Het loze vissertje
16 BUITEN
U en Uw OUD en NIEUW
De oliebollen zijn op. Op straat zijn her en der nog wel de erfenissen
van vreugdevuren en explosieven zichtbaar. Er staat nu echt 2016 op de
kalender. U ziet op deze pagina hoe er over de drempel werd gestapt.
Met vuurpijlen, een late maaibeurt, de zee die het oude jaar meeneemt.
En Korbijn: hij duikt onder als het vuurwerkgeweld op straat losbarst.
Volgende week donderdag 14 januari laten we foto's zien van U en Uw
GOEDE VOORNEMENS. We hopen op sportieve foto's: fietsen, hardlo
pen, wandelen - al dan niet met wandelstokken - en wat u nog meer
kunt bedenken om de kilo's van de feestdagen eraf te trimmen. Mail
uw foto's naar buiten@pzc.nl, of plaats ze op www.pzc.nl/buiten. Graag
met naam, woonplaats en een korte toelichting.
Op 't erf
Vroeger was de we
reld klein en over
zichtelijk. Het wa
ter was helder, ge
schikt om in te
vissen. Dat deden
we dan ook vanaf onze vroegste
jeugd. Echte hengels waren er
niet; niet voor ons althans. We
maakten ze zelf, van een bamboe
stok, een touwtje en een kurk. Al
leen het haakje moest je kopen.
Dat kocht je per twee bij de win
kel die ook horloges, papier,
speelgoed, boeken en wat niet al
verkocht. Het haakje aan het
touwtje binden was goed te
doen. Maar de wurm (die je eerst
zelf opspitte) aan de haak rijgen,
was een lastig karweitje, waarbij
je vaak een bloedende vinger op
liep. Nog afgezien van het onpret
tige gevoel dat je een levende,
kronkelende worm op een stukje
staal spietste. Maar het ging om
het begeerde doel: een levend vis
je vangen. Dat waren meestal
voorntjes, door ons steevast
'schotevisjes' genoemd, die je in
groten getale zag zwemmen in
het water van de sloot of - nog
mooier - van de grote leiding.
Die leidingsloot was in feite een
oude kronkelende kreek uit de
Middeleeuwen, die voor onze
boerderij en landweg langsliep
en fungeerde als afwatering voor
de achterliggende polders. Het
vangen van de visjes was het
grootste spel. Want eenmaal ge
vangen zwommen de visjes luste
loos en beschadigd rond in een
jampot. Van ellende zetten we ze
meestal weer terug in het water.
Palingen vingen we nooit met
ons primitief vistuig. Die waren
er toch ook genoeg in die lei
ding. Je zag ze soms opspringen
uit het water. Dat paling vangen
was echter voorbehouden aan de
mannen in de buurt die met een
kruisnet visten. Dat is een vier
kant visnet dat uitgespannen
wordt gehouden door twee gebo
gen, elkaar kruisende stokken.
Volgens een Schouwse vriend
werd het kruisnet ook wel 'tote
bel' genoemd, maar in die om
schrijving herken ik als Zuid-Be
velander alleen een morsige,
oude vrouw... Hoe dan ook, als
de mannen met een kruisnet
langs ons weggetje kwamen, wa
ren wij er als de kippen bij. In on
ze buurt waren er twee oudere
mannen die met het kruisnet
werkten, en een jonge vent. Die
laatste was een buurjongen die
op de hbs zat. Hij had iets met
water en waterdiertjes. Veel later
is hij gepromoveerd op zoetwa-
terkreeftjes, en hoogleraar in
Utrecht geworden. Palingvissen
met het kruisnet kon hij als de
beste. Het weer moest dan een
beetje bedompt en vochtig
warm zijn, een beetje onweers-
achtig, en dan zwommen 's
avonds tegen het duister de palin
gen volop. Af en toe stampen aan
de waterkant en dan, als je het
net ophaalde, de vette, kronkelen
de paling in de speciale zak laten
glijden die om je schouder hing.
Dat laatste was moeilijk genoeg.
Mislukte dat, dan glibberde de
paling weer snel terug naar het
water. Kruisnetvissen kon je ook
vanaf een bak of jol - een grote
houten bak die in het water
dreef. De kruisnetten die je daar
gebruikte waren groter, dat was
meer beroepswerk. Kruisnetten
bestonden bij ons al vele eeu
wen, getuige de afbeeldingen op
oude platen en tegeltjes. Tegen
woordig is het vissen ermee ver
boden- tenzij je een vergunning
aanvraagt. En die krijg je alleen
als je beroepsmatig bezig bent en
een heleboel geld aan de over
heid betaalt. Da's is namelijk de
grootste visser...
Désirée Hoondert i
legde in Dishoek vast
hoe de zee '2015'
langzaam met zich
meesleepte, de diep
te in.
Het nieuwe jaar begon kleurrijk in 2016, legde Piet Vuurwerk in de stad: zoon Korbijn van Eva Bonneur in
Grim vast. Vlissingen laat zich even niet zien.
De laatste keer gras
maaien, in plaats van
sneeuw ruimen, valt
dit jaar voor Kees Jan-
se uit Westkapelle op
28 december.
Jan Adriaanse nam afscheid van 2015 in Middelburg.
Désirée Hoondert wenst iedereen een sportief 2016.
Kruisnetvissen vanaf een platte bak. foto collectie Theo Aernoudts
door Gerard Smallegange
Kruisnetvissen vanuit de hand op een tegeltje.