Volgens ABN AMRO is er in 2016 reden voor optimisme in de landbouw
20
Ook in 2016 minder
faillissementen
Monsterboard:
meer vacatures
Vooral in de vlees
sector en melkvee
houderij was het
een moeilijk jaar;
maar de vraag
stijgt en dus ook
de prijzen, voor
spelt de bank.
Het Economisch Bureau van ING ver
wacht dat er in 2016 circa 10 procent
minder bedrijven over de kop gaan dan
dit jaar. Het zou het derde jaar op rij zijn
dat het aantal faillissementen daalt. In
2015 gingen 6.100 bedrijven op de fles,
20 procent minder dan een jaar eerder.
Volgens vacaturesite Monster
board is zijn aanbod aan vacatu
res dit jaar met 11 procent ge
groeid. Bedrijven boden, net
als in 2014, vooral vacatures
voor IT-, sales-, financiële en
technische functies aan.
AMSTERDAM. Waar de prijzen in
'boerenland' de afgelopen maan
den gemiddeld met 10 procent
daalden, zullen deze in 2016 met
circa 1,5 procent toenemen. Voor
2017 verwacht ABN AMRO zelfs
een prijsstijging van 2 procent. Re
denen voor het optimisme zijn
volgens de grootbank het verbeter
de sentiment, de groei van de we
reldhandel en een positiever on
dernemersklimaat.
Ook de exportwaarde van agra
rische producten gaat weer om
hoog. Dit is deels het gevolg van
de lage eurokoers en deels het ge
volg van een lichte stijging van de
prijzen voor de belangrijkste agra
rische exportproducten, zoals zui
vel, vlees, groenten, fruit en bloe
men. „De export zal daardoor in
2016 weer een positieve bijdrage
leveren aan de groei van de gehele
sector", aldus Frank Rijkers, sector-
econoom agrarisch, food en agrari
sche grondstoffen bij ABN AM
RO.
Melkprijs
Rijkers is ronduit positief over de
vooruitzichten voor de melkvee
houders, groenten- en fruittelers
en vissers. De melkprijs die in
2015 nog een vrije val maakte, zal
in de tweede helft van volgend
jaar weer stijgen. Dit omdat de
vraag naar melk wereldwijd toe
neemt. De prijs daalde dit jaar als
gevolg van het afschaffen van de
melkquota. Op dit moment is er
ook sprake van een melkoverschot
omdat de koeien door het zachte
weer meer produceren. „Maar om
dat ook de (voer)kosten lager zul
len zijn in 2016 voorzie ik een re
delijk jaar voor melkveehouders",
zegt Rijkers.
Groenten- en fruittelers zijn
prijstechnisch vooral afhankelijk
van wat er elders wordt geprodu
ceerd. Hoe groter het aanbod, des
te lager de prijzen. Omdat er el
ders in Europa waarschijnlijk min
der fruitaanbod zal zijn, zijn de
vooruitzichten voor Nederlandse
fruittelers niet slecht, aldus Rij
kers. „De branche zal de komende
jaren de prijzen zien aantrekken."
De vleesproducenten hebben
minder reden tot juichen dan de
rest van de agrarische sector. Zij
gaan naar alle waarschijnlijkheid
'De export zal in 2016
een positieve bijdrage
leveren aan de groei
van de gehele sector'
wederom een moeilijk jaar tege
moet. De groei van het aantal deel-
tijdvegetariërs zorgt al geruime
tijd voor een daling van de vlees
consumptie, stelt Rijkers. De afne
mende vraag en het ruime aanbod
van varkens-, kalfs-, en rundvlees
drukte het afgelopen jaar ook al
flink op de vleesprijs. Dat wordt
er niet beter op. Over de dalende
prijs voor kalfsvlees maakt ABN
AMRO zich nog de grootste zor
gen. Rijkers: „Als gevolg van de be
perkte vraag en de afbouw van toe
slagrechten komt het rendement
van kalfsvleeshouders onder druk
te staan."
Voor de Nederlandse varkens
houders ligt wel een licht herstel
in het verschiet in de tweede helft
van 2016. Deze prijsstijging zet
door in 2017 als gevolg van de var
kenscyclus. „Maar het blijft lastig
om een gezond en stabiel rende
ment in de varkensbranche te
waarborgen", bekent Rijkers.
Zeugenhouders
Vorige week werd bekend dat
slechts een derde van de Neder
landse zeugenhouders de huidige
crisis denkt te kunnen overleven.
Het laatste halfjaar moest volgens
landbouwuitgeverij Agrio al ruim
12 procent van de varkensfokkers
de staldeuren sluiten.
In veel fokkerijen voltrekt zich
momenteel een financieel en emo
tioneel drama. Het zijn vooral de
(super)lage prijzen die de sector
pijn doen. Robert Ellenkamp,
hoofdredacteur van Agrio spreekt
van een koude sanering, die in Ne
derland extra hard aankomt om
dat onze milieu- en dierenwelzijn-
regels 'de strengste van Europa
zijn'. Veel varkenshouders zouden
hoge schulden hebben bij banken
en voedingsleveranciers.
Volgens oud-varkensfokker Ge
rard Kok uit Saasveld wordt er ge
meten met twee maten in EU-ver-
band: „Brussel geeft 50 tot 70 pro
cent subsidie op nieuwe stallen in
Polen en Tsjechië, waar ze geen
dure luchtwassers hoeven te plaat
sen zoals wij. Kan iemand dat uit
leggen? Die dieren komen wel op
dezelfde afzetmarkt als de onze."
Een andere steen des aanstoots is
het (weinige) geld dat de boeren
overhouden aan al hun arbeid en
investeringen. Een handjevol su
permarktketens bepaalt de prijzen
in Nederland. „De consument be
taalt gewoon een eerlijke prijs,
van 6 tot 8 euro per kilo", vindt
Kok. „Die prijs hoeft ook echt niet
omhoog."
Het probleem zit hem volgens
Kok in de verdeling van de op
brengsten binnen de vleesketen.
„Veehouders krijgen maar onge
veer 1,20 euro van die 6 tot 8 euro.
Dat is veel te weinig. Anderen ver
dienen wel aan varkensvlees."
Visserij
Ook de visserij komt volgens Rij
kers van ABN AMRO 'in rustiger
vaarwater' terecht. In 2015 kende
de branche al een prijsstijging van
8 procent, en het eind daarvan
lijkt nog niet in zicht. Ruimere
vangstquota die intussen door
Brussel verleend zijn zorgen voor
meer aanvoer, al zou de aanland-
plicht nog roet in het eten kun
nen gooien. De aanlandplicht bete
kent dat vissers hun bijvangst aan
wal moeten brengen. Dat brengt
kosten met zich mee. De vissers
zullen hiervoor een oplossing
moeten vinden, stelt Rijkers. Dit
om straks niet achter de feiten aan
te hoeven lopen, en op nodeloze
extra kosten te worden gejaagd.
Economie
Randstad is de grote
winnaar in de AEX van
2015. Het aandeel is 46
procent gestegen.
Voor boeren was 2015 bar
slecht, maar het wordt beter
door Leo Roggeveen
Frank Rijkers ABN AMRO
Jonge vleesvarkens in hun stal. Vol
gens ABN AMRO zal de prijs van var
kensvlees volgend jaar na een lange
periode van slechte prijzen weer
gaan stijgen. Desondanks grijpt de
huidige crisis diep in de varkenshou
derij in.
foto Sander Koning/ANP