CULTUUR SHOW 29
BN'ers testen
hun sekskennis
Emma
Stone
praat over
rol Cruella
de Vil
Ivanov, de nieuwe roman van Hanna
Bervoets (31), gaat over het kruisen
van mens en aap. Maar er komen
ook thema's in terug die in haar
eigen leven spelen, zoals de
kinderwens. 'Ik wil niet
zelf zwanger zijn.
Dat lijkt me
afschuwelijk.'
Bekende Nederlanders als Vic
toria Koblenko en rapper Kei
zer laten zich 13 januari testen
op hun seksuele kennis. Ze
doen mee aan De Nationale Seks-
test 2016. Seksexpert Goedele
Liekens geeft tekst en uitleg.
Emma Stone is in gesprek over
het spelen van Cruella de Vil
in de nieuwe film Cruella, die
volledig om dit Disney-karakter
draait. Cruella de Vil is de
slechterik in animatiefilm
101 Dalmatiërs. Glenn Close speel
de die rol in 1996 in een
speelfilm. De opna
mes van Cruella begin
nen nog dit jaar.
'Sporten en
afvallen vind
ik stront
vervelend'
Bij een schrijver
denk je aan een ge
kwelde ziel die sla
peloos door het
huis waart, woest
de door zichzelf af
gekeurde teksten en manuscrip
ten verscheurend.
Zo gaat dat niet bij Hanna Ber
voets (Amsterdam, 1984). Die
heeft een ritme waar menig kan
toorklerk een puntje aan kan zui
gen. Tot 13.00 uur schrijven, een
uur fietsen, een uur lunchen en
dan nog een paar uur verder wer
ken. Tussendoor worden twee
keer de e-mails beantwoord, ge
neuzel op Facebook moet tot
's avonds wachten.
Haar vijfde roman Ivanov ligt
net in de winkels. Daarin ver
trekt een Nederlandse student
naar de VS, waar hij betrokken
raakt bij een onderzoek naar de
oorsprong van hiv en de Russi
sche wetenschapper Ilya Ivanov,
die in de jaren '20 mensen met
apen heeft proberen te kruisen.
Ivanov ligt daarmee in de lijn
van Bervoets' vorige romans Ef-
ter (2014) en Alles wat er was
(2013). In F/ter wordt verliefdheid
met medicijnen behandeld. In Al
les wat er was worden mensen op
gesloten in een schoolgebouw en
daarin moeten ze het maar zien
te rooien met elkaar.
„Ik schrijf nu veel sciencefiction.
Niet als in: dat het per se in de
toekomst speelt, maar wel dat
het fictie over wetenschap is."
„Het gaat me om dat wetenschap
ook maar een norm is waaraan
we iets ophangen. Ik kwam op
het idee voor Ivanov doordat ik
een artikel over de echte Ivanov
las. Ik vroeg me af waarom het in
zijn tijd werd toegejuicht om
mensen met apen te kruisen en
waarom dat nu niet zou kunnen.
„Al mijn werk gaat over de
vraag wat de norm is. Ik wil
nooit zeggen: de norm is slecht,
maar ik wil aanwijzen dat het
een culturele constructie is en
dat je het ook anders kunt zien.
Die vragen hoeven voor mij niet
per se ethisch verantwoord te
zijn."
Misschien is het dat Bervoets
zelf niet uit een geijkt huisje-
boompje-beestjegezin komt, dat
de vraag wat normaal is haar be
zighoudt. Haar moeder vroeg Ber
voets' vader als donor (ze ken
den elkaar uit de krakersscene).
Nadat Bervoets was geboren, kre
gen de twee een relatie, maar die
hield geen stand. Met haar
ouders heeft ze goed contact,
maar het is niet zo dat iedereen
de deur bij elkaar platloopt.
„Nee, dat vind ik oninteressant.
Niet dat ik autobiografisch werk
van anderen niet goed kan vin
den, maar ik hoef het zelf niet te
maken. Ik had eerst mijn column
(in Volkskrant Magazine) natuur
lijk, daar kon ik dat in kwijt.
Toch komen in mijn boeken al
tijd thema's terug die in mijn le
ven spelen. Ivanov gaat in zekere
zin over hoe het voor homo's is
om kinderen te krijgen. Je hebt
er meer dan twee mensen voor
nodig en in Ivanov komt dat op
een metaforische, twisted manier
aan bod, al heb ik dat er niet heel
bewust in gestopt. Het is een the
ma dat speelt in mijn leven. Ik
heb veel homovrienden, ik word
in februari 32 en een van mijn
beste vriendinnen heeft net een
kind gekregen."
„Misschien over een paar jaar, als
ik een vriendin zou hebben.
Maar ik wil niet zelf zwanger
zijn. Dat lijkt me afschuwelijk.
Plus: ik heb een vorm van reuma
en die zou ik dan doorgeven en
waarschijnlijk zou de reuma ook
verergeren. Ik moet zeggen: ik
twijfelde al voordat ik afwist van
het medische, maar dat gaf wel
de doorslag. Anders had ik mis
schien meer getwijfeld, omdat ik
kinderen leuk vind."
„Ik ben zelf homoseksueel, dus
dat was makkelijk. En ik heb veel
homomannen in mijn buurt.
Soms schreef ik iets als 'en dan
pakte ik mijn piemel' en dan
voelde ik me wel een leugenaar.
Maar ik heb het aan homoseksue
le vrienden laten lezen en die
vonden het herkenbaar."
Bervoets is een verhalenvertel
ler. Altijd al geweest. Als kind
schreef ze voor elk school- of stu
dentenblaadje dat ze in het vi
zier kreeg en naast schrijfster wil
de ze detective worden, hoewel
dat laatste eigenlijk ook weer
ging over verhalen vertellen. Dan
zocht ze bijvoorbeeld in de gara
ge naar vingerafdrukken en ver
zon daar een geschiedenis om
heen. Misschien is het de reden
dat Bervoets er met zo veel regel
maat en relatief gemak een werk
uitknalt. Sinds 2009 al vijf ro
mans en drie columnbundels. En
er waren ook nog een film en
een toneelstuk.
„Ja, maar ook weer niet. Veel van
mijn werk gaat over de verhalen
die we onszelf vertellen om op
de been te blijven. Ik vertel me
zelf: schrijven heeft nut. Anders
zou ik er geen voldoening uit ha
len. Maar als je écht goed door
denkt, dan maakt het voor de we
reld niet uit. Als mijn boek er
niet ligt, kopen mensen het boek
ernaast. In die zin is het niet nut
tig of relevant. Dat geldt voor
heel veel banen. Als jij 'm niet
had gehad, was het iemand an
ders geweest. Dat is een deprime
rende gedachte, dus ik probeer
die niet te veel toe te laten."
„Nou, ik ga er niet op reflecteren.
Meestal werk ik meteen door. Ik
heb nu het afgelopen halfjaar wel
voor het eerst andere dingen ge
daan, want Ivanov is al even af.
Maar het fijnst vind ik het om
aan iets te werken waar ik een
tijd mee bezig ben. Dat heb ik no
dig, zo'n anker. Niet te lang de
zee over schommelen."
„Het is geen arbeidsethos. Ik sta
gewoon op en ga schrijven. Soms
heb ik minder zin, maar wat is
het alternatief? Facebooken?
Daar word ik ongelukkig van. Als
ik iets afheb, ben ik blij dat ik
iets heb gemaakt. Dat geeft vol
doening. Ik denk dat dat het be
langrijkste is voor een mens, sa
ne te blijven."
„Dat wordt minder. Ik weet nu
hoe het gaat. Er komen goede re
censies, er komen slechte recen
sies. En dan komt er weer een
boek."
VRIJDAG 8 JANUARI 2016
Adele zangeres
door Maxime Smit
Het wetenschappelijke
experiment...
Wat vindt u daar zo fascinerend
aan?
Gaan uw romans over uzelf?
Wilt u zelf graag kinderen?
De hoofdpersoon in Ivanov is man
en homoseksueel. Vond u het moei
lijk om u daarin te verplaatsen?
U heeft ooit in een interview
gezegd dat schrijven u afleidt van
de gedachte dat het leven zinloos
is. Is schrijven voor u een reden
om er te zijn?
Voelt u rust als een roman af is?
Waar komt dat vandaan?
Bent u eigenlijk nerveus als er
een nieuw boek verschijnt?
Hanna Bervoets - Ivanov.
Atlas Contact, 19,99 euro.
Ik
vertel
mezelf:
schrijven
heeft
nut
Hanna Bervoets: „Ik vind kinderen leuk, maar wil niet zelf zwanger zijn.'
foto Linda Stulic
