Verrassend december
voordeel!
1000 OO -
Nederlandse waterbouwkundige was in zijn tijd al internationaal bekend
'V
10 NIEUWS
Watermanager Piet Dircke vindt het,
net als Leeghwater destijds, niet erg
in de belangstelling te staan. Er is ook
verschil: timmeren kan hij niet.
iPhone 5s
hollands
nieuwe.
Hun werk en leven
liggen drie eeu
wen uit elkaar en
toch voelt de Ne
derlandse inge
nieur en waterma
nager Piet Dircke zich diep ver
bonden met een van zijn beroem
de voorgangers: Jan Adriaanszoon
Leeghwater.
Dircke zegt: „Ik heb Leeghwa
ter ontmoet, bij Den Bosch." Op
zijn gezicht verschijnt een tevre
den glimlach, die in alles uit
straalt: zo, nu jij weer. Waar Jan
Adriaanszoon Leeghwater, de be
kende Nederlandse molenbouwer
en waterbouwkundige, zich begin
17e eeuw bezighield met het
droogleggen van de door de Spaan
se bezetters onder water gezette
landerijen rond Den Bosch, deed
Dircke aan het einde van de 20e
eeuw het tegenovergestelde.
Dircke, tegenwoordig wereld
wijd hoofd watermanagement bij
het Nederlandse ingenieurs- en
adviesbureau Arcadis, begint te
vertellen, als zo'n Chinese rol in
de nieuwjaarsnacht. Het gaat van
ramtamtamtam, ogenschijnlijk
zonder adempauze tussendoor.
„Weet je het nog, aan het begin
van de jaren '90? De bijna-over-
stromingen van de Nederlandse ri
vieren, de Betuwe die geëvacu
eerd moest worden? Ja toch? Wat
veel mensen vergeten zijn, is dat
de snelweg Ai bij Den Bosch twee
weken onder water stond en geslo
ten was. Echt, hét beeld dat de we
reld overging was dat van een
windsurfer op de ondergelopen
snelweg, die onder het bord voer
waarop staat: Maastricht, 120 kilo
meter. Dat bord ken ik maar al te
goed."
Handig om te weten; Dircke is
een Maastrichtenaar. Maar snel
verder, op naar de verbinding met
Leeghwater. „Nou goed, het water
peil zakte uiteindelijk op een na
tuurlijke manier, maar daarna
kwamen wij in actie. We besloten
een reusachtig gebied bij Den
Bosch, het Bossche Broek, in te
richten als reservoir voor als het
water in de rivieren de Aa en de
Dieze te hoog komt. Nu moet je
weten dat dit gebied in Leeghwa-
ters tijd gebruikt werd als verdedi
gingslinie, om de stad te bescher
men tegen vijanden. En hij heeft
de boel daar juist drooggemaakt
zodat de Nederlanders Den Bosch
terug konden veroveren op de
Spanjaarden. Zo zijn we elkaar te
gen gekomen. Maar wel met drie
eeuwen tijdsverschil."
Hun grootste daden verricht
ten Leeghwater en Dircke elders.
Leeghwater zal altijd bekend blij
ven vanwege het bedenken van de
inpolderingen in Noord-Holland.
De Beemster, de Wormer, de
Purmer: Laag Holland was een wa
tervlakte voordat hij met zijn mo
lens aan de slag ging.
Dirckes /mest hours tikten weg
in New Orleans, de Amerikaanse
muziekstad die tien jaar geleden
zo zwaar getroffen werd door or
kaan Katrina. „Een typisch ver
haal van die ene keer in je carrière
dat je op het juiste tijdstip op de
juiste plaats bent", zegt hij nu.
„Collega's en ik waren daar al een
jaar bezig om een grote opdracht
te verwerven. Letterlijk een dag
voordat de ramp zich daar voltrok,
viel de getekende opdracht in de
bus."
Mag hij misschien wat foto's la
ten zien op zijn laptop? Hier: New
'Leeghwater heeft niet
alleen de loop van onze
geschiedenis beïnvloed,
maar hij heeft ook een
deel van de landkaart
hertekend'
MB/MIN/SMS
totaal per maand
hollandsnieuwe.nl/pzc
Liever Sim Only? Nu Sim Only 1000 voor maar 10,- per maand!
Orleans nu, de indrukwekkende
waterkering. Waar Dircke en zijn
bedrijf hielpen met de bouw van
het grootste pompstation ter we
reld.
„Zeker, zeker, zeker!" Mijmerend:
„Ach, kon hij het nog maar zien."
De interviewafspraak is op het Ar-
cadiskantoor in Maastricht. Niet
zijn gebruikelijke werkplek, maar
tussen alle vlieguren door is het
wel fijn als hij soms een werkdag
in zijn stad kan blijven. Gistera
vond laat kwam hij terug uit Lon
den ('we gaan daar met onze Brit
se collega's werken aan een prach
tige waterkering in de Theems,
heel fijn'). Eigenlijk had hij nu
door gemoeten naar de Indonesi
sche hoofdstad Jakarta. Maar de
vergaderingen daar heeft hij kun
nen omzetten in een 'conference
call', die hij straks moet voorzit
ten, met inbellers uit Los Angeles,
Denver, Singapore, Jakarta en, wel
ja, Amersfoort.
Ernstig: „Vergis je niet, hè, ook
Leeghwater stond internationaal
bekend. Hij heeft ook werk in
Duitsland, Engeland en Frankrijk
verricht. In die tijd, met de beperk
te communicatiemiddelen, moet
je nagaan hoe groot zijn roem ge
weest moet zijn, vele malen groter
dan die van mij tegenwoordig.
Dat kan niet anders."
„Heel eerlijk: zijn naam niet. Hans
je Brinker en zijn vinger in de dijk
is internationaal veel bekender,
want een Amerikaans romanfi
guur. Ik laat wel de resultaten van
Leeghwaters werk zien: het land
schap in Noord-Holland, de lap
pendeken van polderlandschap
pen. Voor veel mensen in het bui
tenland blijft het moeilijk te gelo
ven dat miljoenen Nederlanders
zo aangenaam, comfortabel én vei
lig onder de zeespiegel leven. Hij
heeft niet alleen de loop van onze
geschiedenis beïnvloed, maar ook
een deel van de landkaart herte
kend. Ik denk ook dat veel Neder
landers niet weten hoe zijn tech
niek precies werkt, alleen vaag we
ten dat het iets met molens te ma
ken heeft."
„Men neme een meer of een an
der stuk water, zet er een dijk om
heen met molens, de schoepen
van de molens pompen het water
op, naar het boezemwater naast
de polder, net zolang tot de polder
droogvalt. En dan kan men het
land ontginnen."
Die winst van drooggevallen land,
betoogt Dircke, is nu hyperactueel
in metropolen over de hele we
reld. Na de orkaan Sandy is zijn be
drijf in New York bezig. Hong
kong en Singapore denken er over
na en dan is er natuurlijk Jakarta.
Een nieuwe Chinese rol begint
te klapperen: ramtamtamtamtam.
„Die stad zit aan alle kanten vol
en heeft ook nog eens met immen
se waterproblemen te maken door
bodemdaling; ze snakken daar
naar ruimte. En nu zijn er plan
nen om letterlijk een sprong op
het water te maken, met een inge
nieus systeem.
„Een Nederlandse stedenbouw
kundige heeft al een plan ge
maakt, in de vorm van een Garu-
da - de Indonesische nationale be-
schermvogel. Zijn vleugels zijn
dan de dijken die de stad moeten
beschermen, terwijl op de romp
een nieuw zakencentrum moeten
verrijzen, waar 500.000 tot een
miljoen inwoners moeten kunnen
wonen. Dit is echt een enorm pro
ject, maar die landwinning is echt
dé erfenis van Leeghwater.
„Leeghwater maakte nogal een
verhaal van zijn werk. Hij was
geen no-nonsense ingenieur die
altijd op zijn werkkamer zat en
verrast werd door zijn roem. Nee,
hij wilde zijn verhaal graag vertel
len."
„Ik vind mezelf geen ijdeltuit,
maar ik vind het ook niet erg om
in de belangstelling te staan. Ik
heb bij toeval ontdekt dat ik daar
ook mee kan omgaan, als inge-
'Ach, kon Leeghwater
door Jeroen Schmale
Bij hollandsnieuwe profiteer je deze decembermaand van nog meer voordeel op de iPhone 5s.
Kijk voor dit en meer op:
Toestel t.w.v. 519,- i.c.m. 2-jarig contract. Prijs excl. eenmalige kosten ter
hoogte van 30,-. Aan deze uiting kunnen geen rechten worden ontleend.
Actie geldig tot en met 31 december 2015.
Waarvan de basis dus ooit door
Leeghwater is bedacht. Jullie zijn
schatplichtig aan hem.
Dat ging in de tijd van Leeghwater
toch wel anders.
Laat u zijn naam nog vaak vallen in
ontmoetingen met internationale de
legaties?
En u maar uitleggen.
Dat lijkt me een regelrechte overeen
komst tussen hem en u.
JAN ADRIAANSZOON
LEEGHWATER
De Rijp, 1575 - Amsterdam, 1650
Molenmaker en waterbouw
kundige
Onlosmakelijk verbonden met
droogmakerijen in vooral
Noord-Holland. Minder bekend:
de timmermanszoon was betrok
ken bij de bouw van de Wester
en Zuider- toren in Amsterdam.
