De filters van het lichaam
Johan Zegers (55) uit Terneuzen schenkt een nier aan onbekende
ZEELAND 3
Donor Johan Zegers doet een gift uit
naastenliefde. Maar wie zijn nier
heeft gekregen? Hij heeft geen idee.
Hij toont zijn buik,
vier kleine snee
tjes van iets meer
dan een centime
ter. Iets lager, iets
dat lijkt op een lit
teken van een keizersnee. „Ik ben
bevallen van een nier, zo kun je
het wel noemen."
'Ik heb twee gezonde nieren.
Waarom zou ik er niet een
weggeven?
Op 8 december stond Johan Ze
gers (55) uit Terneuzen een nier af.
Aan een onbekende. Hij heeft
geen idee aan wie. „Ik ben eigen
lijk wel benieuwd naar hem of
haar. Hoe het nu gaat. Ik heb begre
pen dat de nier goed is aangesla-
NIEUWE NIEREN
gen. Meer weet ik eigenlijk niet."
Zegers is een zogenoemde altruïs
tische of Samaritaanse donor. En
kele tientallen keren per jaar (44
in 2014) stelt iemand een van zijn
nieren beschikbaar aan een hem
onbekende. „Waarom?" Hij bekijkt
het nuchter: „Ik heb twee gezonde
nieren. Waarom zou ik er niet een
weggeven? Ik geef iemand toch
een nieuw leven. Iemand van wie
het leven bestaat uit dialyseren."
Johan Zegers was bloeddonor,
vrijwillig politieman en vrijwillig
brandweerman tot dat na een her
niaoperatie niet meer kon. Hij pro
beert een baan te vinden maar er
vaart dat het voor een vijftigplus
ser niet meevalt. Nu is hij koster
van de Elimkerk in Terneuzen en
brengt hij pakketjes rond.
Het motief in het leven van Jo
han Zegers is dat het een man is
die wat voor een ander doet.
Steeds weer ten dienste van. Maar
van een heldenstatus wil hij niet
weten. „Uit persoonlijke overtui
ging heb ik iets voor een ander wil
len doen. Niet omdat ik zelf nou
zo'n goed mens ben en niet per se
als christen. Gewoon uit naasten
liefde. Ik vind ook niet dat iedere
christen dit zou moeten doen.
Daar hoef je geen christen voor te
zijn. Ik zie het gewoon als een ziek
mens helpen, dat is het. Dat doen
heel veel mensen, niet op deze ma
nier dan."
Nierpatiënten die een nier van
een levende donor krijgen, kun
nen hier doorgaans langer mee
vooruit dan met een nier van een
overledene. Donoren als Johan
worden van tevoren grondig gecon
troleerd. Alleen gezonde mensen
komen er voor in aanmerking. Een
psychologisch onderzoek maakt
ook deel uit van het traject. „De
psycholoog vroeg me nog waarom
ik het wilde. Toen hij hoorde dat
ik bloeddonor, brandweer- en poli-
tievrijwilliger ben geweest zei hij
'het past ook wel in jouw leven
om dit nu te doen'. Mijn vrouw
zag het helemaal niet zitten maar
ze was het er wel mee eens dat ik
het deed. Zelf zou ze het niet
doen, zegt ze."
Voorspoedig
Een week na de operatie was
het nog zwaar voor Johan maar
nu, een maand later, kijkt hij terug
en merkt nog maar weinig van
enig ongemak. „Ik mag zes weken
niet tillen maar nu gaat het voor
spoedig. Ik ben ook weer aan het
fietsen."
Wie anoniem een nier afstaat
kan niet direct contact opnemen
met de persoon die de nier heeft
ontvangen. Eventuele communica
tie verloopt via een tussenper
soon. De reden - Johan maakt het
poengebaar met duim en wijsvin
ger - is dat men niet wil dat een
donor alsnog geld vraagt voor zijn
orgaan.
Hoewel hij ervoor koos zijn
nier af te staan aan een onbekende
is hij nu toch wel een beetje be
nieuwd. „Ik heb nog niks gehoord
van de persoon die mijn nier
kreeg. Ik zou wel willen weten
hoe het met hem of haar gaat en
hoe het leven nu is veranderd."
Hij zwijgt en kijkt moeilijk. „Ja,
dat vind ik wel een beetje vreemd.
Dat is toch niet hoe ik ben opge
voed. Maar dat degene die mijn
nier gekregen heeft, denkt dat het
de gewoonste zaak van de wereld
is? Nee, dat denk ik niet."
Hoe maken nieren je bloed schoon?
WOENSDAG 13 JANUARI 2016
Johan Zegers merkt een maand na de operatie weinig van enig ongemak. „Ik mag zes weken niet tillen, maar verder gaat het voorspoedig. Ik ben ook weer aan het fietsen." foto Ronald den Dekker
door Guido van der Heijden
Johan Zegers, koster
Zou Johans andere nier het opgeven dan krijgt hij voorrang op de
wachtlijst voor een nieuwe nier.
Niet alleen een nier kan door een levende gedoneerd worden, ook
een deel van de nier kan naar een ander getransplanteerd worden.
16.000 mensen kunnen niet leven zonder dialyse, van hen overlijdt ie
der jaar één op de zes.
Doorgaans moeten mensen drie jaar wachten op een donornier.
Levende nierdonoren geven in het grote merendeel een van hun nie
ren aan een familielid of bekende. Samaritaans, altruïstisch of ano
niem doneren gebeurt minder vaak.
De Nierstichting lanceert vrijdag een site speciaal voor levende dono
ren. De stichting wil meer aandacht voor het fenomeen want nog te
onbekend en eigenlijk de beste vorm van niertransplantatie. Nieren
van levenden gaan twee keer zo lang mee als die van overleden dono
ren.
www.nierdonatiebijleven.nl
'Ik geefr
iemand
leven'
omloop
Nieren
Aorta
Onderste
holle ader
Urineleider
Urinebuis
INierbekkeir
Nephronen
Bloed 1
met
afvalstoffen
Gefilterd
bloed
Irinebuisjes
G lomerulus
Nadat het lichaam uit het
voedsel heeft gehaald wat nodig is,
gaat het afval naar het bloed.
De nieren maken het bloed
schoon door het door miljoenen
kleine filters te sturen (nephronen)
Elke nephron bestaat uit een knot
van kleine bloedvaatjes (glomerulus)
die zich verstrengelen met
urinebuisjes.
Urine-
verzamelbuis
De glomerulus fungeren als een zeef.
Normale proteïnen en cellen blijven in het
bloed, terwijl afvalstoffen en overtollig
water naar de urinebuisjes worden geleid.
Hart
Bloeds-
Aorta
Urine wordt afgevoerd
naar de blaas door de
urineleiders.
Bron: Eddie Thomas, Minneapolis Star Tribune
Infographic: National Institute of Health; Encyclopedia Britannica
De nieren zijn vuistgrote organen gelegen bij het midden van de rug. Elke
dag halen ze afvalstoffen en water uit ongeveer 200 liter bloed. Ze
produceren twee liter urine die bestaat uit afvalstoffen en overtollig water.
Bloed stroomt door de aorta van het hart naar de nieren.
Onderste
holle ader
Gefilterd bloed stroomt door de onderste holle
ader verder het lichaam in.
