101,4
Oekraïne en Rusland boos om
Facebookredame van Coca-Cola
Nederlandse boeren betwisten superieure kwaliteit en dierenwelzijn
22
Laadpaal met
groene stroom
Winkels mogen
's nachts open
Ierland probeert zich te afficheren als
meest duurzame voedselproducent. De
vraag is of dat imago wel klopt.
Allego, een aanbieder van laad-
palen voor elektrische auto's,
en Vandebron, leverancier van
duurzame stroom, gaan samen
werken. Hierdoor komt uit
zo'n tweeduizend laadpalen ge
garandeerd groene stroom.
In het centrum van Amster
dam wordt vanaf dit voorjaar
een proef gedaan met het losla
ten van de winkelsluitingstij
den. De gemeenteraad stemt
binnenkort over het voorstel,
een meerderheid is voor.
Maar liefst drie chef
koks met een Mi-
chelinster zijn op
getrommeld om
een lunch op tafel
te toveren met Iers
rundvlees en Ierse oesters.
De Nederlandse journalisten wor
den ontvangen in de Wassenaarse re
sidentie van de ambassadeur. En de
premier van Ierland schuift aan in
hoogsteigen persoon. Maar voordat
de flessen champagne van het presti
gieuze merk Moet Chandon open
gaan, krijgen de journalisten eerst
een serie plaatjes te zien van weilan
den die zo groen zijn, dat ze bijna
pijn doen aan je ogen.
Dit is het beeld dat Ierland uit
draagt: uit deze vruchtbare heuvels
komt het allerbeste, groenste en
meest duurzame eten. Minister-presi
dent Enda Kenny was afgelopen da
gen met een handelsmissie in Neder
land om zijn nationale duurzaam-
heidsaanpak te promoten. Elke boer
derij, elk voedingsmiddelenbedrijf in
Ierland moet milieuvriendelijker
gaan werken, legt hij uit. Dat houdt
in: minder afval produceren, minder
broeikasgassen uitstoten, zuiniger
omgaan met natuurlijke hulpbron
nen. Elke anderhalfjaar komt een
controleur langs die beoordeelt of de
ondernemers hun doelen halen.
Ruim 55.000 boeren en 122 voedings
middelenbedrijven zijn inmiddels bij
het duurzaamheidsprogramma Ori
gin Green aangesloten.
De producenten van het befaamde
rundvlees voorop, maar ook de snel
groeiende zuivelindustrie en bijvoor
beeld vissers doen mee. Zij zijn goed
voor 85 procent van alle voedingsmid
delen die Ierland exporteert. Binnen
een paar jaar moet dat 100 procent
zijn.
De nationale vergroeningsactie
werd in 2012 gestart om het land uit
de crisis te loodsen. Ierland stond er
beroerd voor. Banken waren omgeval
len, de zeepbel op de huizenmarkt
'We beseften: we
produceren groen en
natuurlijk. Dat moeten we
wel kunnen bewijzen'
was geklapt en de werkloosheid liep
torenhoog op, memoreert de pre
mier. The Green Tiger was zijn scher
pe klauwen kwijt. „We zijn een ei
land, dus moeten we exporteren. En
voedsel is ons belangrijkste product."
Vergeleken met Nederland is de
Ierse landbouw extensief. De bedrij
ven zijn kleiner, het vee loopt vaker
buiten. „We beseften: we produceren
groen en natuurlijk, maar dat moeten
we wel aan de wereld kunnen bewij
zen", zegt directeur Aidan Cotter van
Board Bia, de Ierse voedingsmiddelen
organisatie. „Daarom hebben we met
de overheid en producenten de han
den ineengeslagen."
Nu is het tijd om te oogsten. Om
te beginnen in Nederland, maar ook
in Duitsland en Scandinavië: landen
waar bedrijven en consumenten
meer geld over hebben voor eten dat
duurzamer is geproduceerd. Multina
tionals als Ahold, Unilever en Dano-
ne zijn al aangehaakt. Want ook zij
willen graag duurzaam genoemd wor
den. Board Bia heeft twee medewer
kers in Nederland gestationeerd om
het 'groene' voedsel te promoten.
Maar hoe groen is het Ierse voed
sel echt? Nederlandse deskundigen
zijn daar kritisch over. Origin Green is
geen keurmerk, zoals Fairtrade, Eko
(biologisch) en de Beter Levenster
ren van de Dierenbescherming. Deel
nemende bedrijven beloven dat ze
duurzamer gaan werken, maar mini
male eisen zijn er niet. „Laat ze eerst
maar eens aantonen dat de milieu
druk daadwerkelijk afneemt, en dat
het systeem niet alleen het economi-
sche belang van Ierland dient", zegt
Ekko van Ierland, hoogleraar milieue
conomie in Wageningen. De normen
voor dierenwelzijn zijn bovendien
niet duidelijk, zegt adviseur Maurits
Steverink. „Origin Green is vooral
een groot pr-offensief. En dat is heel
slim: ook Nederland zou zoiets moe
ten doen."
Want hier zien de boeren lijdzaam
toe hoe de Ieren hun rundvlees wél
bij Albert Heijn en Jumbo in de
schappen weten te krijgen. Iets dat
Nederlandse vleesveehouders niet
lukt. „Aan de manier waarop de Ieren
samenwerken kunnen wij nog een
puntje zuigen", zegt boerin Anita
Heijdra, woordvoerster van de Keten
Duurzaam Rundvlees. „Onze weides
zijn minstens zo groen en mals, en
qua dierenwelzijn lopen wij voor op
Ierland. Maar alleen door nauw sa
men te werken, zoals de Ieren doen,
kun je de grote volumes en constante
kwaliteit bieden die grote bedrijven
verlangen."
Ook voor varkenshouders, die al
maanden onder de kostprijs werken,
zou een 'Ierse aanpak' een uitkomst
zijn, zegt woordvoerster Caroline van
der Plas van de Nederlandse Vak
bond Varkenshouders - zelf half Iers.
„Niet om de laagste prijs concurre
ren, maar met alle sectoren samen
werken om de uitstekende kwaliteit
van Nederlands voedsel te promoten.
Maar hier hebben we de product
schappen, die zich bezighielden met
die promotie, afgeschaft. De achter
stand die we nu hebben op Ierland,
lopen we niet zomaar meer in."
De advertentie leidde tot een stort
vloed aan boze reacties. De Oek
raïense ambassade in de Verenig
de Staten schreef in een officiële
verklaring: 'De Krim was en is
een deel van Oekraïne'. Op sociale
media roepen Oekraïners op tot
een boycot van Coca-Cola. Ze voe
len zich in hun nationale eer ge
krenkt.
Het advertentiebedrijf heeft de
reclame intussen verwijderd en
biedt zijn verontschuldigingen
aan. Volgens Coca-Cola heeft het
ingehuurde marketingbureau de
kaart aangepast zonder medewe
ten van de multinational. „Het is
niet onze bedoeling een politiek
standpunt in te nemen. We steu
nen geen enkele politieke bewe
ging of partij. Onze taak beperkt
zich tot het produceren van kwali
teitsvolle dranken."
Ook technologiebedrijf Google
kwam in Oekraïne in een kwaad
daglicht te staan. De online ver
taaldienst Google Translate zette
'Russische Federatie' in het Oek-
raïens om naar 'Mordor', een regio
in de trilogie van Lord of the Rings
die bekend staat als 'het Land van
het Kwaad'. 'Russen' werden weer
'bezetters' en de Russische minis
ter van Buitenlandse Zaken Sergej
Lavrov 'een zielig paardje'. Google
stelt dat technische fouten in de al
goritmen tot de onjuiste vertalin
gen heeft geleid.
Rusland annexeerde het Oek
raïense schiereiland in maart
2014. Dat kwam Moskou op sanc
ties van westerse regeringen te
staan. Slechts een handvol landen
erkent de Krim als onderdeel van
de Russische Federatie.
Economie
Ryanair heeft de grens van 100
miljoen passagiers geslecht. In
2015 stapten in totaal 101,4
miljoen passagiers aan boord, 17
procent meer dan in 2014.
Echt groen voedsel of een
hele mooie pr-campagne?
door Annemieke van Dongen
Aidan Cotter Board Bia
IERS RUNDVLEES
Iers rundvlees in een
verpakking van Albert
Heijn (boven). Rechts
het beeld van Ierse run
deren, zoals de campag
ne Origin Green dat
graag wil geven.
door Gerben van 't Hof
KIEV. Oekraïners zijn woest vanwe
ge een nieuwjaarsboodschap van
Coca-Cola. Het frisdrankenmerk ad
verteerde op VKontakte, de Russi
sche variant van Facebook, met
een landkaart waarop de Krim
staat aangeven als onderdeel van
Rusland. Het schiereiland werd in
2014 door de Russen geannexeerd.
PEHAM HOBblfl TOfl BMECTE C
De afbeelding
boven is de her
stelde versie die
uiteindelijk is ge
publiceerd op
VKontakte, het
Russische Face
book. De hele
Russische federa
tie is te zien, ech
ter zonder de
Krim (het kleine
aanhangseltje
linksonder). Co
ca-Cola hoopt de
wrevel in Kiev
weg te nemen.
