Ophef om Drank Drugs
'Ai
Exit van
flamboyante
Griekse
dwarsligger
a<j Goedheiligvrouw
1 zorgt voor pakjes
NIEUWS 15
Staand voor de gereconstrueerde cockpit van de
rampvlucht presenteerde Tjibbe Joustra op 13 oktober
het onderzoeksrapport.
De beelden van de reconstruc
tie van het toestel gingen de
hele wereld over. Een 'haast
iconisch beeld', noemt Jous
tra (64) het. Indrukwekkend
en confronterend en dat was
ook de bedoeling. „We hadden natuurlijk
wel een boodschap te brengen", zegt hij te
rugkijkend op die dag. „We wisten heel goed
dat er vanuit andere landen, zoals Rusland,
andere opvattingen zouden zijn. De gerecon
strueerde cockpit is een heel overtuigend
beeld. Als je eromheen loopt, kan verder ie
dereen beweren wat-ie wil, maar je ziet ge
woon wat er is gebeurd. Het beeld is de hele
wereld overgegaan. Dat was de bedoeling, zo
dat iedereen weer scherp krijgt: er is een pro
bleem en dat is nog niet opgelost. We snap
pen dat het confronterend was, maar het
heeft geholpen."
Joustra wilde een duidelijke boodschap af
geven aan Rusland. De Russen kwamen nota
bene op de ochtend van Joustra's presentatie
met een eigen rapport. Joustra glimlacht. „En
zelfs met een eigen persconferentie. Ik heb
het die ochtend zijdelings gevolgd. Laat ik
eerlijk zijn: de feiten die wij hebben vastge
steld, zijn onloochenbaar. Er zaten mensen
bij die Russische persconferentie die nota be
ne hebben meegewerkt aan ons onderzoek.
Zij hebben ons zelf informatie aangedragen
over het type raket en het type raketkop. En
dan houden ze in oktober met droge ogen
een heel ander verhaal. Dan denk ik: ieder
een moet voor zichzelf maar een conclusie
trekken. Het kwam niet als een verrassing,
maar het was vooral voor de onderzoekers
vervelend; zij waren het op deskundigenni
veau met elkaar eens, maar kennelijk komt er
dan een politieke invloed overheen, die iets
anders vindt."
Hij speelde de hoofdrol in het Griek
se drama dat de eurolanden in de
eerste helft van 2015 in een af
grond dreigde te storten: Yanis
Varoufakis.
Dat de radicaallinkse partij Syriza deze uit
gesproken economieprofessor/marxist/ mo
torbink in januari benoemde tot minister
van Financiën, heeft Europa 161 turbulente
dagen geweten. De flamboyante intellectueel
weigerde een deal te sluiten met de schuld
eisers die zijn failliete land volgens hem nog
verder in de afgrond dreigden te storten. 'Ter
roristen,' noemde hij ze. Tegelijkertijd moest
hij zien te voorkomen dat diezelfde Europese
Joustra heeft geen behoefte te proberen de
Russen alsnog te overtuigen. „Als mensen al
vooringenomen zijn, is dat niet zo zinvol.
Van deskundigen kregen we nauwelijks kri
tiek. Geen enkele deskundige zegt: 'het Russi
sche scenario klopt'. We hebben een film on
line gezet met Russische ondertiteling. Die is
1,9 miljoen keer bekeken. Dat is het mooie
van internet, dat regeringen niet bepalen wat
mensen kunnen zien."
Joustra merkt dat Rusland wel degelijk wil
meedenken over een systeem voor veiligere
vliegroutes. „Ze hebben ook zelf een ervaring
opgedaan - met de vliegramp boven de Sinaï
in Egypte - die hen misschien aan het den
ken zet. Ze hebben nu ook gemerkt hoe het
is als je een heleboel landgenoten verliest bij
zo'n crash."
Rampvlucht MH17 was het omvangrijkste
onderzoek in de geschiedenis van de Onder
zoeksraad voor Veiligheid en trok soms een
zware wissel op alle onderzoekers. „Vooral
voor de mensen die ter plekke zijn geweest
was het zwaar. Bedenk dat de meeste stoffelij
ke resten zijn gevonden bij het bergen van de
wrakstukken." Joustra had veelvuldig contact
met nabestaanden. „Het helpt om het doel
helder op het netvlies te houden. Het geeft
extra energie. We hebben ook geprobeerd
om antwoorden te geven aan nabestaanden,
ook door aan te geven hoe de ramp niet is ge
beurd."
Met de presentatie van het eindrapport zit
het werk van de Onderzoeksraad voor Veilig
heid erop. Het materiaal wordt overgedragen
aan het Openbaar Ministerie voor het straf
rechtelijke vervolgonderzoek. „Er lopen ge
noeg andere onderzoeken bij de raad, recent
nog over de gevaren van koolmonoxide. Ook
dat raakt mensen direct, met enkele tiental
len slachtoffers per jaar. Het gekke van ons
werk is: het zou het beste zijn, als we niets te
onderzoeken zouden hebben."
VAROUFAKIS
dders Griekenland uit de euro
zone kieperden. Terwijl hij in
zijn leven als wetenschapper
ooit fel had geageerd tegen de
toetreding van zijn land tot die
gezamenlijke munt.
Toen hij het politieke wereldtoneel begin
juli verliet, koos hij voor de schijnwerpers
van het lezingencircuit. Yanis Varoufakis
reist nu de wereld rond om in interviews en
lezingen te pleiten voor een democratischer
Europa. Soms tegen forse betaling, meldde de
Griekse pers.
Onder de noemer 'transparantie overal' -
in Europa en over zijn eigen inkomsten - is
nu op zijn website te zien waar hij speecht
en tegen welke gage. Zo deed hij in Londen
kosteloos mee aan een debat, maar leverde
een speech in Singapore hem netto 28.800 eu
ro op.
JOLANDA H00GENB00M
Sint Jolanda. De op-en-top
Rotterdamse wordt inmid
dels vaak herkend als de
moeder die duizenden
minder bedeelde kinderen geluk
kig maakte met een sinterklaaspre
sentje. Jolanda Hoogenboom (44)
uit de wijk Charlois wist in een
paar maanden tijd meer dan
25.000 cadeautjes bijeen te breng
en. „Ik ben een gelukkig mens",
zegt ze.
Het idee om een inzamelingsac
tie te houden kreeg ze vorig jaar
al. Hoogenboom stond in een
speelgoedwinkel, met achter zich
een dame die een cadeautje voor
haar dochtertje wilde kopen. Maar
de vrouw had te weinig geld. De
Rotterdamse paste het ontbreken
de bedrag bij. Jolanda: „Die moe
der begon te huilen; was zó geluk
kig. Dankzij u kan ik nu iets in de
schoen van mijn dochter doen, zei
die vrouw."
Na een bescheiden initiatiefin
2014, gingen dit jaar alle remmen
los. Onder de vlag van 'Sint voor
elk kind' ging ze samen met ande
re moeders en oma's aan de slag,
om zoveel mogelijk speelgoed,
spelletjes en knuffels te verzame
len. Om die in de aanloop naar
Sinterklaas te schenken aan klein
tjes die het thuis een stuk minder
goed hebben.
Dat heeft de 'goedheiligvrouw'
geweten. In een mum van tijd
was haar huis afgeladen vol met
pakjes en was ze avond aan avond
in de weer om giften van een fris
papiertje te voorzien. De lijst spon
sors werd langer en langer, een op
slagruimte bleek noodzakelijk om
alle spullen te stallen. Uiteindelijk
stond de teller op meer dan 25.000
cadeautjes, en die gingen grif van
de hand op sintfeesten en in tehui
zen.
ls je bitch wil chillen
is 't geen probleem,
dan ga ik erheen. Ik
kom niet alleen.
Want ik heb drank en drugs.' En
even verderop: 'Alle tieners zeg
gen 'ja' tegen MDMA'. Het was de
ze polderpoëzie die van rapper
Lil' Kleine (Jorik Scholten, 21) de
ze zomer Nederlands meest be
sproken artiest maakte.
Bezorgde ouders verzochten ra
diostations het nummer Drank
Drugs, gemaakt met collega Ron
nie Flex, niet meer te draaien. In
Zoetermeer zette de organisatie
van een jongerenfeest het num
mer op de zwarte lijst. Kleine rea
geerde met kenmerkende straat
branie: „Als een 12-jarige aan de
MDMA gaat, komt dat niet door
mij, maar doordat de ouders niet
goed opletten." Kleine, die ook
nog even in een Hilversumse cel
belandde nadat hij zijn fans tij
dens een optreden had opgeroe
pen hun middelvinger aan de poli
tie te tonen, kwam als winnaar uit
de debatten. Drank Drugs stond
3 weken op 1 in de Top 40 en lever
de hem een zomer met 153 goed
betaalde optredens op. De rapper
kon begin augustus al een blinken
de Rolex om de pols schuiven.
Contant betaald, uiteraard.
Hij kreeg ook bijval uit onver
wachte hoek. Auteur Adriaan van
Dis plaatste op Lowlands alle op
hef met een minzame glimlach in
de juiste context. „Hadden de Sto
nes en de Beatles in de jaren '60
dan geen songs waarin de lof
werd gezongen op geestverrui
mende middelen? Of neem Baude
laire. Die dichtte in de 19e eeuw al
over het genot van opium. Ik denk
toch niet dat je van een gedicht
aan de drugs gaat."
DINSDAG 22 DECEMBER 2015
36 BOER GEERT 35 VLADIMIR POETIN
SÉBASTIEN 33 JEROEN WIELAERT
HALBE ZIJLSTRA 31 JOHNNY DE MOL 30 WILMA MANSVELD
Romp van MH17
als ramp-icoon
door Jeroen de Vreede
foto Francois Lenoir/Reuters
foto Jan de Groen
Lil' Kleine (r) en Ronnie Flex zon
gen samen Drank Drugs foto ANP
