Kweker Gilbert Sweep oogst
asperges met Kerstmis: 'Bizar!'
Reda sloot zich aan bij terreurorganisatie uit 'stoerdoenerij'
NIEUWS 3
De 21-jarige Reda
Nidalha uit Leiden
vertrok naar Syrië
om te strijden met
IS. Zijn vader is de
wanhoop nabij.
IS-bolwerk in Ramadi heroverd
Nu in de winkel,
mét 1 korting!
ohamed Nidalha
(50) zit in de
woonkamer van
zijn rijtjeshuis.
Met beide handen
wijst hij naar zijn
hoofd. Daar zit Reda, altijd, continu.
„Ieder uur van de dag denk ik aan
mijn zoon. Wat doet hij, eet hij goed,
leeft hij nog? Hij is nu al anderhalf
jaar weg. Anderhalfjaar!"
Het is helemaal moeilijk met die
feestdagen. Oké, Mohamed viert
kerst noch oud en nieuw omdat hij
'gematigd moslim' is, maar toch: fami
lies bij elkaar, zorgeloze, warme gezel
ligheid, behalve bij de familie Nidal
ha. „Diep in mijn hart weet ik dat Re
da niet eens kan terugkomen, al zou
hij willen. Jongens die van IS weg
vluchten, zijn ten dode opgeschre
ven."
Zijn zoon zit volgens hem in de
val. Mohamed krijgt er hyperventila
tie van. Is meer gaan roken, tegen de
stress. Anders houdt hij het niet vol,
dat malen in zijn hoofd en dat grote
gemis. Hij loopt bij een psycholoog
om het hoofd te legen.
In juni 2014 ging Reda, zoon van een
Marokkaanse verpleegster en een be-
tonbewerker, ervandoor. Hij was
toen 19. 'Ik ga kinderen en vrouwen
helpen die verkracht worden in Sy
rië', zei hij tegen zijn zusje. Hij zat
toen al in Istanbul. Een jonge jongen,
boos op de wereld. Vastberaden op
weg naar Raqqa. „Ik had hem kun
nen tegenhouden. Als ik het had ge
weten, had ik zijn papieren afgepakt
en hem met kettingen vastgelegd."
Na dat telefoontje uit Turkije volg
den zes weken stilte. „Ik was boos op
Reda en radeloos. Belde de politie, de
AIVD. 'Houd mijn zoon alsjeblieft te
gen'. Ze zeiden dat ze niets konden
doen omdat er geen internationaal ar
restatiebevel was. Onbegrijpelijk.
Zijn moeder, mijn ex-vrouw, stortte
in. We hebben elkaar dagen huilend
aan de telefoon gehad."
Na die zes weken belde Reda Mo
hamed. 'Papa, ik zit in Syrië. Je moet
het maar accepteren.' Er was opluch
ting: hij leeft nog. Maar ook paniek:
hij komt niet meer terug.
Papa. Zo noemt Reda zijn vader
nog steeds. „Hij heeft mij op de ergst
mogelijke manier teleurgesteld. Wat
spookt hij uit in Syrië? Voor zijn ver
trek hadden we een goede band. Hij
kwam naar me toe met grappen en
problemen." Zoals die ene keer, toen
hij echt 'diep, diep in de shit' zat.
„Toen begon het allemaal."
Reda zat volgens zijn vader al een
tijd niet lekker in zijn vel. Op school
ging het slecht met zijn opleiding
elektrotechniek. Hij kon geen stage
plaats krijgen, belandde in het crimi
nele circuit. Gevaarlijke gasten,
noemt Mohamed de jongens met wie
zijn zoon door de straten van Leiden
slenterde. „Reda kwam bij me. 'Papa,
ik heb problemen. Ik wil uit die ben-
BAGDAD. Iraakse troe
pen hebben gisteren
een overheidscom-
plex in het centrum
van Ramadi heroverd
op IS. Het is een be
langrijke stap bij de
verdrijving van de ter
reurgroep uit de stad.
Er wordt nog hevig ge
vochten om de IS-strij-
ders er helemaal weg
te verjagen. Het her
overde complex gold
als het laatste bolwerk
van IS in de provincie
hoofdstad, ongeveer
100 kilometer ten wes
ten van Bagdad. In an
dere wijken van Rama
di zijn de IS-strijders
nog niet verdwenen.
Het offensief wordt be
moeilijkt door zelf
moordterroristen,
sluipschutters en
boobytraps die door
IS-strijders zijn aange
legd. De Amerikaanse
luchtmacht onder
steunt de opmars van
het regeringsleger
met luchtaanvallen.
Op zijn jongste perceel staken op
tweede kerstdag de eerste asper
ges al de kop op. Sweep haalde ge
lijk zijn 82-jarige vader Jan erbij.
„Ook die had dat nog nooit mee
gemaakt. Bizar. Ik kon zo de eer
ste kilo steken en het nog aan de
kerstmaaltijd serveren ook. Ze
smaken gewoon als asperges uit
het voorjaar. Niks mis mee."
De natuur is van slag, dat
blijkt dus ook in de aspergecul-
tuur. De eigenaar van asperge
boerderij De Santspuy gelooft dat
de echte winters heus wel terug
keren. „Maar de seizoenen schui
ven op. December wordt war
mer, maar in maart, april kan het
nog goed koud zijn."
Zo beleeft Sweep een tweede
aspergeoogst in hetzelfde jaar. In
april kwam de groente door het
frisse voorjaar twee weken later.
Nu haalt hij het witte goud ruim
drie maanden te vroeg uit de vol
le grond. Hoe uniek ook, deze eer
ste asperges baren de kweker wel
zorgen. „Komt er nu een vorstpe
riode, dan gaan deze planten ver
loren. En nu al steken is eigenlijk
van de zotte."
Sweep kweekt het vroege ras
cumulus, door het Brabantse As
perge Genootschap uitgeroepen
tot de lekkerste asperge: mals en
sappig. De tuinder is nog niet
van plan zijn uitermate prille as
perges te verhandelen. „Ik zou
niet weten tegen welke prijs."
baard. Hij was nooit geïnteresseerd
in geloof en nu ging hij ineens naar
preken en lezingen?"
Mohamed schaamt zich niet voor
de radicalisering van zijn zoon. „Na
tuurlijk, ik keur het af. Maar ouders
van dit soort jongeren zouden er
juist open over moeten zijn, om
meer ellende te voorkomen. Ik heb
niets fout gedaan. Reda en zijn zusjes
kregen een prima opvoeding, met de
juiste normen en waarden. Hij kwam
niets tekort, was ook niet verwend."
Behalve verdriet voelt Mohamed
ook woede. Heel veel woede. Hij is
boos op de Nederlandse Staat. „Ze
hadden Reda in Turkije moeten laten
oppakken. Nederland had meer kun
nen doen." Met andere ouders kon
digde hij aan de overheid aan te wil
len klagen voor het vertrek van hun
kinderen. Maar vooral is hij boos op
zijn zoon. „Reda verkiest IS-strijders,
die dood en verderf zaaien, boven
zijn ouders. Welke zoon doet dat?"
Een zoon die ontvankelijk is voor
'slechte invloed'. „Reda is geen mak
kelijk kind. Moeite met leren, geslo
ten, last van ADHD. Een makkelijke
prooi." Mohamed weet: het is geen
excuus, misschien wel een reden.
Het gezin Nidalha ging nooit naar
een moskee. „Ik denk ook dat Reda
daar niet zit vanuit zijn geloof. Het is
stoerdoenerij." Mohamed laat een
filmpje zien op zijn iPad. Een week
vóór vertrek gemaakt. Een rappende
Reda met vrienden. Drankflessen,
meiden in korte broekjes.
Eén keer in de zoveel maanden
heeft Mohamed contact met Reda.
Via Facebook, Skype, telefoon. Eerst
probeerde hij zijn zoon over te halen
terug te komen. Wil je je eigen huis
in Nederland? Wil je het stuk grond
van de familie in Marokko? 'Nee pa
pa, dat is onreine grond.' In de latere
gesprekken mag Mohamed niks meer
vragen. 'Hier gaat alles goed, papa'.
En daar moest papa het mee doen.
„Iedere keer als ik bomaanslagen
op tv zie of onthoofdingsfilmpjes,
kijk ik: zit Reda ertussen? Ik wil zo
graag zeggen: nee, zo is mijn zoon
niet, maar dat kan ik niet. Ik herken
hem niet meer op de foto's op Face
book." Reda met een kalasjnikov, Re
da met een bivakmuts, met een sjerp
kogels om zijn nek. „Die ogen, die ge
zichtsuitdrukking. Die ken ik niet.
Dat is niet Reda van vroeger. En toch:
ik kan aan zijn gezicht zien dat hij
daar niet gelukkig is."
de, maar ze laten me niet gaan'. Ik
zei: 'Ga naar België, naar je oom'."
Tweemaal is Reda, volgens Moha
med uit angst, naar België gegaan. De
tweede keer streek hij neer in een ka
mertje bij een vriend in Antwerpen,
die hij had ontmoet via internet. Het
was volgens Mohamed een aanhan
ger van ShariaqBelgium. „Daar is hij
gehersenspoeld", zegt Mohamed. „In
eens droeg Reda witte jurken en een
Erasmus De knipoog van Erasmus
Kijk ook op
pzc.nl/HH I
MAANDAG 28 DECEMBER 2015
'IS heeft mijn zoon gestolen'
door Lisanne van Sadelhoff
M
door Wim van den Broek
ETTEN-LEUR. Bij een wandeling
langs zijn landerijen kon asperge
kweker Gilbert Sweep uit Etten-
Leur zijn ogen niet geloven.
Gerard van Offeren
in Syrië. Je moet het
maar accepteren.'
foto Marco Okhuizen
Reda (boven) belde
na zes weken zijn vader
Mohamed: 'Papa, ik zit
HOLLANDSE HEL
GP Primers
