De broekpakken
van Mies
Bouwman
Dick Holthaus
28 NIEUWS
De beruchte kindermoordenaar
Koos Hertogs stierf op
19 juli op 65-jarige leeftijd een
natuurlijke dood. Hij was de
langst zittende gevangene
met levenslang in Nederland.
Dick Holthaus behoort zonder twijfel tot de grootste
couturiers van ons land, meent Madelief Hohé, conserva
tor van de modeafdeling van het Gemeentemuseum
Den Haag, dat de grootste modecollectie (50.000 stuks)
van Nederland herbergt en waar thans de expositie Ode
aan de Nederlandse mode is te zien. „Holthaus, een echte
autodidact, deed al vroeg in de jaren vijftig van zich
spreken. Net als Pierre Cardin in Parijs was hij de eerste
die tevens kleding ontwierp voor mannen."
Iconisch was de modeontwerper met zijn kleding
voor Mies Bouwman. Het broekpak en zelfs de fluwelen
smoking die hij voor Mies ontwierp droegen nadrukke
lijk bij aan de emancipatie van de vrouw in het mode
beeld. „In de jaren '50 en '60 vielen broeken voor vrou
wen onder de noemer vrijetijdskleding. Een broek naar
school was eigenlijk ongepast. Als meisjes er toch een
aandeden, verlegde menig moeder de rits naar de zij
kant."
Voor Holthaus was de Franse mode (Yves Saint Lau
rent, Nina Ricci) leidend. 'Laat Parijs de toon maar zet
ten', vond hij. Zijn ontwerpen waren volgens Hohé
'jong, fris, vol stijlvolle eenvoud en bedacht met groot
gevoel voor de tijdgeest'. Hij richtte zich later nadrukke
lijk op confectiekleding voor mannen. Vermaard was
zijn zakelijke, stijlvolle blazer. Vanaf 1975 ontwierp hij
ook bedrijfskleding. Zo stak hij de stewardessen van
Martinair in het rood. „Destijds had je de zichzelf be
noemde Grote Vijf: Frans Molenaar, Frank Govers, Max
Heymans, Rob Kroner en Edgar Vos. De heren rekenden
voor het gemak ontwerpster Fong Leng niet mee."
Holthaus, die vanaf de jaren zeventig na een auto-on
geluk meer teruggetrokken leefde, ontbrak ook. „Onte
recht", vindt Hohé. „Hij paste als pionier moeiteloos in
die rij."
De arrestatie van Koos Hertogs 3
oktober 1980 op verdenking
van de moord op Tialda Visser
(12), Emy den Boer (18) en
Edith Post (11) was destijds een
geruchtmakende affaire. „Van
daag de dag", zegt Peter R. de Vries, „zou een
moordzaak van dit kaliber tot enorme propor
ties zijn uitgegroeid. Koos H., zoals hij als ver
dachte heette, is de beruchtste kindermoorden
aar uit de Nederlandse historie. Maar toen wa
ren er slechts twee tv-netten. En van internet
en sociale media had nog niemand gehoord."
De misdaadverslaggever begon precies in die
tijd als 'jonge aanstormende reporter' bij De Te
legraaf, waar 'de grote jongens' op de zaak za
ten. Bijna dertig jaar later zou De Vries desal
niettemin nadrukkelijk van zich laten horen
toen hij filmbeelden van Hertogs, gemaakt door
een infiltrant in de gevangenis, uitzond op tv,
een rechterlijk verbod ten spijt.
„De zaak fascineerde me", zegt hij. „Ik hield
altijd contact met de ouders van Edith Post, een
van de meisjes die werd omgebracht. Hertogs
was een lowlife, een proleet, gewetenloos. Een sa
dist die zijn slachtoffers gruwelijk misbruikte.
De politie trof bij hem thuis in Den Haag een
martelkamer aan."
Koos Hertogs stamde uit een gezin van zeven
tien kinderen en was al eerder veroordeeld voor
inbraak, gewapende overval en drugshandel.
Reeds voor zijn 30e had hij vijftien jaar doorge
bracht in gevangenissen en tehuizen. Na zijn
30e volgde de levenslange gevangenisstraf voor
drievoudige moord.
Negen jaar lang ontkende hij. Op advies van
zijn advocaat bekende hij in 1989 ten dele om zo
te worden overgeplaatst naar een tbs-kliniek.
Een volledige bekentenis zou er, leek het, nooit
komen. Totdat Peter R. de Vries zich vastbeet in
het dossier. „Ik kwam in contact met Nico van
Empel, een jeugdvriend van Koos Hertogs. Hij
was bereid hem met een verborgen camera in
de gevangenis te bezoeken."
De Vries herinnert zich de grote omzichtig
heid waarmee te werk werd gegaan. „Onze infil
trant moest zijn vertrouwen winnen. Het begon
met een eerste brief, daarna werd de correspon-
JAMES LAST (1929)
Orkestleider
Duitse orkestleider en uitvinder van
de Happy Party Sound. Hij ontving
liefst tweehonderd gouden en
zeventien platina platen met zijn
opgewekte orkestrale 'muzak'.
CHRISTOPHER LEE (1922)
Filmacteur
Bekend als Graaf Dracula in oude
horrorfilms. Later dook de Brit
met een fijne neus voor slechte
karakters op in Star Wars en
Lord of the Rings.
DRS. P (1919)
Tekstdichter
De van origine Zwitser Heinz Polzer
zong, dichtte, componeerde en
speelde piano. Had een unieke kijk
op de Nederlandse taal. Uitvinder
van de dichtvorm Ollekebolleke.
«Hem
Couturier Dick Holthaus. foto Niels van der Hoeven
Zijn broekpakken voor Mies Bouwman waren baanbre
kend. En met zijn witte jurken en gewaden voor Liesbeth
List, ontworpen om de zangeres 'langer te maken', groei
de een generatie op.
door Arno Gelder
DICK NANNINGA (1949)
Voetballer
Kopsterke spits die in de finale
van het WK-voetbal in Argentinië
(1978) tegen het gastland scoorde.
Met het hoofd. Het bleek helaas
onvoldoende voor de titel.
ELLEN VOGEL (1922)
Actrice
De laatste Grande Dame van
het Nederlandse toneel.
Vermaard vanwege haar chique
Haagse dictie en haar voorname
voorkomen.
JOOST ZWAGERMAN (1963)
Schrijver
Schrijver, essayist, columnist en
dichter, die op tv prachtig vertelde
over kunst. De geliefde auteur leed
aan depressies en pleegde tot
verbijstering van velen zelfmoord.