3,5 miljoen kijkers zien oudejaarsconference van Twentse cabaretier
NIEUWS 19
Zes jaar geleden stond hij, vanwege ziekte, voor het
laatst op het podium. Op oudejaarsavond maakte hij zijn
comeback. „Och, Herman, waarom niet?"
over het geweld, het geschreeuw van
het afgelopen jaar. Alles wordt plat
ter. Op BNN praten ze over seks alsof
het fitness is. Laatst zag ik een pro
gramma waarin rode en groene cir
kels stonden. 'Wie van jullie doet aan
anale seks?' En: 'Wie houdt er van
klaarkomen in het gezicht?'
Ver-schrikkelijk.
„Gelukkig, want Twitter ontplofte
na afloop, heeft niemand zich aan die
naakte vrouw gestoord. Ja, misschien
één kijker. Christus zei al... O nee, dat
zei ik zelf... Sorry, die twee haal ik
nog weieens door elkaar... Ik zei dus:
hij die het snappe, snappe het."
In zijn eerste oudejaarsconference
knipoogde hij nadrukkelijk naar
Wim Kan, de grijze eminentie die de
humorvolle afsluiting van het jaar als
eerste beproefde in 1954, toen nog op
de radio.
„Toch leefde Kan niet zo in onze
familie. Wij waren meer van Toon
Hermans en Godfried Bomans. De ka
tholieke hoek. Ik heb voorafgaand
aan mijn conference zijn werk beke
ken. Ik nam zijn uitvinding als uit
gangspunt: de smoking, de stoel, de
tafel, de wijnkoeler. Maar wel op
mijn manier. De tafel uit perspectief,
twee verschillende schoenen, mijn
'Het gekke was dat
de actualiteit zich steeds
aanpaste aan mijn
conference in plaats
van andersom'
pak uit verband getrokken.
„Het gekke was dat de actualiteit
zich steeds aanpaste aan mijn confe
rence in plaats van andersom. Ik had
een waslijst doden, wist nog niet hoe
ik dat ging doen. Komt ineens Henk
Krol voorbij met die tweet waarin hij
iedere dooie een fijne verjaardag
wenst. Een geschenk uit de hemel.
„En wat moet je met die enorme
stapels kranten van het afgelopen
jaar op het podium? Ineens werd be
kend dat Kamervoorzitter Anousch-
ka van Miltenburg handig met de pa
pierversnipperaar was." Aanvankelijk
vroeg hij de VARA of hij de conferen
ce van 2014 mocht doen, maar die
bleek bezet door Youp van 't Hek.
Achteraf, constateert hij, was dat
goed. „Ik begreep dat 2014 een sport
jaar was. Van Persie die een mooie
goal gemaakt schijnt te hebben. Maar
ik heb niks met sport."
Al in januari 2015 had hij voor
ruim 2,5 uur tekst. „Dit jaar begon
met Charlie Hebdo en over geweld
en religie kan ik genoeg zeggen.
Maar, met relativering. Als katholiek
kan ik grappen dat toen de maagd Ma
ria op haar 15e werd bezwangerd
door de heilige geest, we met het
vroegste misbruik binnen de roomse
kerk te maken hadden. Juist over je ei
gen geloof maak je grapjes. Dat is
héél gezond."
tegelijk
Het was zijn vrouw
Hetty die opperde
dat de traditionele
oudejaarsconference
wellicht iets voor
hem was. „Ik had er
geen seconde over nagedacht", zegt
Herman Finkers (61) over deze jaar
lijkse terugblik die dit jaar, zo werd
bekend, wordt gedaan door Claudia
de Breij. Finkers: „De oudejaarsconfe
rence is een andere kerk. Het terrein
van Freek en Youp. Toch dacht ik:
'Och, Herman, waarom niet?' Het is
een eer, dat fenomeen staat in zo'n
grote traditie." Bovendien, vertelt hij,
voelt hij zich 'beter dan ooit'.
Finkers heeft chronische lymfati
sche leukemie. Deze ziekte dwong
hem zes jaar geleden zijn show Na de
pauze voortijdig te stoppen. Van zijn
hematoloog kreeg hij een nieuw, ge
avanceerd medicijn. En natuurlijk
spotte hij er op oudejaarsavond mee:
'Er is een aantal mensen aan overle
den, maar dat is dan ook de enige bij
werking.'
Want Finkers - de meester van de
terloopse grap, argeloze bespiegeling
en naïeve terzijdes doorspekt met
provinciale verwondering - wilde de
cabareteske afsluiting van het jaar op
eigen wijze invullen. „De oudejaars
conference staat altijd bol van de
Haagse politiek, gaat altijd om men
sen die het afgelopen jaar een scheve
schaats hebben gereden. 'O, o, o, kijk
toch eens hoe dom die zijn geweest.'
Ik wilde ook mezelf belachelijk ma
ken, dingen in het absurde trekken."
Daarin toonde hij zich geestig als
altijd. „De vergelijking tussen Adolf
Hitler en Geert Wilders is een gevaar
lijk onderwerp. Desalniettemin valt
te constateren dat het haar van de
Duitse dictator beter zit dan dat van
de voorman van de PVV. En in verge
lijking met Diederik Samson heeft
Hitier helemaal een mooie kop met
haar. Het wordt zo krankzinnig dat
het niet meer om Wilders draait."
Hij had nog een andere missie. „Ik
moest iets doen met de hijgerigheid
van kijkcijfers, waar de publieke om
roep zich angstvallig door laat leiden.
De publieke omroep moet zeggen: lie
ver roo.ooo mensen die tot tranen ge
roerd zijn door een verhaal over
Sint-Augustinus, dan 3 miljoen kij
kers die iets als behang hebben aan
staan. Eigenlijk hebben we geen pu
blieke omroep, maar een iets minder
commerciële."
Aldus besloot hij een 'diepzinnig
verhaal te vertellen over de heilige Be-
nedictus van Nursia', bedoeld voor
de waarderingscijfers, en
de kijkdichtheid te garande
ren door 'een blote vrouw'
ten tonele te voeren'. De
cabaretier: „Uiteindelijk blijkt
de vrouw diepzinniger dan het ver
haal. Ze verbeeldt de tijd, is symbool
voor het nieuwe jaar dat naakt voor
ons staat. Ik dans met haar, met de
tijd als het ware. Het is niet geil of
zo, maar esthetisch verantwoord. Je
zet zo'n puur, kwetsbaar beeld tegen-
ZATERDAG 2 JANUARI 2016
Finkers is terug:
'Ik voel me beter dan ooit'
door Arno Gelder
