'Ik heb me weieens
David gevoeld die
tegen Goliath
'Ik ben verbaasd dat
anderen niet wakker
liggen van klimaat'
NIEUWS 15
Liesbeth Zegvek
Roger Cox
AARDBEVINGEN GRONINGEN
Advocaat Piet er Huitema zorgt voor
een doorbraak in het aardbevings
dossier: Groningers krijgen com
pensatie.
atuurlijk heb ik wel
eens wakker gele
gen. Wat als ik niks
voor elkaar krijg?
Dan staan al mijn cliënten met le
ge handen. Drieduizend bewo
ners inmiddels. En veertien wo
ningbouwcorporaties. Die zitten
met allerlei problemen. Huizen
die sterk in waarde zijn gedaald.
Onverkoopbare huizen. Huizen in
de steigers. En, soms, zoveel
stress door al deze ellende dat ze
naar de psychiater moeten. Dat be
seffen maar weinigen: hoeveel in
vloed zoiets heeft. Waar voel je je
nog veilig als je je niet veilig voelt
in je eigen woning? Vergeet niet:
we komen van ver. Er was een
tijd dat NAM en rijk zelfs ontken
den dat er een verband tussen de
gaswinning en de aardbevingen
was. Een tijd dat ze ontkenden
dat er een verband tussen gaswin
ning en schade aan huizen was.
Toen was het: bewijst maar dat
die scheuren door de trillingen ko
men. Hét omslagpunt in dit dos
sier kwam - denk ik - met de con
clusie van de Onderzoeksraad
voor Veiligheid dat NAM en rijk
de veiligheid van bewoners hier
jarenlang en stelselmatig hebben
genegeerd. Ik raakte winter 2013
al bij deze zaak betrokken maar
bij de publicatie van dat rapport
afgelopen februari wist ik: nü ver
andert er iets in het voordeel van
de Groningers. De grootste over
winning? De uitspraak van de
rechter in september. Die oordeel
de dat eigenaren van onroerend
goed die te maken hebben met
waardevermindering nu al recht
op compensatie hebben. En niet
pas als ze verkopen, zoals NAM
volhield en volhoudt. Daarmee is
het nog niet klaar. We moeten,
tenzij we er met NAM tussentijds
uitkomen, opnieuw naar de rech
ter om de bedragen te laten bepa
len. Ook dat is pionieren, want
zo'n complexe en grote zaak is er
in Nederland nooit geweest. Na
tuurlijk heb ik me weieens David
gevoeld die tegen Goliath strijdt.
NAM en rijk: het zijn machtige, rij
ke, logge instituten. Maar het goe
de is dat je, eenmaal voor de rech
ter, allebei evenveel kansen hebt.
Ja, zoveel vertrouwen heb ik wel
in onze rechtstaat. Dat David het
van Goliath winnen kan."
BROEIKASGASSEN
Advocaat Roger Cox dwingt - tot
verrassing van zelfs juristen - bij
de rechter af dat het rijk méér aan
de uitstoot van broeikasgassen
moet doen.
k vraag het mezelf ook af
Waarom heeft niemand
het eerder bedacht? Om
overheden via de rechter
te dwingen zich aan klimaataf
spraken te houden? Het is, achter
af gezien, best voor de hand lig
gend. Want politici zijn vooral be
zig met de korte termijn. Dat
maakt ze in wezen ongeschikt om
dit grote, ingrijpende vraagstuk
aan te pakken. Als het om de op
warming van de aarde gaat, moet
je veel verder dan één regerings
periode kijken. De feiten zijn on
verbiddelijk. Als we nu niet ingrij
pen, dan is de gemiddelde tempe
ratuur op aarde van 14 graden aan
het einde van deze eeuw geste
gen tot 17 of zelfs 19 graden. Met
desastreuze gevolgen. De stijging
van de zeespiegel, stormen, extre
me hitte en droogte. En daar lig ik
's nachts af en toe zéker wakker
van. Ik ben verbaasd dat anderen
dat niet hebben. Toen ik met colle
ga Koos van den Berg had beslo
ten dat ik me op deze rechtszaak
zou storten, hebben we alles uit
de kast getrokken. Op elk weer
woord dat de staat zou kunnen
hebben: daar moesten we op voor
hand een antwoord op hebben.
Het was speuren, puzzelen, pieke
ren. Bijvoorbeeld over die ene
simpele vraag. Wat gaan we eigen
lijk bij de rechter proberen af te
dwingen? Uiteindelijk hebben we
erop ingezet dat het rijk vóór 2020
minstens een vermindering van
25 procent van de broeikasgassen
voor elkaar moet krijgen. Ik wist
op die woensdag in juni al dat we
het gingen winnen toen de rech
ter nog maar op tweederde van
zijn verhaal zat. De laatste vijf mi
nuten heb ik niet meer gehoord.
Ik was in gedachten al bij de
vraag: wat gaat dit betekenen? En
het heeft heel veel betekend. De
discussie over sluiting van de Ne
derlandse kolencentrales. Was
nooit gebeurd, als wij deze zaak
niet hadden gewonnen. In de VS,
in Canada, Australië staan ande
ren klaar om ook zo'n zaak aan te
spannen. Ik ben hoopvol, maar
weet ook: het is laat. De opwar
ming van de aarde waar we nu
mee kampen is nog maar het ge
volg van broeikassengassen die
tot de jaren tachtig in de atmo
sfeer terecht zijn gekomen. We lo
pen al achter de feiten aan."
DINSDAG 5 JANUARI 2016
Kantoor: Prakken
d'Oliveira (Amsterdan
'N
'I
foto's Corné Sparidaens,
Harry Heuts en Jean-Pierre Jans
