Ik wil dat anderen
het geluk hebben
dat ik heb gehad'
Verdachte doodrijder
weer met drank in auto
NIEUWS 17
een verzoeningscommissie inge
steld, naar voorbeeld van Zuid
Afrika. Er zijn duizenden men
sen gevangen gezet, gemarteld
en vermoord. Ik heb getuigd over
de onderdrukking van migranten
in het buitenland. Ik had docu
menten over wat wij hier hebben
meegemaakt. Mij is in 2007 ge
vraagd hoe het anders zou moe
ten. Toen heb ik drie maanden in
een werkgroep gezeten."
„Daar heb ik nog niet over nage
dacht. Echt niet. Natuurlijk ont
vang ik hem, maar ik zou liever
George Clooney ontmoeten. Dat
zit er alleen helaas niet in."
„Uit betrokkenheid. Ik heb me
heel vaak boos gemaakt over de
politiek, maar zat altijd aan de an
dere kant van de tafel. Als wij als
Marokkaanse Vrouwenvereni
ging tegen bepaalde moskeeën
waren, zei de gemeente dat we
niet representatief waren. Gin
gen ze toch maar samenwerken
met de moskeevereniging, want
die zouden meer vrouwen berei
ken. Er was veel werk te doen bij
de PvdA. Maar het was natuurlijk
ook de partij van de eerste gene
ratie gastarbeiders. Joop den Uyl,
de 'kale man', was de man die
voor ons opkwam."
„Vorig jaar is er nog onderzoek
naar gedaan door het Sociaal en
Cultureel Planbureau. Daaruit
bleek dat Nederlanders een groot
vertrouwen hebben in onze de
mocratie en onze instituties,
maar minder tevreden zijn over
de mensen die ze vertegenwoor
digen."
„Bij mijn presentatie zei ik: dat is
een taak van ons allemaal, van al
le 150 Kamerleden. Laten we om
te beginnen respectvol met el
kaar omgaan."
„Daar heeft iedereen nu wel wat
over gezegd. Laten we er over op
houden."
„Ik ben ontzettend fris!"
„Dat baart me zorgen. Ik merk
het als ik voorzit. Het collectieve
geheugen verdwijnt. De Kamer is
jong en groen. Je hebt al vier jaar
nodig om het vak te leren, maar
de meeste Kamerleden zijn dan
weer weg. Zorgelijk. Je moet je
echt committeren aan je man
daat, maar dat is de verantwoor
delijkheid van politieke partijen.
Ik kan slechts dienend zijn."
„Het is een mooie combinatie. Ik
ben altijd autonoom geweest,
ook in de fractie van de PvdA.
Lastig op momenten dat ik lastig
moet zijn. Maar gelukkig heb ik
ook voldoende humor, zelfspot
en relativeringsvermogen om die
nend te kunnen zijn."
Bij de donateursbijeen
komst voor fonds
Lymph&Co, gisteren in
het AMC in Amsterdam,
moet prins Bernhard (46) er wel
naar kijken: een groot scherm
waar kwaadaardige kankercellen
als pingpongpalletjes over het
scherm vliegen.
Een klinisch patholoog, die hij
zelfheeft gevraagd een praatje te
houden, legt uit wat
er met je lijf gebeurd
wanneer de ziekte
zich verspreid. Over
levingskansen: 60
procent. „Dit had ik
niet kunnen zien
toen ik ziek was. Ik
wilde niet weten hoe
klein mijn kans op
overleving was. Wat
heb je er aan?"
Bernhard van
Oranje, die in 2013
kanker kreeg, had 'ge
luk'. „Heel veel geluk
dat de behandeling
aansloeg." De prins
had een tumor op
zijn darm en hart,
een zwaar ziekbed volgde. Alleen
zijn gezin - vrouw Annette Se-
krève en kinderen Isabella (13), Sa
muel (11) en Benjamin (7) -, fami
lie en een paar goede vrienden
mochten op bezoek komen. Zijn
telefoon zette hij uit. „Ik wilde
niet de druk voelen om te reage
ren. Ik wilde me focussen op het
gevecht, daar had ik alle energie
voor nodig. Ik kon geen tv kijken,
geen boek lezen of sms tikken."
Vandaag heeft hij zijn twee
maandelijkse controle gehad, in
het AMC. „Ik kon het mooi combi
neren", merkt hij droogjes op. Se
rieuzer: „Natuurlijk blijft het span
nend, elke keer. Maar ik hoop dat
Tijdens de zitting maakten zowel
de rechters als de officier van justi
tie opmerkingen over de alcohol-
lucht rondom de man. Hij ontken
de gedronken te hebben. De poli
tie vertrouwde het niet en ver
bood de man na de zaak in de au
to te stappen. Dat deed hij toch.
Uit een blaastest bleek dat hij iets
te veel had gedronken. Hij kreeg
een rijverbod van een uur.
Hij was in de rechtbank omdat
hij zich moest verantwoorden
voor het veroorzaken van een do-
ik aan mijn lichaam kan voelen
wanneer het terug is. De ziekte
laat me nooit helemaal los." Ook
zijn gezin niet, vertelt hij. „Mijn
zoontje vroeg laatst: is het erfe
lijk? Nee, dat denk ik niet, zei ik."
Prins Bernhard had 'helemaal
niet de ambitie' om een kanker
fonds te starten, vertelt hij. Maar
toen hij in 2014, in zijn herstelpe
riode, de Alpe d'Huez beklom
kwamen er mensen naar hem toe
die aanboden geld in te zamelen.
„Ik heb helemaal geen fonds, zei
ik. Ik kwam erachter dat er geen
fonds specifiek voor lymfklierkan-
ker bestaat. Toen voelde ik me ge
roepen."
Inmiddels heeft
fonds Lymph&Co 4,5
ton opgehaald en in
maart wordt een
groots sportevene
ment, De Hollandse
100, gehouden om
meer geld voor onder
zoek in te zamelen.
Hij blikt op zijn
horloge. Een van de
dingen die hij na zijn
ziekbed heeft veran
derd: meer tijd door
brengen thuis. „Wan
neer ik een zakelijk
etentje heb, plan ik
dat liever om acht
uur, dan kan ik daar
voor nog mijn kinde
ren op bed leggen. Ik besef vaker
hoe mooi het leven is. Wanneer ik
met mijn kinderen ontbijt, of als
mijn dochter vraagt of ik mee ga
schaatsen. Daar geniet ik intens
van." Grinnikend. „Er is heel wat
voor nodig om een 13-jarige achter
haar iPhone vandaan te krijgen."
Voor de volle collegezaal in het
AMC rept hij met geen woord
over zijn eigen ziekte. Hij heeft lie
ver dat de donateurs weten waar
het geld terechtkomt. „Het gaat
niet om mij. Ik beleef er helemaal
geen lol aan om met mijn hoofd
in de media te komen. Maar ik wil
dat anderen ook het geluk krijgen
dat ik heb gehad."
delijk ongeval op 17 augustus 2014.
Ook toen was er alcohol in het
spel. Bij het verlaten van een ro
tonde in Oosterhout reed hij een
68-jarige fietser aan. Deze kwam
lelijk ten val en overleed een dag
later in het ziekenhuis.
De verdachte zegt de fietser
niet te hebben gezien. Het feit dat
hij 1,95 promille alcohol in zijn
bloed had, heeft volgens hem
niets met het ongeluk te maken.
Bovendien had hij de drank een
avond ervoor al genuttigd en zou
de alcohol zijn uitgewerkt. Vol
gens de rechter zou dat betekenen
dat hij zich die avond praktisch in
coma moet hebben gezopen. De
Wagenberger stelt verder dat het
de fietser was die tegen hém reed.
De dag na het ongeluk stapte
de verdachte weer in de auto, on
danks het tijdelijk intrekken van
zijn rijbewijs. Naar eigen zeggen
was hij het verbod vergeten.
scheiding tussen kerk en staat.
Dat is een groot goed waar ande
re landen een voorbeeld aan kun
nen nemen. Ik respecteer men
sen die geloven. Mijn moeder
bidt vijf keer per dag en is naar
Mekka geweest. Het heeft haar er
nooit van weerhouden te werken
en voor zichzelf op te komen."
„Het is een prachtige naam. Echt
waar. Natuurlijk: wat in de we
reld gebeurde, raakte mij, maar
haar naam is zoveel meer. Sabra
is ook een joodse naam. Het is de
naam van een soort cactus, die al
les overleeft, ook in de woestijn."
„Ik heb mij altijd verzet tegen de
Marokkaanse wetgeving en ben
altijd opgekomen voor geschei
den vrouwen. Voor achtergelaten
meisjes, de vrijheid van menings
uiting en een vrije pers. In 1987
ging ik met mijn kinderen, toen
4 en 5, naar Marokko en werd ik
opgepakt. In de ogen van het regi-
'lk ben altijd autonoom
geweest, ook in de
fractie van de PvdA.
Lastig op momenten
dat ik lastig moet zijn'
me was ik subversief. Met de Ma
rokkaanse Vrouwenvereniging
vierden we op 8 maart inter
nationale vrouwendag en op
1 mei de dag van de arbeid,
maar niet op 3 maart de
kroningsdag van Hassan
II. Het was heftig: het
hele vliegveld was afge
zet voor mij. Ik hoorde
mijn naam omroepen."
„Nooit. Maar ze wisten
alles van me. Ze hadden
foto's van demonstra
ties waaraan ik in Ne
derland had meege
daan. Ze wisten met
wie ik omging. Ik heb
twee dagen in de cel
gezeten met mijn kin
deren. Hoe klein ze
ook waren, ze weten
nog steeds alle de
tails. Na twee weken
huisarrest kreeg ik
mijn paspoort terug.
Ik krijg nog steeds
buikpijn als ik daar
op het vliegveld sta.
Maar ik laat mij Ma
rokko niet afpak
ken."
Het vreemde is: u
bent vooral bekend
van de adviesraad
van de Marokkaanse
koning en niet van de
gevangenis van de Ma
rokkaanse koning.
„Ik heb nooit in een ad
viesraad gezeten. Na het
overlijden van Hassan II
in 1999 is onder zijn zoon
Mohammed VI veel veran
derd in Marokko. Het is
nog lang niet goed, maar
wel beter. Juist vanwege
de dictatuur werd er toen
ZATERDAG 16 JANUARI 2016
Straks gaat u als Kamervoorzitter
de koning van Marokko ontmoeten.
Hoe bent u in Amsterdam bij de
PvdA verzeild geraakt?
Terug naar het voorzitterschap: hoe
denkt u het aanzien van het parle
ment te gaan verbeteren?
Laat ik dan vragen: hoe denkt u het
aanzien van de parlementariërs te
verbeteren?
Dat gaat lekker. Het woord neppar-
lement is inmiddels ingeburgerd.
Bent u na achttien jaar Tweede Ka
mer nog wel fris genoeg?
Eén op de zes Kamerleden vertrekt
voortijdig.
Opvallend voor iemand die te boek
staat als een lastpak.
door Hanneke van Houwelingen
Prins Bernhard overleefde lympf-
klierkanker en zet zich nu in voor
meer onderzoek naar de ziekte. „Ik
besef hoeveel geluk ik heb gehad."
door Roy van der Lee
BREDA. Een man die net negen
maanden cel tegen zich had horen
eisen voor het in beschonken toe
stand doodrijden van een fietser, is
na het verlaten van de rechtbank
met een slok op achter het stuur
gekropen. De 62-jarige man uit Wa
genberg is weer aangehouden.
Prins Bernhard
foto Frank de Roo
U heeft uw dochter Sabra in 1983
vernoemd naar een Palestijns vluch
telingenkamp.
Hoe kwam u in de Marokkaanse ge
vangenis terecht?
Is er ooit een aanklacht in
gediend?