'COA moet wijzen
op tolerantiegrens'
Verhoging tongquotum
opsteker voor vissers
Bijna zeventien
Leven en dood
Vierde onderzoek planbureau
2 ZEELAND
Tieners wachten langer met seks,
maar als ze het doen, dan vaker
dan in 2004 zonder condoom.
COMMENTAAR
Jongelui beginnen later aan seks. Onderzoek van ZB Planbu
reau bevestigt dat deze landelijke trend ook in Zeeland door
zet. De cijfers geven het gedrag van leerlingen van 3havo en
3vwo weer. Niemand hoeft ongerust te worden. De jongelui
worden echt nog wel verliefd. De Zeeuwse jeugd is er zelfs rela
tief vroeg bij. Maar dit betekent niet dat ze ook meteen met echte
seks beginnen. Dat duurt tegenwoordig wat langer. Gemiddeld
doen ze 'het' als ze bijna zeventien zijn. Voor veel ouders is dat
nog steeds even wennen. Zij denken dat hun kinderen anders
zijn. Of ze wénsen het. Dat mag geen reden zijn om laat met bege
leiding te beginnen. Want wat
ouders ook denken, sommige kin
deren zijn er gewoon vroeg mee.
Het onderzoek wijst ook op een
afname van het condoomgebruik.
Dat is nogal alarmerend. De GGD
Zeeland is er echter opvallend ge
nuanceerd over. Wellicht zijn
Zeeuwse jongeren voorzichtig
door monogaam te zijn en door
zich te laten testen voor ze een
nieuwe seksuele relatie aangaan. Naast het gevaar van soa's ligt al
tijd seksuele dwang op de loer. Eén op de zeven jongeren krijgt
ermee te maken. Het is triest, maar voor het ontdekken van een
van de mooiste dingen van hun leven moeten kinderen weerbaar
worden gemaakt. Tederheid alléén is niet genoeg.
Naast het gevaar
voor soa's
ligt altijd
seksuele dwang
op de loer
Het ging om twee dronken
mannelijke vluchtelingen die mid
den in de nacht het interieur van
één van de chalets sloopten. Lo
nink: „Ik betreur elk incident en
we moeten te allen tijde proberen
te vermijden dat zaken uit de
hand lopen. Dat is in de eerste
plaats een taak van het COA.
Doen zich vaker incidenten voor,
dan moet het COA eventueel over
wegen de beveiliging uit te brei
den." Vandaag komt de werkgroep
openbare orde en veiligheid onder
leiding van Lonink bijeen. Die be
spreekt op gezette tijden de ge
beurtenissen in en om de noodop
vang. Zaterdag is er ook een eerste
bijeenkomst van de regiegroep,
waarin onder meer de dorpsraden
zijn vertegenwoordigd.
Tijdens een vergadering van de
dorpsraad Hoek, dinsdagavond,
werd melding gemaakt van soms
hinderlijke aanwezigheid van
vluchtelingen voor de deur van de
supermarkt en bij de pinauto
maat. Voorzitter Iwan de Groote:
„Ach, er doen zoveel verhalen de
ronde, maar als je meer informa
tie aan de mensen vraagt, valt er
een stilte. Het is voor de mensen
op Hoek nog allemaal wat
vreemd, maar als Lonink zegt dat
'Het is voor de mensen op
Hoek nog allemaal wat
vreemd, een kwestie van
gewenning waarschijnlijk.'
het een kwestie van gewenning is,
ben ik dat deels met hem eens."
Die gewenning kan worden bevor
derd door het COA dat, volgens
De Groote, met vluchtelingen
naar Hoek moet komen om uit te
leggen hoe het allemaal werkt.
„Dat ga ik zaterdag ook aankaar
ten. Met zo'n aanpak kan iedereen
zijn voordeel doen."
Almanak
Wat gebeurt er als je doodgaat, was
de vraag aan de eettafel van het Wal-
cherse gezin. Dan ga je naar de he
mel, wisten de zoons van 5 en 7.
„Maar", probeerde pa, „als er steeds
nieuwe mensen doodgaan, wordt het
dan niet druk in de hemel?" Nee hoor,
zei die van 5. „Want als je in de he
mel doodgaat ga je naar het heelal."
Wordt het daar dan niet heel druk?
„Nee hoor. Ga je daar dood, word je
weer als baby op aarde geboren", pa
reerde die van 7. Maar er komen meer
mensen op aarde. Waar komen die
dan vandaan? „Oh, zei die van 5, „Ge
woon, uit Groningen of Groenland."
Kerstpakket
voor vrijwilligers
Supermarkt Plus Buysse
uit IJzendijke geeft tien
boodschappenpakketten
weg aan vrijwilligers uit
Biervliet en IJzendijke. In
woners uit beide dorpen
worden opgeroepen om
via de facebookpagina van
de supermarkt vrijwilli
gers op te geven die zo'n
pakket verdienen. Aanmel
den kan tot komende zon
dag en op donderdag 24 de
cember worden de pakket
ten ter waarde van 50 euro
uitgereikt in de winkel. De
winnaars krijgen vooraf be
richt.
Hulster Buut nog
niet uitverkocht
De organisatie van de Buut
in Hulst krijgt het vaak te
horen. 'Het is vast al uitver
kocht'. Maar wie nog naar
een voorstelling wil, kan
nog steeds kaarten kopen.
Voor zaterdagmiddag 30 ja
nuari (aanvang 14.00 uur)
en zondagavond 31 januari
(aanvang 20.00 uur) zijn
nog enkele kaarten beschik
baar. De toegangsbewijzen
kosten 13,50 euro per stuk.
Vrijdag- en zaterdagavond
en zondagmiddag zijn wel
uitverkocht. De Buut be
staat in 2016 33 jaar.
Beeld voorlopig
bij de gemeente
De opknapbeurt van het
kunstwerk De Vliegende
Hollander heeft vertraging
opgelopen. Enkele weken
geleden werd het roestige
en door vogelpoep be
smeurde beeld uit de He
rengracht in Terneuzen ge
takeld en voor 'behande
ling' naar de vestiging van
de firma Houtepen op het
Kanaaleiland bij Sluiskil ge
transporteerd. Nadat dit be
drijf failliet ging, is het er
snel weggehaald. Het beeld
staat nu voorlopig bij de ge
meente opgeslagen.
Dwangsom voor
sloop pand Naeye
Als op 22 januari blijkt dat
er nog geen begin is ge
maakt met de daadwerke
lijke sloop van de voormali
ge panden van Naeye Ver
straten, legt de gemeente
Terneuzen de eigenaar een
boete op van 20.000 euro.
Iedere week uitstel kost ei
genaar Van Oord daarna
steeds 20.000 euro, met
een maximum van 80.000
euro. Volgens wethouder
Frank van Hulle is uitstel
niet meer aan de orde nu
de panden door verval on
veilig zijn geworden.
e 14- en ïs-jan-
gen van nu
wachten langer
voordat ze met
seks beginnen
dan hun leeftijd
genoten in 2004 deden. Dat is
één van de conclusies uit een on
derzoek naar relaties en seksuali
teit, uitgevoerd onder 3091
Zeeuwse leerlingen van 3havo
en 3vwo. Eén op de zes leerlin
gen is nu naar eigen zeggen één
of meer keer seksueel actief ge
weest.
Deze trend is ook landelijk te
zien, aldus ZB Planbureau, dat
het onderzoek uitvoerde. De ge
middelde leeftijd waarop jonge
ren in Nederland 'het' gedaan
hebben, ligt op 16,7. Ook dat was
een aantal jaren geleden eerder.
Leo Meijaard, soa-verpleeg-
kundige van de GGD Zeeland,
vindt de afname van het con
doomgebruik bij het vrijen opval
lend. Volgens ZB Planbureau
daalde dat van 55 procent in
2004 naar 46 procent nu. 18 pro
cent van de jongens die vrijen
met hun partner, doet dit zon
der condoom, bij de meisjes is
dit 11 procent.
Meijaard waarschuwt voor
'Veilig vrijen is
namelijk óók: een
monogame, vaste
relatie hebben
waarin je trouw bent'
overhaaste conclusies. „Het ver
minderde condoomgebruik
hoeft niet te betekenen dat
Zeeuwse jongeren onveiliger
vrijen. Veilig vrijen is namelijk
óók: een monogame, vaste rela
tie hebben waarin je trouw bent.
Om te weten wat dat lagere con
doomgebruik betekent, zou je
moeten onderzoeken of die jon
geren misschien een vaste relatie
hebben, waarin condoomge
bruik niet nodig is."
De GGD heeft de afgelopen ja
ren succesvol campagne gevoerd
om jongeren te laten weten dat
ze zich gratis en anoniem kun
nen laten testen. Meijaard: „On
der jongeren tot een jaar of twin
tig kom je zelden ernstige din
gen als hiv tegen. Seksueel over
draagbare ziekten als gonorroe
wel. Met name chlamydia. Je
kunt daar als vrouw onvrucht
baar van worden, maar is verder
makkelijk te genezen. Onder jon-
'Boven de twintig jaar
wordt het anders.
Dan hebben mensen
al wat meer
bedpartners gehad'
geren kan dus een houding zijn
van: laat dat condoom maar zit
ten. Even naar de dokter, pilletje
halen en klaar. Maar het zou mij
niet verbazen als jongeren ook
vaker ons advies opvolgen en
zich laten checken vóórdat ze in
een nieuwe, monogame relatie
zonder condoom gaan vrijen."
Een kanttekening: „Boven de
twintig jaar wordt het anders.
Dan hebben mensen al wat
meer bedpartners gehad en slui
pen er andere soa's in. Vooral als
er geëxperimenteerd wordt met
anale seks."
Meijaard maakt zich zorgen
over het aantal jongeren dat on
gewenste seksuele ervaringen
heeft. „Eén op de zeven jonge
ren. Daar schrik ik altijd weer
van, dat cijfer, al is het in lijn
met eerdere bevindingen. Onder
hoger opgeleiden komt het min
der voor dan onder lager opgelei
den, ook dat is bekend. Die laat
ste groep heeft er meer moeite
mee grenzen aan te geven, of die
te respecteren. Dat gegeven, daar
moeten wij toch iets mee."
De verhoging waartoe de Eu
ropese Visserijministers dinsdag
avond besloten, zat eraan te ko
men, geeft secretaris Jaap Fenijn
van de producentenorganisatie
Delta Zuid aan. „Er zit gewoon
heel veel tong in zee. Dat heb
ben we dit jaar al goed gemerkt.
Om tongquotum te sparen, heb
ben verschillende Zeeuwse vis
sers zelfs speciale scholreizen in
het noorden gemaakt."
Het scholquotum gaat overi
gens ook iets omhoog, met 2,5
procent, en het kabeljauwquo
tum - dat jaren superlaag is ge
weest - stijgt met vijftien pro
cent. Dat de visbestanden in de
Noordzee er zo goed voor staan,
is niet vreemd. De visserijdruk is
in tien jaar fors gedaald.
De Nederlandse vissersvloot
is praktisch gehalveerd. In de vis
serij wordt voor het eerst sinds
jaren ook redelijk verdiend, dank
zij de lage gasolieprijs, minder
brandstofverbruik en goede
tong- en scholprijzen.
door Wout Bareman
HOEK. Het Centraal Orgaan opvang
Asielzoekers (COA) moet de vluch
telingen die tijdelijk in recreatie
park Marina Beach in de Braakman
wonen, duidelijker wijzen op wat
wordt getolereerd en wat niet. Dat
zegt burgemeester Jan Lonink van
Terneuzen naar aanleiding van het
eerste incident dat zich in de nacht
van maandag op dinsdag bij de
noodopvang voordeed.
Tip? redactie@pzc.nl
IJZENDIJKE
HULST
TERNEUZEN
TERNEUZEN
Jongeren
door Ondine van der Vleuten
D
door Harmen van der Werf
VLISSINCEN. Het gaat weer goed
met de Nederlandse Noordzeevis
serij en ook voor 2016 ziet het er
gezond uit. Volgend jaar mag er
meer tong worden aangevoerd,
tien procent extra om precies te
zijn.