greep had. Bovendien haalde
ik alle toetsen. Ik had het reuze
naar mijn zin op school, elke dag
was een feestje. Het voelde goed
om de baas te zijn. Nu denk ik: ze
waren bang voor me.
Ik heb nooit sorry gezegd. Ook niet
toen ik Karin laatst terugzag in het
zwembad omdat onze kinderen in
dinsdag 19 januari 2016
so
De traditionele oorsprong,
het buigen, de stilte en het
groepsritme geven de
oefeningen een extra
dimensie.
Van de strakke inrichting tot
en met de buiging voor het af
sluitende kopje thee in stilte -
zenrituelen kunnen streng
overkomen.
De oefeningen zijn eenvoudig
te volgen, mits je geen
fysieke beperking hebt.
Je kunt ze ook gemakkelijk
thuis doen.
Maar doe je dat ook? Geduld
is belangrijk. Regelmatig
lessen volgen zal helpen.
HET GAF EEN KICK
macht
Pesten is natuurlijk
gedrag en moeilijk
uit te roeien, zegt
evolutionair psycho
loog Mark van Vugt.
„Het is zelfs lonend. Met
pesten verwerfje status in de
groep. Een pestkop is later
vaker succesvol en staat
hoger op de maatschappe
lijke ladder." Uit biologisch
onderzoek blijkt dat er voor
delen zitten aan een domi
nante positie. „Dominante
dieren zijn gezonder, leven
langer en hebben meer te
eten. Uit Medisch onderzoek
blijkt dat pesters
meer ontstekings-
remmende stoffen in
hun lichaam hebben."
Omdat er maar enkele
plekken aan de top zijn, zijn
vooral jonge mensen bereid
soms extreme dingen te doen
om daar te komen. Of het ge
weten van pubers voldoende
is ontwikkeld om te beseffen
wat ze doen, vraagt Van Vugt
zich af. „Je morele brein be
gint zich te vormen rond het
tiende levensjaar."
Hoewel pesten natuurlijk ge
drag is, hoeven we het niet te
tolereren. „Maar hoe ga je
met pestkoppen om? Niet
door pester en slachtoffer
met elkaar te confronteren.
Beter is een hele groep te
sturen en een andere invul
ling aan status te geven. Sta
tus kun je ook krijgen met
sport of een bepaald vak. De
school kan punten uitdelen
aan een groep, die terugko
men op je rapport of di
ploma." Ook pleit Van Vugt
voor het wisselen van
groepsamenstelling per les.
„Zo voorkom je een sterke
sociale druk."
44
>Had er
maar ie
mand op
mijn rem
getrapt,
denkt
Sanne van
der Kolk te
rugkijkend
op haar
schoolja
ren. Had ie
mand me
maar aan
gekeken en
gevraagd:
waar ben jij
mee bezig?
