Gesmokkelde foto's geven gefolterde slachtoffers identiteit terug
12 NIEUWS
Foto's van anonieme slachtoffers van
de geheime diensten van de Syrische
president al-Assad schokten de wereld.
De mensenrechtenorganisatie HRW geeft
de dode gezichten nu een levensverhaal.
e dode gezichten wa
ren er al, dankzij
'Caesar'. Dat is de co
denaam van een over
gelopen fotograaf
van de militaire poli
tie in Damascus. Hij moest foto's ma
ken van gesneuvelde soldaten én van
burgers die in gevangenschap waren
omgekomen. In augustus 2013 smok
kelde Caesar op USB-sticks 53.275 fo
to's het land uit. Anonieme slachtof
fers van de inlichtingendiensten van
president al-Assad.
Mensenrechtenorganisatie Human
Right Watch (HRW) speurde negen
maanden naar vrienden en familiele
den. Dankzij hun getuigenissen en
ook dankzij informatie van overlo
pers en ex-gedetineerden kan nu het
verhaal worden verteld van 27 ver
moorde Syriërs.
Alledaagse slachtoffers van alle
daagse staatsterreur. Sommigen had
den gewoon pech: ze stonden bijvoor
beeld als toevallige toeschouwer bij
een protest tegen de president en
werden opgepakt. Of iemand had een
spottend lied over het staatshoofd op
zijn mobieltje staan en werd gecon
troleerd bij een wegafzetting. Of de
studente die - denkt haar familie - al
leen maar werd opgepakt omdat ze
in een buurtcomité zat voor de op
vang van vluchtelingen uit Homs,
een stad die goeddeels werd platge
gooid door de Syrische luchtmacht.
„Als de inchtingendienst je kwam op
halen, stond het noodlot voor de
deur", aldus een man die het overleef
de.
Doden in stilte
De terreur van de Syrische president
al-Assad doet niet onder voor die van
Islamitische Staat. Verschil is dat de
laatste propagandavideo's maakt van
het wrede doden van tegenstanders;
al-Assads diensten doen dat geheel
in stilte.
Volgens Syrische oppositieleiders
zouden er inmiddels tussen 150.000
en 230.00 mensen zijn opgepakt. Syri
sche detentiecentra zitten propvol 'te
genstanders' en er zijn talloze getui
genissen van martel- en moordprak
tijken. Dat laatste wordt steeds glas
hard ontkend door de president zelf
maar dat wordt steeds moeilijker nu
de foto's van Caesar gaan praten.
Sporen van startkabels
Sinds mensenrechtengroepen gezich
ten online hebben gezet, komt er
steeds meer informatie over de slacht
offers. Na maanden speuren lukte
het The Guardian de mysterieuze fo
tograaf zelf te spreken. Hij is onderge
doken en vreest voor zijn leven en
dat van zijn familie.
„Voor de opstand martelde het re
gime gevangen om informatie los te
krijgen, nu martelden ze om te do
den", vertelt de fotograaf aan de
krant. Hij zag lichamen met diepe
sneden, bij anderen waren de ogen
uitgestoken, de tanden kapot gesla
gen. „Je kon de sporen zien van de
startkabels waarmee ze waren gesla
gen. Er waren etterende wonden, als
of die nooit waren behandeld en wa
ren gaan ontsteken. Soms zaten de li
chamen onder het bloed dat er nog
vers uit zag."
Een van de nu door HRW geïden
tificeerde slachtoffers is Rehab al-Al-
lawi. Ze was 25 toen haar familie haar
voor het laatst zag. Ze studeerde aan
de HTS van Damascus en wilde inge
nieur worden.
Op 17 januari 2013 werd ze gearres
teerd door de militaire politie, ver
moedelijk vanwege vrijwilligerswerk
voor vluchtelingen uit Homs. Na
maanden stilte kreeg de familie te ho
ren dat ze zou zijn overleden aan een
hersenbloeding. Later werd gemeld
dat ze nog leefde. Tegen betaling van
90.000 dollar wilde een lid van de mi
litaire veiligheidsdienst haar wel het
land uitsmokkelen. De familie betaal
de via een tussenpersoon in Turkije.
Nooit werd meer wat van Rehab
gehoord, totdat haar gezicht ver
scheen op de foto's van overloper
Caesar.
Syrische
Rehab
stierf de
marteldood
door Bob van Huët
De expositie van
de gruwelijke foto's in
New York, bij de VN.
foto Reuters
Rehab (25) was maan
denlang vermist. Haar
familie kwam er pas
achter wat er met haar
gebeurd was door de
foto's van Caesar.
